Artykuły historyczne

Kryptonim „Krasnoludek”

Pomarańczowa alternatywa była nietypowym przejawem działalności opozycyjnej. W przeciwieństwie do jej „poważnej” części walczyła z komuną poprzez śmiech, głównie uliczne happeningi. I hasła w rodzaju: „Znajdzie się pała na dupę generała”. Co ciekawe – należała do najdłużej zwalczanych przejawów sprzeciwu. W czasach, gdy inne, „poważne” demonstracje nie były już niepokojone przez zbrojne ramię partii, czyli ZOMO, za udział w imprezach przez nią organizowanych można było trafić na dołek, a w najlepszym razie dostać wspomnianą wcześniej pałą …

"Józef Piłsudski w chwale"

Józef Piłsudski (1867-1935) - pierwszy marszałek polski (1920), dwukrotny premier Polski (1926-1928 i 1930), żołnierz, polityk, polski działacz społeczny i niepodległościowy, twórca Organizacji Bojowej PPS, Legionów Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. Od 11 listopada 1918 roku był naczelnym wodzem Armii Polskiej. Piłsudski uznawany jest za architekta niepodległości i za jedną z najwybitniejszych postaci w historii kraju. Traktowany jako genialny dowódca, wybitny strateg oraz wizjoner, stał się przedmiotem kultu, a więc działań gloryfikujących jego postać, głównie w okresie dwudziestolecia międzywojennego, ale także dużo później [1].

Podgrodzie – poligon doświadczalny dla dzieci

„Proszę o przyjęcie mnie do Podgrodzia, o którym tyle słyszałem, w którym wciąż świeci słońce, w którym dzieci radują się i spędzają szczęśliwe dni” – pisał w 1953 r. z jednej z podolsztyńskich wsi Staszek do Bolesława Bieruta.

Migiem po wolność

20 maja 1953 r. uciekł z Polski ppor. Zdzisław Jaźwiński. Był pilotem elitarnego 41 pułku lotnictwa myśliwskiego z Malborka.

„Meklerzy”, przemysłowcy i spekulanci: 200 lat Giełdy w Warszawie

Dwieście lat temu, 12 maja 1817 r., w gmachu Pałacu Saskiego w Warszawie została otwarta Giełda Kupiecka. Ten pierwszy polski rynek papierów wartościowych, walut i towarów był świadectwem ambicji gospodarczych i politycznych Królestwa Polskiego.

"Wesele" Wyspiańskiego - świętość i profanacja

Mglistego, niedzielnego popołudnia pod koniec lutego 1901 roku salon państwa Kotarbińskich stał się sceną niezwykłego spektaklu: pierwszego autorskiego – dziś powiedzielibyśmy „performatywnego” – odczytania jednego z najbardziej oryginalnych i błyskotliwych dramatów literatury polskiej - "Wesela".

Ambasador Portugalii pomagał Polakom w okupowanej Warszawie

Ostatni ambasador Portugalii w II RP Cesar de Sousa Mendes już w pierwszych dniach po zajęciu Polski przez hitlerowskie Niemcy pomagał mieszkańcom Warszawy. Niektórych ukrywał w budynku portugalskiego poselstwa, a także wystawiał nielegalne paszporty.

Czarny protest. 1 maja 1971 r. na Wybrzeżu

Tradycyjne pochody pierwszomajowe w 1971 r. w Szczecinie i Gdańsku stały się miejscem otwartej manifestacji społeczeństwa przeciwko nierozliczeniu zbrodni Grudnia 1970 r. Zaskoczone władze niewiele mogły zrobić w czasie trwania uroczystości. Dopiero po jej zakończeniu nadszedł czas porachunków.

Akcja „Wisła” - 70. rocznica

28 marca 1947 r. w bieszczadzkich Jabłonkach zginął w przypadkowej zasadzce Ukraińskiej Powstańczej Armii gen. Karol Świerczewski. Pod wrażeniem tej śmierci następnego dnia, 29 marca 1947 r., Biuro Polityczne Polskiej Partii Robotniczej postanowiło „w ramach akcji represyjnej wobec ludności ukraińskiej [...] w szybkim tempie przesiedlić Ukraińców i rodziny mieszane na tereny odzyskane [...] nie tworząc zwartych grup i nie bliżej niż 100 km od granicy”[1].