Artykuły historyczne

Obozowe Wigilie – tęsknota za domem, kolędy śpiewane szeptem i choinka, która nie była symbolem świąt

Tęsknota za domem, kolędy śpiewane szeptem i choinka, która nie była symbolem świąt, a formą represji – tak wyglądały Wigilie i Święta Bożego Narodzenia polskich więźniów obozów jenieckich, zagłady i koncentracyjnych.

75 lat temu ogłoszono wyroki w pierwszym procesie niemieckich zbrodniarzy z KL Auschwitz

75 lat temu, 22 grudnia 1947 r., ogłoszono wyroki w pierwszym procesie członków SS załogi niemieckich zbrodniarzy z obozu w Auschwitz. Z 40 oskarżonych 23 skazano na karę śmierci. Wśród nich był drugi komendant obozu SS-Obersturmbannführer Arthur Liebehenschel oraz szef obozowego gestapo Max Grabner.

95 lat temu rząd RP powołał Państwowe Zakłady Lotnicze

21 grudnia 1927 r. na mocy rozporządzenia Rady Ministrów Centralne Warsztaty Lotnicze w Warszawie przekształcono w Państwowe Zakłady Lotnicze. "Przed ich powstaniem polski przemysł lotniczy był niezwykle rozdrobniony" - powiedział PAP kustosz Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie Jarosław Dobrzyński.

100 lat temu został zamordowany prezydent Gabriel Narutowicz

100 lat temu, w południe 16 grudnia 1922 r. dokonano zabójstwa pierwszego prezydenta RP Gabriela Narutowicza. Mord w warszawskiej „Zachęcie” wywołał szok polskiej opinii społecznych i postawił pod znakiem zapytania funkcjonowanie systemu politycznego II Rzeczypospolitej.

80 lat temu wydano rozporządzenie o zaciągu Polek do służby w lotnictwie

14 grudnia 1942 r. minister obrony rządu RP na uchodźstwie, gen. dyw. Marian Kukiel wydał rozporządzenie o zaciągu kobiet do służby w lotnictwie. Pomocnicza Lotnicza Służba Kobiet była częścią brytyjskiej służby Women’s Auxiliary Air Force (WAAF).

100 lat temu przysięgę prezydencką złożył Gabriel Narutowicz

100 lat temu, 11 grudnia 1922 r., przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę złożył pierwszy prezydent RP Gabriel Narutowicz. Wybór był wielkim zaskoczeniem, objęciu przez niego urzędu towarzyszyły gwałtowne protesty. Jego kadencja została przerwana zamachem z 16 grudnia 1922 r.

155 lat temu urodził się Józef Piłsudski 

155 lat temu, 5 grudnia 1867 r., urodził się Józef Piłsudski. „Odwołując się do Słowackiego, uważał, że bez marzeń niemożliwe jest realizowanie wielkich celów. Takim marzeniem było doprowadzenie do niepodległości Polski, traktowane przez dużą część społeczeństwa jako fanaberia” – mówił prof. Andrzej Chojnowski z Instytutu Historycznego UW.

80 lat temu Niemcy rozpoczęli akcję pacyfikacyjno-deportacyjną na Zamojszczyźnie

80 lat temu, w nocy z 27 na 28 listopada 1942 r., oddziały policji i SS otoczyły Skierbieszów i inne wsie. Rozpoczęła się pierwsza faza akcji pacyfikacyjno-deportacyjnej na Zamojszczyźnie. Do lata 1943 r. wysiedlono 110 tys. Polaków. Tysiące zamordowano. Ponad 4,4 tys. dzieci poddano germanizacji i wysłano do Rzeszy.

90. rocznica Hołodomoru – jednej z największych zbrodni ludobójstwa

90 lat temu, w latach 1932–1933 wywołany przez władze sowieckie głód na Ukrainie pochłonął, jak szacują historycy, ponad 4 miliony ofiar. Hołodomor zapisał się w pamięci Ukraińców jako ludobójstwo mające na celu wyniszczenie narodu przez imperium, które podbiło ich ziemię.

85 lat temu do służby w Marynarce Wojennej wszedł ORP „Błyskawica”

85 lat temu, 25 listopada 1937 r., do służby w Marynarce Wojennej wszedł niszczyciel ORP „Błyskawica”. Podczas wojny brał udział w walkach na Atlantyku, Morzu Północnym i Śródziemnym. „To najstarszy zachowany niszczyciel na świecie” – mówi PAP obecny dowódca okrętu kmdr por. Paweł Ogórek.