"Kościół na ziemi łódzkiej wobec dwóch totalitaryzmów" to tytuł wystawy, którą lokalny oddział IPN udostępnia od środy w łódzkiej archikatedrze. Ekspozycję przygotowano specjalnie z myślą o młodzieży pielgrzymującej na ŚDM. Będzie dostępna do końca sierpnia.
Jak poinformowała PAP Marzena Kumosińska z łódzkiego oddziału IPN, wystawa przedstawia historię zmagań łódzkiego Kościoła, najpierw z hitlerowskimi oprawcami, a następnie z komunistyczną dyktaturą i obejmuje lata 1939-1989. Towarzyszy jej folder w języku angielskim.
Ekspozycja, która powstała w 2007 r. w Oddziałowym Biurze Edukacji Publicznej IPN w Łodzi, składa się z dwóch części. Pierwsza – to okres okupacji niemieckiej, szczególnie tragiczny dla Kościoła w Łodzkiem. Wojny nie przeżyło 155 z ok. 350 duchownych podlegających łódzkiemu ordynariuszowi biskupowi Jasińskiemu. Większość księży zamordowano w obozach koncentracyjnych, stracono w więzieniach lub publicznych egzekucjach.
Jak przypominają autorzy wystawy, zakończenie wojny nie oznaczało dla polskiego i łódzkiego Kościoła czasu oddechu i spokoju, lecz było początkiem kolejnej konfrontacji - z komunistycznymi władzami, dla których Kościół był naturalnym przeciwnikiem w walce o wprowadzenie nowej ideologii.
Pokazano elementy i platformy tego konfliktu z uwzględnieniem lokalnych realiów, m.in. liczne procesy polityczne, które nie ominęły także ziemi łódzkiej i pracujących tutaj księży. Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Łodzi toczył się szereg tego typu procesów, w których księży oskarżano m.in. o współpracę z antykomunistycznym podziemiem.
Zaakcentowano także historię studenckich duszpasterstw - pracujący w nich księża byli posądzani o zbyt silny wpływ na młodzież i z tego powodu byli narażeni na szczególne represje. Zwiedzający wystawę mogą też stanąć twarzą w twarz z funkcjonariuszami Urzędu Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa z pionów odpowiedzialnych za walkę z Kościołem oraz poznać metody, jakimi się posługiwali.
Ekspozycja obejmuje nie tylko dramatyczne i trudne chwile Kościoła, ale też wydarzenia najistotniejsze z religijnego punktu widzenia, np. obchody milenijne oraz wizytę Jana Pawła II w Łodzi 13 czerwca 1987 r. Specjalną uwagę poświęcono postawie, jaką zachowały wobec nich ówczesne władze.
W ramach Dni w Diecezjach łódzki IPN przygotował także spacer śladami historii obozu dla polskich dzieci i młodzieży przy ul. Przemysłowej w Łodzi. Poprowadzi go w czwartek - w dwóch turach (po angielsku i polsku) - dr Adam Sitarek, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN. (PAP)
agm/ zan/