Historia nie wystarczy, żeby określić to, co powoduje współczesnym imperializmem rosyjskim. Jednak bez klucza historycznego to, co wydaje się niekiedy chorobą psychiczną przywódcy, nie może być zrozumiane – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Nauk.
Rola odegrana przez polskich kryptologów była przez dłuższy czas minimalizowana i nienagłaśniana. Wiązało się to przede wszystkim z tajemnicą, jaką do końca lat 60. były otoczone kwestie łamania szyfrów niemieckich w czasie wojny i działalność kryptologów alianckich – mówi PAP dr hab. Tadeusz Paweł Rutkowski, historyk z UW.
Przełamaliśmy administracyjny impas, pozostając w prawie. Działania IPN w sferze dekomunizacji są pozytywnie postrzegane przez Polaków. Wiele samorządów pozytywnie zareagowało też na mój marcowy apel o dekomunizację przestrzeni publicznej - powiedział PAP prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.
Piłsudski wszedł do mitu narodowego i ma tam swoje stałe i trwałe miejsce – mówi PAP prof. Grzegorz Nowik, historyk, zastępca dyrektora Muzeum J. Piłsudskiego w Sulejówku. 155 lat temu, 5 grudnia 1867 r., urodził się Józef Piłsudski.
Dziś „Łączka” jest już znana wszystkim Polakom. Przestała być anonimowym terminem. Jest najważniejszym miejscem, w którym spoczywają ofiary systemu komunistycznego – mówi PAP prof. Krzysztof Szwagrzyk, p.o. dyrektora Biura Badań i Identyfikacji IPN, podsumowując 10 lat prac poszukiwawczych w kwaterze „Ł” („Łączce”) na warszawskich Powązkach Wojskowych.
Niepodległość nie jest dana raz na zawsze. Dla części społeczeństwa polskiego, która być może nieco zapomniała o znaczeniu fundamentalnej kwestii, jaką jest niepodległość, właśnie wydarzenia ostatnich dziesięciu miesięcy okazały się pobudką – mówi PAP historyk prof. Andrzej Nowak z Uniwersytetu Jagiellońskiego i Polskiej Akademii Nauk.
Zburzenie Warszawy przez Niemców w 1944 r. nie miało żadnego sensu militarnego, a wręcz utrudniało im obronę. Zniszczenie ponad 80 proc. zabudowy stolicy miało podłoże ideologiczne i emocjonalne – mówi PAP historyk z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Warszawie, dr Konrad Rokicki.
Polska w 1939 r. była skazana na nieuchronną konfrontację z III Rzeszą, bo opcja „idziemy z Niemcami” w ówczesnych kręgach rządowych i wojskowych była zasadniczo nierealna, zwłaszcza po udzielonych Warszawie gwarancjach - mówi PAP prof. Daniel Boćkowski, historyk z Uniwersytetu w Białymstoku.
Nie sądzę, żeby pierwotnym celem Stalina było unicestwienie wszystkich etnicznych Polaków żyjących w ZSRS, lecz gdyby operacja polska potrwała jeszcze kilka lat, niechybnie tak by się stało – mówi PAP Mariusz Kwaśniak, wicedyrektor Archiwum IPN. 85 lat temu, 11 sierpnia 1937 r. rozpoczęła się operacja polska.
Na dalsze, pogłębione badania historyczne zasługują wszystkie zagadnienia związane z działaniami Niemców i Sowietów w kontekście Powstania. Nadal nie wiemy wielu rzeczy o działaniach wroga i „sojusznika naszych sojuszników” – mówi PAP dr Paweł Ukielski, historyk, zastępca dyrektora Muzeum Powstania Warszawskiego, współautor książki „Chcieliśmy być wolni. Powstanie Warszawskie 1944”.
Do otwartej walki przygotowywano się przez niemal pięć lat konspiracji. W 1944 r. przywódcy polskiej konspiracji byli zakładnikami „zegara historii”. Ten zegar tylko raz mógł wskazać właściwy moment na podjęcie kluczowej dla Polski decyzji – mówi PAP dr hab. Andrzej Zawistowski, historyk z SGH i Instytutu Pileckiego.