Artykuły historyczne

135 lat temu stanęła Wieża Eiffla, ale to nie Gustav Eiffel był jej pomysłodawcą

31 marca 1889 roku w Paryżu stanęła Wieża Eiffla. „Koncepcję konstrukcyjną i formę opracował Maurice Koechlin, inżynier o wyjątkowej pomysłowości, świetnie zorientowany w technikach konstrukcyjnych swoich czasów” – wyjaśnił historyk Martin Trautz.

Wacław Kruszka – prekursor badań nad Polonią amerykańską

Był pionierem historiografii poświęconej Polonii amerykańskiej. „Nie dajmy zamierać wspomnieniom naszych ojców, pionierów i pierwszych osadników w tej przybranej ojczyźnie” – wzywał Wacław Kruszka. Jego pracom zawdzięczamy bezcenną wiedzę o dziejach polskiego wychodźstwa w USA.

Socjalista, który stworzył Wunderteam

Mówiło się, że ma zostać premierem. Ponoć otrzymał propozycję nominacji generalskiej. Na pewno w latach czterdziestych XX w. był prominentnym działaczem PPS. Odsunięcie na boczny tor za niezgodę na podporządkowanie się komunistom spowodowało, że wrócił do lekkoatletyki. Jako trener i działacz stworzył jedyną w polskiej historii „cudowną drużynę” – Wunderteam. 110 lat temu, 28 marca 1914 r. urodził się Jan Mulak.

Dezydery Chłapowski – generał z Wielkopolski

145 lat temu, 27 marca 1879 r., w Turwi zmarł gen. Dezydery Chłapowski. W historii zapisał się jako wybitny oficer armii Napoleona, dowódca w Powstaniu Listopadowym, przedsiębiorca, społecznik i działacz na rzecz polskich interesów w Wielkopolsce.

79 lat temu przywódcy Polskiego Państwa Podziemnego wpadli w pułapkę NKWD

27 i 28 marca 1945 r. NKWD aresztowało 15 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, których następnie przewieziono do Moskwy i osadzono w więzieniu na Łubiance. Sowieccy przedstawiciele, zapraszając ich wcześniej na rozmowy, zagwarantowali im całkowite bezpieczeństwo.

W Akcji pod Arsenałem harcerze Szarych Szeregów odbili 21 więźniów. Niemcy wzięli krwawy odwet

26 marca 1943 roku w tzw. Akcji pod Arsenałem harcerze Szarych Szeregów odbili z rąk gestapo 21 więźniów. Nazajutrz Niemcy wzięli krwawy odwet: na dziedzińcu Pawiaka rozstrzelali 140 osób.

56 lat temu z Uniwersytetu Warszawskiego wyrzucono profesorów m.in. Kołakowskiego i Baumana

25 marca 1968 roku z Uniwersytetu Warszawskiego wyrzuceni zostali profesorowie, którym komunistyczne władze zarzucały inspirowanie studenckich studentów. Sygnał do ataku dał Władysław Gomułka: „Profesorowie Brus, Baczko, Morawski, Kołakowski, Bauman sączyli wrogie poglądy polityczne w umysły powierzonej ich pieczy młodzieży” – mówił.

230 lat temu rozpoczęła się Insurekcja Kościuszkowska – pierwsze wielkie powstanie narodowe

230 lat temu, 24 marca 1794 r. na Rynku Głównym w Krakowie Tadeusz Kościuszko złożył uroczystą przysięgę, ogłaszając tym samym akt powstania narodowego, znanego w historii jako Insurekcja Kościuszkowska. Była to ostatnia próba ratowania Rzeczpospolitej i odbudowy jej pełnej suwerenności.

Grupy Oporu „Solidarni”: opozycja radykalna

Byli jedną z najbarwniejszych grup podziemnych aktywnych w Polsce w latach osiemdziesiątych. Nie należą z pewnością do struktur najbardziej znanych, jednak Grupy Oporu „Solidarni” trzeba zaliczyć do tych ugrupowań, których działalność po wprowadzeniu stanu wojennego była widoczna. Nierzadko wręcz spektakularna.

Michał Bilewicz: myślimy o sobie jako o narodzie kolaborantów i heroicznych altruistów

Warto pokazać, że zdarzali się wśród nas ludzie, którzy nawet w takim momencie, jak niemiecka okupacja, potrafili zachować się w sposób heroiczny. Robili to bardzo często wbrew swoim rodakom, których na ten heroizm nie było stać - powiedział PAP prof. Michał Bilewicz, psycholog społeczny.