Artykuły historyczne

80. rocznica śmierci Poznańskiej Piątki

80 lat temu, 24 sierpnia 1942 r., w Dreźnie Niemcy wykonali wyrok śmierci na Czesławie Jóźwiaku, Edwardzie Kaźmierskim, Franciszku Kęsym, Edwardzie Kliniku i Jarogniewie Wojciechowskim. Pięciu młodych Polaków zginęło za udział w konspiracyjnej organizacji. W 1999 r. Jan Paweł II ogłosił ich błogosławionymi.

Rosjanin „owarszawiony”. 120 rocznica śmierci prezydenta Sokratesa Starynkiewicza

By pokryć stratę wynikającą z nadużyć podległego mu kasjera – sprzedał prywatny majątek. Gdy okazało się, że sprowadzona pogłębiarka do Wisły jest wadliwa, też za nią zapłacił. Choć był Rosjaninem i carskim generałem, swoje projekty poddawał pod szerokie konsultacje społeczne. Już tylko te przykłady pokazują postać niezwykłą. Mawiano o nim, że jest „owarszawiony”. 23 sierpnia 1902 r. zmarł Sokrates Starynkiewicz, być może najwybitniejszy prezydent Warszawy. Zbudowana przez niego sieć wodociągowo-kanalizacyjna służy mieszkańcom miasta do dziś.

Powstanie Warszawskie. Głosy za i przeciw: Anders, Chruściel i inni

Spór o sens i konsekwencje Powstania Warszawskiego od 78 lat wzbudza silne emocje. Zarówno zwolennicy idei zrywu, jak i jego przeciwnicy przytaczają istotne argumenty. Niezależnie od ocen Powstanie stało się jednym z kluczowych elementów w zbiorowej tożsamości wielu pokoleń Polaków.

100. rocznica uchwalenia statusu Związku Polaków w Niemczech

100 lat temu, 22 sierpnia 1922 r., uchwalono status Związku Polaków w Niemczech. Jego znakiem graficznym stało się Rodło symbolizujące bieg Wisły. W 1940 r. władze III Rzeszy pozbawiły Polaków statusu mniejszości narodowej i ten stan trwa do dziś.

80. rocznica pierwszego nocnego sowieckiego nalotu na Warszawę

W nocy z 20 na 21 sierpnia 1942 r. sowieckie lotnictwo przeprowadziło pierwszy nocny nalot na Warszawę. Stolicę Polski potraktowano jak miasta na terenie krajów sojuszniczych Hitlera. Zginęło 200 mieszkańców miasta. Straty niemieckie były niewielkie.

75 lat temu aliancki trybunał wydał wyrok w sprawie niemieckich lekarzy

75 lat temu, 20 sierpnia 1947 r., w Norymberdze zakończył się proces Karla Brandta i 22 niemieckich lekarzy oskarżonych o ludobójstwo i zbrodnicze eksperymenty pseudomedyczne na więźniach obozów koncentracyjnych.

80 lat temu urodził się ojciec Jacek Salij, dominikanin, teolog i pisarz

80 lat temu, 19 sierpnia 1942 r., urodził się Eugeniusz Salij - znany pod zakonnym imieniem Jacek - teolog i pisarz, duszpasterz akademicki. Wstąpił do zakonu dominikanów, "nie wiedząc, dlaczego".

40 lat temu władze PRL brutalnie zdławiły opór internowanych w Kwidzynie

40 lat temu, 14 sierpnia 1982 r., w Kwidzynie milicja i straż więzienna przeprowadziły pacyfikację obozu internowania działaczy „Solidarności”. Pobito ponad 80 internowanych, połowa z nich doznała ciężkich obrażeń. Trwająca kilka godzin akcja była odpowiedzią na protest przeciw ograniczeniu odwiedzin w ośrodku.

155 lat temu urodził się Artur Oppman (Or-Ot), autor warszawskich legend

Na Warszawę, jej folklor, a także na warszawskie legendy spoglądamy właśnie oczami Artura Oppmana – mówi PAP historyk i varsavianista Adrian Sobieszczański. 155 lat temu, 14 sierpnia 1867 r., urodził się Artur Oppman (Or-Ot), poeta, publicysta, oficer Wojska Polskiego.

120 lat temu urodził się Antoni Kocjan

120 lat temu, 12 sierpnia 1902 r., urodził się Antoni Kocjan, inżynier, konstruktor szybowców. Podczas II wojny kierował komórką wywiadu lotniczego AK, która w dużym stopniu przyczyniła się do rozpracowania przez aliantów niemieckiej broni rakietowej "V".