Artykuły historyczne

100 lat temu urodził się Janusz Brochwicz-Lewiński, „Gryf”

100 lat temu, 17 września 1920 r., urodził się Janusz Brochwicz-Lewiński, ps. Gryf, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski, agent brytyjskiego wywiadu. Jeden z najbarwniejszych weteranów II wojny światowej. Ostatnie lata życia poświęcił działaniom na rzecz upamiętniania polskiej historii.

100 lat temu doszło do bitwy pod Dytiatynem

100 lat temu, 16 września 1920 r., pod Dytiatynem garstka polskich żołnierzy przez kilka godzin powstrzymywała kilkukrotnie większe siły wojsk bolszewickich. Jej poświęcenie uratowało pozostałe polskie oddziały przed rozbiciem i sprawiło, że bój ten nazywany jest „polskimi Termopilami”.

70-lecie protestu przeciw niszczeniu Kościoła

70 lat temu, 12 września 1950 r., kard. Adam Sapieha i prymas Stefan Wyszyński wystosowali do władz komunistycznych protest przeciw marginalizacji religii w życiu społecznym. Był to jeden z najważniejszych momentów trwającej kilka lat współpracy dwóch hierarchów polskiego Kościoła.

Powstanie Warszawskie. Na Powiślu niemieckie bomby pogrzebały setki ofiar w podziemiach kościoła

11 września 1944 r. w zbombardowanym kościele przy ul. Łazienkowskiej 14 zginęły setki powstańców i mieszkańców Powiśla. Szczątki wielu z nich mogą nadal znajdować się pod posadzką świątyni. Co roku przy wejściu do kościoła palą się znicze.

75 lat temu płk Jan Mazurkiewicz wydał odezwę wzywającą do ujawnienia się żołnierzy podziemia

75 lat temu, 8 września 1945 r., były szef Kedywu AK płk Jan Mazurkiewicz „Radosław” wydał odezwę, w której nakłaniał żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego do ujawnienia się przed władzami komunistycznymi. Jego postawa uznawana jest za zdradę motywowaną dążeniem do uratowania tysięcy akowców.

40 lat temu podpisano Porozumienie Gdańskie

40 lat temu, 31 sierpnia 1980 r., w Polsce doszło do jednego z najbardziej zaskakujących wydarzeń XX wieku. Pokojowy bunt doprowadził do zgody władz na powstanie niezależnych związków zawodowych. Porozumienia Sierpniowe stanowiły wyłom w systemie politycznym bloku komunistycznego.

Fenomen „Solidarności” – od „samoograniczającej się rewolucji” do „samorządnej Rzeczypospolitej”

Korzenie 10-milionowego ruchu „Solidarności” tkwią w przełamywaniu istniejących wcześniej barier, które wydawały się nie pozwalać na myślenie o zmianie porządku w kraju totalitarnym. Nieprzypadkowo formułowany wewnątrz „S” program reform był oparty na potrzebie zaistnienia wartości odrzucanych przez państwo komunistyczne.

21 postulatów ze Stoczni Gdańskiej. Tło i realia społeczne

21 postulatów Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego zostało spisanych na drewnianych tablicach przez Arkadiusza Rybickiego i Macieja Grzywaczewskiego, członków Ruchu Młodej Polski, i wywieszonych na bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej 17 sierpnia 1980 r.

100 lat temu wybuchło II Powstanie Śląskie

100 lat temu, w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r., wybuchło II Powstanie Śląskie – pierwszy ze zrywów śląskich, który osiągnął swoje cele. Miało zademonstrować siłę polskiej ludności i dążenie do zjednoczenia z Polską, było też reakcją na prowadzony przez Niemców terror.

100 lat temu Polska odniosła zwycięstwo w bitwie z Rosją bolszewicką

15 sierpnia uznawany jest za rocznicę polskiego zwycięstwa w Bitwie Warszawskiej. Ta ogromna batalia tocząca się na obszarze pomiędzy Dęblinem a granicą z Prusami Wschodnimi była sumą kilku starć, o których wyniku przesądziły determinacja polskiego dowództwa i żołnierzy oraz doskonale przygotowany plan działań.