9.I. Przybyły do warszawskiego getta na inspekcję Reichsführer SS Heinrich Himmler nakazał deportację 8 tys. Żydów i ewakuację niemieckich przedsiębiorstw na Lubelszczyznę. 18.I. W warszawskim getcie doszło do pierwszego zbrojnego wystąpienia, będącego reakcją na rozpoczęcie przez Niemców kolejnej akcji wysiedleńczej. 5.II.
9.I.
Przybyły do warszawskiego getta na inspekcję Reichsführer SS Heinrich Himmler nakazał deportację 8 tys. Żydów i ewakuację niemieckich przedsiębiorstw na Lubelszczyznę.
18.I.
W warszawskim getcie doszło do pierwszego zbrojnego wystąpienia, będącego reakcją na rozpoczęcie przez Niemców kolejnej akcji wysiedleńczej.
5.II.
Początek akcji likwidacyjnej w getcie białostockim, podczas której Żydzi podjęli próbę samoobrony i wyprowadzili z getta kilkudziesięciu bojowników. W ciągu ośmiu dni Niemcy wywieźli do obozu zagłady w Treblince 10 tys. ludzi, a 2 tys. zamordowali na miejscu.
12.II.
W Lesie Chojnowskim w okolicach Stefanowa Niemcy dokonalli egzekucji 70 mężczyzn.
16.II.
Do obozu w Trawnikach wysłano pierwszy transport Żydów z warszawskiego getta.
19.II.
Niemcy aresztowali Delegata Rządu RP prof. Jana Piekałkiewicza; jego następcą został J. S. Jankowski.
26.II.
Utworzenie w KL Auschwitz-Birkenau tak zwanego rodzinnego obozu cygańskiego dla Romów.
1.III.
Deklaracja programowa Polskiej Partii Robotniczej "O co walczymy?".
13.III.
Likwidacja getta w Krakowie (13-14 marca).
26.III.
Akcja pod Arsenałem. Oddział Grup Szturmowych Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów przeprowadził w Warszawie koło budynku Arsenału akcję odbicia przewożonego z Al. Szucha na Pawiak Jana Bytnara "Rudego". Razem z nim uwolniono 25 osób.
29.III.
Oddział "Jędrusiów" wspólnie z grupą AK rozbił więzienie niemieckie w Mielcu i uwolnił ponad 100 więźniów.
30.III.
W Szpitalu Wolskim w Warszawie zmarł na skutek obrażeń odniesionych podczas przesłuchań prowadzonych przez Gestapo Jan Bytnar "Rudy", odbity w akcji pod Arsenałem. Tego samego dnia w warszawskim szpitalu Dzieciątka Jezus zmarł ranny czasie akcji Maciej Aleksy Dawidowski "Alek".
2.IV.
Na Pawiaku zmarł po zażyciu trucizny prof. Hipolit Gliwic, inżynier, ekonomista, minister przemysłu i handlu II RP, wicemarszałek Senatu RP (1928-1930).
10.IV.
Do Katynia wyjechała zaproszona przez władze niemieckie polska delegacja, w sklad której weszli m.in. dr Edmund Seyfried (dyrektor Zarządu Głównego Rady Głównej Opiekuńczej) oraz pisarze Ferdynand Goetel i Jan Emil Skiwski.
Na Pawiaku zmarł po zażyciu trucizny prof. Hipolit Gliwic, inżynier, ekonomista, minister przemysłu i handlu II RP, wicemarszałek Senatu RP (1928-1930).
11.IV.
Pierwszy oficjalny komunikat niemiecki dotyczący Zbrodni Katyńskiej: Agencja Transocean poinformowała na podstawie raportu niemieckich władz w Smoleńsku o "odkryciu masowego grobu ze zwłokami 3.000 oficerów polskich".
13.IV.
W Berlinie w siedzibie Ministerstwa Spraw Zagranicznych odbyła się konferencja prasowa poświęcona odkryciu masowych grobów w Katyniu. Radio Berlin podało dodatkowe informacje ze Smoleńska na temat identyfikacji zwłok polskich oficerów.
15.IV.
Sowieckie Biuro Informacyjne stwierdziło, że polscy jeńcy byli zatrudnieni na robotach budowlanych na zachód od Smoleńska i "wpadli w ręce niemieckich katów faszystowskich w lecie 1941 r., po wycofaniu się wojsk radzieckich z rejonu Smoleńska".
19.IV.
Ostra reakcja Moskwy na propozycję prowadzenia przez MCK dochodzenia w sprawie zbrodni katyńskiej. Sowiecki dziennik "Prawda" opublikował artykuł zatytułowany "Polscy pomocnicy Hitlera", w którym oskarżył Polaków o kolaborację z Niemcami.
Początek Powstania w Getcie Warszawskim.
Formalne zerwanie stosunków dyplomatycznych przez Moskwę z rządem RP na uchodźstwie.
30.IV.
Raport w sprawie zbrodni katyńskiej płk. Henry`ego Szymanskiego.
7.V.
Oficjalny komunikat o rozpoczęciu formowania w ZSRR 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.
8.V.
W czasie Powstania w Getcie Warszawskim w otoczonym przez Niemców bunkrze przy ul. Miłej wraz z kilkudziesięcioma bojowcami popełnił samobójstwo komendant ŻOB Mordechaj Anielewicz.
12.V.
W proteście przeciwko obojętności świata wobec tragedii narodu żydowskiego członek Rady Narodowej RP w Londynie Szmul Zygielbojm popełnił samobójstwo.
W nocy z 12 na 13 maja miał miejsce sowiecki nalot na Warszawę. Według komunikatu niemieckiego zginęło około 150 osób.
16.V.
Na znak stłumienia Powstania w Getcie Warszawskim Niemcy wysadzili Wielką Synagogę na Tłomackiem.
5.VI.
W Warszawie w kościele św. Aleksandra na Pl. Trzech Krzyży Gestapo aresztowało 89 osób uczestniczących w ceremonii ślubnej. Wśród nich m.in. nowożeńców oraz kilkunastu członków oddziału dyspozycyjnego Kedywu KG AK "Osa-Kosa".
11.VI.
Reichsfuehrer SS Heinrich Himmler wydał rozkaz o utworzeniu na terenie ruin getta warszawskiego obozu koncentracyjnego Konzentrationslager Warschau, zwanego potocznie "Gęsiówką".
19.VI.
Na Pawiaku zmarł zakatowany przez Niemców Jan Piekałkiewicz, Delegat Rządu RP na Kraj.
25.VI.
Opór ludności żydowskiej podczas likwidacji getta w Częstochowie.
30.VI.
W Warszawie Gestapo aresztowało Dowódcę AK gen. Stefana Roweckiego "Grota".
4.VII.
W katastrofie lotniczej koło Gibraltaru zginął gen. Władysław Sikorski, Naczelny Wódz i premier rządu RP na uchodźstwie. Okoliczności katastrofy do dziś nie zostały w pełni wyjaśnione.
5.VII.
W Warszawie przy ul. Poznańskiej śmiertelnie postrzelony został znany aktor Kazimierz Junosza-Stępowski. Do zdarzenia doszło w trakcie wykonywania wyroku śmierci na jego żonie, skazanej przez sąd podziemny za współpracę z Niemcami.
8.VII.
Gen. Kazimierz Sosnkowski został mianowany Naczelnym Wodzem.
11.VII.
Masowa akcja przeciwko ludności polskiej przeprowadzona przez UPA na Wołyniu. Tego dnia zaatakowano jednocześnie 99 polskich miejscowości.
Zamach grupy bojowej Związku Walki Młodych na niemiecki lokal 'Cafe Club' w Warszawie.
14.VII.
Prezydent Władysław Raczkiewicz mianował Stanisława Mikołajczyka premierem Rządu RP na uchodźstwie.
31.VII.
W Małej Wsi koło Grójca zmarł Zdzisław Lubomirski, polityk, działacz społeczny, regent Królestwa Polskiego.
2.VIII.
W obozie zagłady w Treblince wybuchł bunt więźniów.
12.VIII.
W Warszawie specjalny oddział Kedywu KG AK "Osa' – 'Kosa" zaatakował przy Pl. Zamkowym transport pieniędzy wywożonych z banku Emisyjnego. W wyniku przeprowadzonej akcji zdobyto około 106 milionów złotych oraz nieznaną ilość marek niemieckich.
14.VIII.
Rozmowy Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta w Quebec m.in. na temat inwazji we Francji (Operacja 'Overlord'). (14-24 VIII)
16.VIII.
Początek likwidacji getta w Białymstoku.
20.VIII.
Podczas ataku na strażnicę niemiecką w Sieczychach koło Wyszkowa zginął Tadeusz Zawadzki "Zośka", harcmistrz, ppor. Armii Krajowej, bohater książki Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec".
24.VIII.
Z Warszawy do KL Auschwitz Niemcy przewieźli 875 mężczyzn i 141 kobiet.
2.IX.
W Warszawie zastrzelony został przez Gestapo Jan Krasicki ps. 'Kazik', młodzieżowy działacz i agitator stalinowski, w czasie wojny funkcjonariusz Komsomołu we Lwowie, członek Polskiej Partii Robotniczej i Gwardii Ludowej, przewodniczący Związku Walki Młodych.
7.IX.
Zamach na zastępcę komendanta Pawiaka Franza Buerkla.
9.IX.
Utworzenie na terenie Birkenau tak zwanego obozu rodzinnego Theresienstadt dla Żydów z getta w Terezinie koło Pragi (Protektorat Czech i Moraw).
8.X.
Zatonął niszczyciel ORP "Orkan". Zginęło co najmniej 177 członków załogi.
11.X.
W KL Auschwitz rozstrzelany został płk. Kazimierz Stamirowski, oficer Legionów Polskich i Wojska Polskiego, adiutant J. Piłsudskiego, zastępca szefa Oddziału II Sztabu Generalnego (1922-1923) i wiceminister spraw wewnętrznych (1930-1931). Prezes Rady Naczelnej Polskiego Związku Zachodniego (1934-1938).
12.X.
1 Dywizja Piechoty im. Tadeusza Kościuszki poniosła ogromne straty w bitwie pod Lenino.
14.X.
W obozie zagłady w Sobiborze wybuchł bunt więźniów.
3.XI.
W niemieckim obozie koncentracyjnym na Majdanku Niemcy rozstrzelali ponad 18 tys. Żydów, w ramach tzw. akcji „ Erntefest” („Dożynki”).
14.XI.
Gestapo aresztowało członków KC PPR: Pawła Findera ( I sekretarz) i Małgorzatę Fornalską.
20.XI.
Rozkaz Dowódcy AK gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego do komendantów okręgów o akcji "Burza".
1.XII.
W Teheranie zakończyła się konferencja Wielkiej Trójki, w której uczestniczyli Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt i Józef Stalin. Podczas rozmów ustalono m.in., że wschodnią granicą Polski będzie linia Curzona, natomiast zachodnią linia Odry i Nysy. Polska miała też uzyskać część Prus Wschodnich: Warmię i Mazury.
Strona w budowie ...
