Prezydent Andrzej Duda w poniedziałek przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie oddał hołd poległym w powstaniu wielkopolskim. Nie byłoby niepodległej, silnej II Rzeczypospolitej, gdyby nie zryw Wielkopolan - powiedział.
"Jestem tutaj, aby podkreślić znaczenie insurekcji wielkopolskiej - znaczenie, jakie miała ona i dla odradzającej się niepodległej Polski, dla ukształtowania jej granic i znaczenie, jakie powstanie to ma dla polskiej historii, a zatem także i dla nas wszystkich" - mówił Andrzej Duda.
Jak podkreślił, nie byłoby niepodległej, silnej II Rzeczypospolitej w jej ostatecznych granicach, "gdyby nie zryw poznanian, gdyby nie potem zryw Wielkopolan".
Zaznaczył, że ta postawa patriotyzmu, miłości do ojczyzny trwa. "Ale także postawa miłości rozumianej jako obowiązek gospodarności, przedsiębiorczości, przynoszenia ojczyźnie dochodu, dawania pracy innym. Tego wszystkiego, co dzisiaj decyduje o tym, że Wielkopolska to jeden z najsilniejszych regionów kraju i najlepiej rozwiniętych" - powiedział Duda.
"Jestem tutaj, aby podkreślić znaczenie insurekcji wielkopolskiej - znaczenie, jakie miała ona i dla odradzającej się niepodległej Polski, dla ukształtowania jej granic i znaczenie, jakie powstanie to ma dla polskiej historii, a zatem także i dla nas wszystkich" - mówił prezydent Andrzej Duda.
Prezydent chciałby, by uroczystości upamiętniające powstanie wielkopolskie odbywały się przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie co roku. "By Wielkopolsce i Poznaniowi, i tym wszystkim, którzy wtedy dzielnie stanęli czy to z bronią w ręku czy wspierając powstańców, byśmy składali im co roku hołd, podkreślając wagę tego niezwykłego w naszych dziejach wydarzenia" - podkreślił prezydent.
"Cześć i chwała bohaterom. Wieczna pamięć tym, którzy polegli. Polska nigdy tego zrywu nie zapomni" - zaakcentował Andrzej Duda.
Marszałek województwa wielkopolskiego Marek Woźniak dodał, że Wielkopolanie każdego roku przyjeżdżają do Warszawy, aby "przy Grobie Nieznanego Żołnierza, panteonie polskich bohaterów oddać hołd przodkom i przypomnieć zwycięskie powstanie, które zadecydowało o kształcie II Rzeczpospolitej, a Wielkopolsce przyniosło upragnioną wolność".
"O tej wolności Wielkopolanie marzyli pod zaborem pruskim ponad 120 lat, a gdy po zakończeniu działań I wojny światowej stali się kartą politycznych przetargów - sięgnęli po nią sami. Wywalczyli ją kosztem ok. 2 tys. zabitych i kilku tysięcy rannych. Powstanie wielkopolskie, w którym do walki stanęły obok siebie wszystkie grupy społeczne, było wielkim triumfem solidarności społecznej, organizacji i patriotyzmu" - mówił marszałek.
Przypomniał, że gdy już wywalczyli wolność dla siebie, powstańcy wielkopolscy wspierali powstania śląskie. "Mieli swój znaczący udział w wojnie polsko-bolszewickiej, a samoloty zdobyte przez nich na poznańskiej Ławicy stały się podstawą lotnictwa II Rzeczpospolitej" - powiedział Woźniak podkreślając, że powstanie wielkopolskie jest częścią naszej wspólnej tożsamości.
Podczas uroczystości przed Grobem Nieznanego Żołnierza odbyła się uroczysta zmiana wart, odczytano apel pamięci i oddano trzykrotną salwę honorową. W intencji uczestników powstania wielkopolskiego odmówiono modlitwę, odbyła się także parada hufców harcerskich.
Wieńce przed pomnikiem złożyli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych oraz organizacji kombatanckich. W intencji uczestników walk wcześniej odbyła się msza św. w kościele ojców Dominikanów. Hołd powstańcom wielkopolskim oddano także na Wojskowych Powązkach, gdzie znajdują się mogiły ok. 60 uczestników zrywu.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Wojska powstańcze wyzwoliły spod władzy niemieckiej niemal całą Wielkopolskę. Był to jedyny zakończony zwycięstwem zryw niepodległościowy na terenie zaborów. Za koniec powstania historycy uznają likwidację Frontu Wielkopolskiego 8 marca 1920 r., choć powstańcze zdobycze i prawo do Ziemi Wielkopolskiej dał odrodzonej Polsce Traktat Wersalski z 28 czerwca 1919 r. (PAP)
kno/ akn/ as/ je/