Artykuły historyczne

Trzecia siła? Kościół przy okrągłym stole

5 kwietnia 1989 r. podpisano porozumienia okrągłego stołu, zakładające między innymi zorganizowanie częściowo wolnych wyborów, rejestrację Solidarności oraz ustanowienie urzędu prezydenta PRL. Czy rozmowy między stroną rządową a Solidarnością byłyby możliwe bez udziału Kościoła? Jaką rolę podczas negocjacji odegrali polscy biskupi?

35 lat temu podpisano porozumienia Okrągłego Stołu

35 lat temu, 5 kwietnia 1989 r., po dwóch miesiącach rozmów, podpisano porozumienie zamykające obrady Okrągłego Stołu. Moment ten uznano później za symboliczny początek transformacji systemowej w Polsce i Europie Środkowej. Układ między władzami PRL a częścią opozycji do dziś wzbudza wiele dyskusji.

230 lat temu Polacy zwyciężyli pod Racławicami

230 lat temu, 4 kwietnia 1794 r. na polach wsi Racławice wojska powstańcze pod wodzą Tadeusza Kościuszki rozbiły siły rosyjskie gen. Aleksandra Tormasowa. Zwycięstwo dało impuls do wybuchu powstania w innych regionach Rzeczypospolitej i stało się częścią legendy Insurekcji Kościuszkowskiej.

75 lat temu powstało NATO

W czwartek przypada 75. rocznica podpisania Traktatu Północnoatlantyckiego, dokumentu założycielskiego NATO. Sojusz ją świętuje w obliczu rosnącej niepewności co do sytuacji na froncie w Ukrainie i przywództwa w USA.

Tu stworzono nam małą Polskę - polskie dzieci po wojennej tułaczce w Nowej Zelandii

W 1944 r. rząd Nowej Zelandii zaprosił ponad 700 polskich dzieci i ich 102 opiekunów. Były to w większości sieroty pochodzące z polskich rodzin zesłanych na nieludzką ziemię ZSRS, a następnie ewakuowanych do Iranu w roku 1942.

Piąta rocznica śmierci Andrzeja Trzosa-Rastawieckiego. "Był mistrzem łączenia kina dokumentalnego i fabularnego"

2 kwietnia 2019 r. zmarł Andrzej Trzos-Rastawiecki, reżyser filmów o pielgrzymkach Jana Pawła II, „Trądu”, „Zapisu zbrodni” i „Skazanego”. "To mistrz łączenia środków wyrazowych kina dokumentalnego i fabularnego" - podsumował jego dorobek jeden z krytyków filmowych.

19 lat temu zmarł Jan Paweł II. Papież, który przyczynił się do upadku komunizmu

2 kwietnia 2005 roku zmarł papież Jan Paweł II. Do historii przeszedł z wielu powodów, m.in. dlatego, że przyczynił się też do upadku komunizmu bez rozlewu krwi.

55 lat temu w katastrofie lotniczej pod Zawoją zginęły 53 osoby

2 kwietnia 1969 r. na północnym stoku Policy w Paśmie Babiogórskim, na terenie gminy Zawoja (Małopolskie) rozbił się samolot An-24 SP-LTF lecący z Warszawy do Krakowa. Na pokładzie było 47 pasażerów - wśród nich językoznawca prof. Zenon Klemensiewicz - i 6 członków załogi; wszyscy zginęli.

"Nikt nie będzie mi mówił, co mam robić" - 100 lat temu urodził się Marlon Brando

Nikt nie będzie mi mówił, co mam robić - brzmi jego kwestia z filmu "Dziki". "Jeśli chodzi o aktorstwo: czas dzieli się na epokę przed Marlonem Brando i tę po nim. Są to dwa zupełnie różne światy" - napisał dziennikarz "New York Timesa". 100 lat temu - 3 kwietnia 1924 roku - urodził się Marlon Brando.

1025 lat temu papieżem wybrano Gerberta z Aurillac – twórcę arcybiskupstwa gnieźnieńskiego

1025 lat temu, 2 kwietnia 999 roku w Rzymie wybrano papieżem Gerberta z Aurillac, który przybrał imię Sylwestra II. W polskiej historii zapisał się jako twórca metropolii gnieźnieńskiej i papież, który kanonizował patrona Polski Wojciecha. Po śmierci oskarżano go o kontakty z diabłem.