Ofiar totalitarnego reżimu w Bułgarii jest znacznie więcej niż 7000, jak widnieje na pomniku ku ich czci, który znajduje się w centrum Sofii - podkreślono we wtorek podczas obchodów Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych.
Przed pomnikiem zebrali się przedstawiciele stowarzyszeń osób represjonowanych w trakcie 45-letnich komunistycznych rządów, członkowie rodzin ofiar, przedstawiciele partii GERB (Obywatele na rzecz Europejskiego Rozwoju Bułgarii) - największego ugrupowania rządzącej koalicji - oraz partii tureckiej mniejszości DPS (Ruch na rzecz Praw i Swobód), która w tym dniu przypomina o represjach podczas przymusowej bułgaryzacji etnicznych Turków w latach 1984-1989.
Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych obchodzony jest w Bułgarii po raz siódmy. "W tym dniu powinniśmy wspominać i oddać hołd wszystkim ofiarom, które broniły wolności i wartości demokratycznej Europy. Powinniśmy uświadomić sobie, jak ważne jest wyciągnięcie lekcji z przeszłości i niepowtarzanie jej błędów w imię bardziej sprawiedliwej i godnej przyszłości" – stwierdził w liście do zebranych europoseł Andrej Kowaczew, jeden z orędowników zachowania pamięci o zbrodniach przeszłości i szerzenia wiedzy o nich także w szkołach.
Achmed Achmedow z DPS podkreślił, że liczba rzeczywistych ofiar komunizmu w Bułgarii jest znacznie wyższa od wskazanej na pomniku - 7 tysięcy. O prawdę o tym okresie należy jeszcze walczyć – zaapelował.
Zebrani przypomnieli, że jeszcze w 2000 r. oceniono, iż reżim komunistyczny w Bułgarii był niezgodny z prawem. W przyjętej w kwietniu 2000 r. ustawie antykomunistycznej - choć miała ona charakter deklaratywny i nie pociągała za sobą żadnych skutków prawnych - uznano, że rządy komunistyczne w Bułgarii w latach 1944-1989 były bezprawne i zasługują na osądzenie. Bułgarską Partię Komunistyczną (BPK) uznano za organizację przestępczą. Nie dotyczyło to jednak jej spadkobierczyni – Bułgarskiej Partii Socjalistycznej (BSP), która jest obecnie drugą siłą polityczną w kraju.
Oprócz Europejskiego Dnia Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych w Bułgarii od czterech lat 1 lutego obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Komunizmu. Jest to rocznica skazania na śmierć 147 przedstawicieli przedwojennej bułgarskiej elity politycznej; wyroki te zostały wydane przez komunistyczny tzw. Trybunał ludowy.
Trybunał ludowy wydał w sumie 9155 wyroków, w tym 2618 śmierci. Skazano łącznie 10907 przedstawicieli przedwojennych władz Bułgarii, wojskowych, przedsiębiorców, intelektualistów. Stracono m.in. brata cara Borysa III Kiriła Sakskoburggotskiego, regentów niepełnoletniego następcy tronu Symeona, byłego premiera Nikołę Muszanowa i 17 ministrów.
Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych ustanowiony został przez Parlament Europejski w 2008 roku. Służy przypomnieniu zbrodni XX-wiecznych totalitaryzmów, obchodzony jest w rocznicę paktu Ribbentrop-Mołotow.
Z Sofii Ewgenia Manołowa (PAP)
man/ ulb/ ro/