Artykuły historyczne

Adam Stefan Sapieha: życie niezłomne

Choć oficjalnie nigdy nie był głową polskiego Kościoła, był nią od ostatnich dekad zaborów do również schyłkowych dekad stalinizmu. O Polsce myślał jednak nie w kategoriach politycznych – bo kolejne systemy przemijały na jego oczach, co kilka lat – lecz w kategoriach myślenia ludzi, którzy musieli w nich żyć. Adam Stefan Sapieha skończyłby dziś 151 lat.

Andrzej Towiański: kochając wroga

140 lat temu, 13 maja 1878 r., w Zurychu zmarł Andrzej Towiański. Ten religijny wizjoner był jedną z kluczowych postaci polskiego romantyzmu. Sam napisał niewiele, ale jego wpływ na Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego czy szerzej: Wielką Emigrację, był nie do przecenienia

Henryk Walezy – władca dwóch państw

11 maja 1573 r. szlachta zebrana we wsi Kamień pod Warszawą dokonała wyboru pierwszego w polskiej historii króla elekcyjnego Henryka de Valois. Panowanie francuskiego następcy tronu było krótkie, lecz bardzo silnie odcisnęło się na dziejach Rzeczypospolitej.

Cezary Chlebowski: bez pokory

Pięć lat temu, 9 maja 2013 r., zmarł Cezary Chlebowski. Pisarz, który jak mało kto przyczynił się do zachowania pamięci o Armii Krajowej. A robił to piekielnie skutecznie, w najgorszych dla tej pamięci czasach.

Józef Poniatowski: człowiek, który mógł być królem

255 lat temu, 7 maja 1763 r. w Wiedniu, urodził się Józef Poniatowski. Jeden z największych polskich wodzów był w stanie przeważyć szalę kampanii napoleońskich, z niewielką armią Księstwa Warszawskiego skutecznie stawiał czoła potężnej Austrii. Miał wady, ale był też jedynym Polakiem, któremu koronę polską oferowało dwóch cesarzy.

Wolne Związki Zawodowe na celowniku Służby Bezpieczeństwa

Tworzone w latach 1978-1979 Wolne Związki Zawodowe zostały uznane – i to nie tylko przez peerelowskie władze – za zagrożenie i to bardzo poważne.

Polskie seriale w pamięci Portugalczyków

Polskie kino jest wbrew pozorom popularne w odległej Portugalii, gdzie przez lata seriale "made in Poland" ukształtowały wizerunek “kraju o wojennej historii”, którego mieszkańcy “dążą do wolności”. Emerytowany nauczyciel z Lizbony Antonio Silva przyznaje, że co najmniej dwa pokolenia Portugalczyków dorastały na polskich serialach, które po bezkrwawej rewolucji goździków z 1974 r. na dobre zagościły w miejscowej telewizji publicznej.

Śledztwo katyńskie

Choć 13 kwietnia mija 75 lat od opublikowania przez Niemców informacji o odkryciu katyńskich grobów tysięcy Polaków, za tę zbrodnię przeciwko ludzkości nikt nie poniósł kary. Nie było odpowiednika Norymbergii - oprawcy z NKWD i ich mocodawcy nie staną już przed sądem.

Wydobyty przez nurków dzwon niszczyciela ORP „Kujawiak” odzyskał dawny blask

Eksperci z Heritage Malta przywrócili dawnych blask dzwonu okrętowego polskiego niszczyciela eskortowego ORP „Kujawiak”, wydobytego z wraku przez międzynarodową ekspedycję Stowarzyszenia Wyprawy Wrakowe.

Ostatnie święta polskich oficerów

Od miesięcy przebywali na nieludzkiej ziemi, z dala od rodzinnych domów – mimo to składając sobie świąteczne życzenia w Wielkanoc 1940 r. łudzili się jeszcze, że odzyskają wolność. Nie wiedzieli, że ich los przesądził wcześniej jeden podpis. Od decyzji Stalina o wymordowaniu polskiej elity nie było już odwołania.