Pokaz filmu „Tragedia Górnośląska 1945” w Katowicach
Muzeum Śląskie w Katowicach oraz Muzeum Historii Polski zapraszają w sobotę, 12 marca o godz. 18 na pokaz filmu poruszającego temat wywózek i wysiedleń ludności z obszaru Górnego Śląska do ZSRR. Dokument, w reżyserii Aleksandry Fudali i Adama Turuli, opatrzony jest historycznym komentarzem lektora-narratora, który przedstawia kulisy i genezę deportacji.
Pokaz filmu odbędzie się w Muzeum Śląskim w Katowicach przy ul. T. Dobrowolskiego 1 (audytorium). Po projekcji przewidziana jest dyskusja z udziałem twórców filmu i zaproszonych gości.
Organizatorzy proszą o potwierdzenie udziału w wydarzeniu do 8 marca pod numerem telefonu 32 213 08 70 - od wtorku do niedzieli w godzinach 10-20.
Wstęp wolny.
Wydarzenie, które przeszło do historii pod nazwą Tragedii Górnośląskiej 1945 roku, to ciągle mało znany okres, choć internowania i wywózki na roboty przymusowe w głąb ZSRR dotyczyły co najmniej 30 tysięcy mieszkańców Górnego Śląska – bez względu na narodowość. Badania ciągle jednak trwają i liczba represjonowanych może sięgać nawet 50−90 tysięcy osób. Wiadomo, że osłabiony wojną sowiecki przemysł potrzebował rąk do pracy i każdy pretekst, a czasami sąsiedzki donos, był wystarczający, by NKWD mogła „wykonać plan” aresztowań i deportacji połączonych z wywózką maszyn, urządzeń przemysłowych i całych fabryk. Spośród deportowanych prawdopodobnie ponad połowa pozostała na „nieludzkiej ziemi”, umierając podczas transportu lub katorżniczej pracy w kopalniach, hutach, kamieniołomach i lasach. Pierwsze powroty rozpoczęły się pod koniec 1945 roku, jednak ostatni z ocalałych wracali dopiero na początku lat 50. ubiegłego wieku.
Najważniejszym elementem i jednocześnie walorem filmu, który jest owocem prawie dziesięcioletniej pracy, są zarejestrowane wypowiedzi świadków i ofiar deportacji, a także najbliższych członków ich rodzin. Przejmujące świadectwa dają wyobrażenie o skali nieuzasadnionej już działaniami wojennymi zbrodni dokonanej na bezbronnej ludności cywilnej. Ze wszystkich wypowiedzi przebija głębokie poczucie krzywdy, trwająca od dziesiątek lat trauma obciążona powszechną zmową milczenia. Dopiero przełom roku 1989 oraz śledztwa IPN sprawiły, że przywracana jest powszechna pamięć o najdłużej przemilczanej polskiej tragedii po roku 1945.
„Tragedia Górnośląska 1945” - film zrealizowany na zlecenie Muzeum Historii Polski w związku z przypadającą w 2015 r. 70. rocznicą deportacji ponad 30 tysięcy osób z obszarów Górnego Śląska.
Scenariusz i reżyseria: Aleksandra Fudala, Adam Turula
Zdjęcia: Kamil Niesłony, Adam Turula, Ryszard Siarkowski
Montaż: Kamil Niesłony, Ryszard Siarkowski
Producent: Muzeum Historii Polski
Producent wykonawczy: Arka Górnośląska
Czas trwania: 42 minuty
Źródło: Muzeum Historii Polski
