Jeżeli II Rzeczpospolita pozostaje dziś dla nas ważnym symbolicznym punktem odniesienia, to dlatego że tworzyli ją ludzie z krwi i kości, którzy widziani z bliska po latach mogą budzić nasz podziw i szacunek. Jednym z tysięcy, a zarazem człowiekiem bardzo wyjątkowym, był Jan Benisz.
W co najmniej 220 domach zakonnych w Rzymie ukrywano Żydów podczas II wojny światowej; schronienie znalazło w nich około 4400 osób - tę liczbę przypomniano w czwartek w Wiecznym Mieście podczas spotkania przed obchodzonym 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Watykański sekretarz stanu kardynał Pietro Parolin powiedział w poniedziałek, że „Żydzi, w tym także mała grupa rabinów, byli do tego stopnia przekonani o przyjacielskim podejściu Piusa XII wobec nich, że bezpośrednio zwracali się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o pomoc przed II wojną światową i w jej trakcie”. O zaangażowaniu papieża w obronę Żydów hierarcha mówił podczas konferencji na temat pontyfikatu Piusa XII i relacji chrześcijańsko-żydowskich.
Wystawa „Między życiem a śmiercią. Historie pomocy w czasie Zagłady”, która zostanie pokazana w Berlinie i projekt edukacyjny dla młodzieży z Chorwacji, Niemiec, Polski i Rumunii w Domu Konferencji w Wannsee, to niektóre z wydarzeń organizowanych w październiku w RFN przez Europejska Sieć Pamięć i Solidarność.
W stołecznym parku Dolina Szwajcarska upamiętniono w czwartek Henryka Sławika i Józsefa Antalla – bohaterów Polski i Węgier, którzy w czasie II wojny światowej uratowali od śmierci prawie 5 tys. Polaków narodowości żydowskiej. Uroczystości odbyły się pod pomnikiem bohaterów.
15 października 1941 r. na części okupowanych przez Niemców ziem polskich weszło w życie prawo karzące śmiercią Żydów opuszczających teren getta oraz ukrywających ich Polaków. Rozporządzenie miało wzmocnić niemiecki terror wobec Żydów; był to też pierwszy krok do wprowadzonego później prawodawstwa karzącego śmiercią Polaków za jakąkolwiek pomoc Żydom – mówi PAP historyk prof. Bogdan Musiał.
Polska dyplomacja zorganizowała jedną z największych akcji pomocy Żydom w czasie II wojny światowej – wynika z publikacji pt. „Rząd RP na uchodźstwie wobec Żydów 1939–1945”, którą wydał Polski Instytut Spraw Międzynarodowych. W tomie zebrano ponad 550 dokumentów ukazujących systemowość i masowy charakter tej pomocy.
W Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku otwarto wystawę poświęconą Władysławowi Bartoszewskiemu (1922-2015), więźniowi KL Auschwitz, działaczowi Rady Pomocy Żydom „Żegota”, po II wojnie światowej więzionemu przez władze komunistyczne, a w niepodległej Polsce, w 1995 r., ministrowi spraw zagranicznych.
Ocalała z Holokaustu Elizabeth Bellak, w nawiązaniu do pamiętnika zamordowanej przez gestapo jej nastoletniej siostry Renii Spiegel, opowiadała w nowojorskiej siedzibie ONZ o ich losach. Wyraziła wdzięczność Polakom za to, że uratowali ją od śmierci.
Reimannowie - jedna z najbogatszych niemieckich rodzin - przeznaczyła 5 mln euro na rzecz najbardziej potrzebujących ocalałych z Holokaustu. To próba zadośćuczynienia za korzystanie z pracowników przymusowych w czasie II wojny światowej i popieranie Hitlera.