Instytut Pileckiego upamiętnił we wtorek w Zwoli (woj. mazowieckie) Józefa Sucheckiego i Jana Wolskiego, zamordowanych za udzielenie pomocy Żydom podczas okupacji niemieckiej. Jest to 38. upamiętnienie w ramach programu „Zawołani po imieniu”. Do tej pory uhonorowano 99. Polaków.
9 października 1974 r. umarł Oskar Schindler, który podczas II wojny światowej ocalił ponad tysiąc Żydów. Pochowano go na górze Syjon; jest jedynym członkiem partii nazistowskiej, który tam spoczywa. Nie był jednak postacią pomnikową - lubił pieniądze, trunki i kobiety, był szpiegiem Abwehry.
Próbował działać w rzeczywistości gettowej, jakby to była normalność. Niestety mógł bardzo niewiele. Starał się zapobiegać represjom, jak najwięcej osób ratować przed wywózkami - powiedziała o Adamie Czerniakowie Patrycja Dołowy, autorka książki „Pęknięte lustro. Próba portretu Adama Czerniakowa”. 23 lipca 1942 r. prezes warszawskiego Judenratu popełnił samobójstwo.
24 czerwca 1914 r. przyszedł na świat Jan Kozielewski, znany później jako Karski. Legendarny kurier z Warszawy, emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, był jednym z pierwszych, którzy przekazali aliantom informacje o zagładzie Żydów w okupowanej przez Niemców Polsce.
Często po przeczytaniu biografii obfitującej w zaskakujące wydarzenia z życia jej bohatera przychodzi na myśl zdanie: to scenariusz na prawdziwy hollywoodzki hit. Natomiast po lekturze książki Marii Grażyny Zieleń „Alija” chciałoby się powiedzieć, że to co przydarzyło się Danielowi Rufeisenowi, to gotowy scenariusz nie na jeden film, ale na bardzo długi, pełen nieprawdopodobnych zdarzeń i zwrotów akcji serial.
Jeżeli II Rzeczpospolita pozostaje dziś dla nas ważnym symbolicznym punktem odniesienia, to dlatego że tworzyli ją ludzie z krwi i kości, którzy widziani z bliska po latach mogą budzić nasz podziw i szacunek. Jednym z tysięcy, a zarazem człowiekiem bardzo wyjątkowym, był Jan Benisz.
W co najmniej 220 domach zakonnych w Rzymie ukrywano Żydów podczas II wojny światowej; schronienie znalazło w nich około 4400 osób - tę liczbę przypomniano w czwartek w Wiecznym Mieście podczas spotkania przed obchodzonym 27 stycznia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Watykański sekretarz stanu kardynał Pietro Parolin powiedział w poniedziałek, że „Żydzi, w tym także mała grupa rabinów, byli do tego stopnia przekonani o przyjacielskim podejściu Piusa XII wobec nich, że bezpośrednio zwracali się do Stolicy Apostolskiej z prośbą o pomoc przed II wojną światową i w jej trakcie”. O zaangażowaniu papieża w obronę Żydów hierarcha mówił podczas konferencji na temat pontyfikatu Piusa XII i relacji chrześcijańsko-żydowskich.
Wystawa „Między życiem a śmiercią. Historie pomocy w czasie Zagłady”, która zostanie pokazana w Berlinie i projekt edukacyjny dla młodzieży z Chorwacji, Niemiec, Polski i Rumunii w Domu Konferencji w Wannsee, to niektóre z wydarzeń organizowanych w październiku w RFN przez Europejska Sieć Pamięć i Solidarność.
W stołecznym parku Dolina Szwajcarska upamiętniono w czwartek Henryka Sławika i Józsefa Antalla – bohaterów Polski i Węgier, którzy w czasie II wojny światowej uratowali od śmierci prawie 5 tys. Polaków narodowości żydowskiej. Uroczystości odbyły się pod pomnikiem bohaterów.