Maria Lubomirska znana jest czytelnikom przede wszystkim jako autorka pamiętnika dokumentującego dzieje Polski w czasie I wojny światowej. To jednak niejedyna jej publikacja – pozostawiła po sobie również zapiski, przedstawiające w innym świetle tak ją, jak i realia życia w kraju w przededniu odzyskania niepodległości.
Pamiętniki wybitnego polityka II RP, marszałka Sejmu i zastępcy prezydenta RP, zawsze były cennym źródłem dla historyków. Teraz wszyscy mogą po nie sięgnąć dzięki ich publikacji przez Muzeum Historii Polski, w ramach serii „100-lecie niepodległości. Wspomnienia i pamiętniki”.
Był październik 1952 r. Józef Haller właśnie pochował swoją ukochaną żonę Aleksandrę. 79-letni, mieszkający z dala od ojczyzny generał uznał wówczas, że to ostatni moment, by utrwalić swoje wspomnienia z działalności wojskowej i politycznej. Zatrudnił więc kopistkę, która wiernie zanotowała jego opowieści. Jak później opowiadała, generał dyktował je, chodząc po pokoju, stukając laską i referując historię swojego życia, jakby stał przed frontem wojska. Po latach zawiązał się Komitet Wydawniczy, dzięki któremu ukazały się „Pamiętniki”.
Nic tak nie oddaje prawdy o tamtych dniach, jak pamiętniki. Nic nie zastąpi autentyzmu, świadectwa – mówi PAP Adam Woronowicz, który w Muzeum Powstania Warszawskiego pokaże swoją interpretację „Pamiętnika z powstania warszawskiego” Mirona Białoszewskiego.
Wspomnienia mieszkańców stolicy z września 1939 r. z pamiętników napisanych tuż po wojnie znalazły się na wystawie w Muzeum Warszawy. Wśród prezentowanych na ekspozycji przedmiotów jest m.in. oryginalny Krzyż Virtuti Militari prezydenta miasta Stefana Starzyńskiego.
"Tajemnice walizki generała Sierowa" - pod takim tytułem do księgarń trafiły dzienniki gen. Iwana Sierowa - głównego "sowietyzatora" Polski. Generał NKWD, a od 1954 r. szef KGB, w czasie wojny był współodpowiedzialny m.in. za zbrodnię katyńską i rozbicie Polskiego Państwa Podziemnego
Czytanie dzienników i pamiętników uczy dystansu wobec współczesnej polityki. Po stu latach widać, że działania ludzi z różnych obozów prowadziły do tego samego. Być może dzisiejsze spory również prowadzą do wspólnego celu – powiedział dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro podczas debaty nt. cyklu Muzeum „100-lecie niepodległości. Wspomnienia i pamiętniki”.
W środę, 20 czerwca, o godz. 18 w siedzibie Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi (ul. Gdańska 13) w ramach Salonu Historycznego Muzeum odbędzie się spotkanie z cyklu Plus czy Minus - konfrontacje historyczne zatytułowane: Niepodległość i socjalizm – dyskusja wokół „Pamiętników” Ignacego Daszyńskiego.
Studiowała malarstwo w przebraniu chłopaka, zdobyła sławę i uznanie, ale wiecznie brakowało jej pieniędzy. Mąż próbował umieścić ją w szpitalu psychiatrycznym - taki obraz życia Zofii Stryjeńskiej wyłania się z jej pamiętników, których nowa edycja ukazała się pt. "Chleb prawie że powszedni".