Artykuły historyczne

100 lat temu urodził się żołnierz Batalionu AK „Zośka” Wiesław Krajewski

100 lat temu, 6 listopada 1923 r., urodził się żołnierz Batalionu AK „Zośka” phm ppor. Wiesław Krajewski „Sem”. Uczestniczył m.in. w Akcji pod Arsenałem, a także w akcjach: „Celestynów”, „Góral” i „Sieczychy”. Podczas Powstania Warszawskiego walczył na Czerniakowie. Zmarł w szpitalu 20 września 1944 r.

100 lat temu zmarła Jadwiga Zamoyska, patronka roku 2023

100 lat temu, 4 listopada 1923 r., zmarła Jadwiga Zamoyska, działaczka charytatywna, społeczna i edukacyjna. Stworzyła własny program wychowania poprzez pracę. „Wszczepiacie ducha chrześcijańskiego w serca ludzkie” – pisał w liście do Zamoyskiej papież Pius X.

80 lat temu Niemcy rozpoczęli masowe egzekucje pod kryptonimem akcja „Erntefest”

80 lat temu, rankiem 3 listopada 1943 r., Niemcy rozpoczęli w nazistowskim obozie koncentracyjnym na Majdanku (Lubelskie) masową egzekucję pod kryptonimem akcja „Erntefest”. Podczas tzw. krwawej środy rozstrzelali tu 18 tys. Żydów. Uroczystości upamiętniające ofiary mordu zaplanowano w piątek.

95 lat temu harcerz Jerzy Jeliński ukończył samochodowy objazd świata

95 lat temu, 31 października 1928 r., druh Jerzy Jeliński wrócił do Warszawy, kończąc samochodową wyprawę dookoła kuli ziemskiej. Swoją podróżą chciał światu przypomnieć, że Polska po 123 latach wróciła na mapy.

200 lat temu zakończyła się budowa Kopca Kościuszki w Krakowie

200 lat temu, 25 października 1823 r., zakończono sypanie Kopca Kościuszki, jednego z pierwszych w okresie zaborów pomników jednoczących Polaków nieposiadających państwa. Budowa miejsca i związane z nim uroczystości stanowiły wzór dla obchodów patriotycznych w kolejnych dekadach.

30 lat temu zmarł Wacław Felczak – orędownik przyjaźni polsko-węgierskiej

30 lat temu, 23 października 1993 r., zmarł Wacław Felczak, emisariusz Polskiego Państwa Podziemnego, szef kurierów tatrzańskich, więzień polityczny w PRL, współtwórca opozycji węgierskiej, zwolennik bliskiej współpracy narodów Europy Środkowej.

225 lat temu zginął Józef Sułkowski – „oficer największych nadziei”

225 lat temu, 22 października 1798 r., na przedmieściach Kairu zginął płk Józef Sułkowski, adiutant Napoleona, bohater wojny z Rosją w 1792 r. „Bezcenny dla każdego, kto podjąłby się wskrzeszenia Polski” – pisał o nim Bonaparte.

100 lat temu urodził się Józef Bandzo ps. Jastrząb, żołnierz mjr. „Łupaszki”

100 lat temu, 21 października 1923 r., urodził się Józef Bandzo ps. Jastrząb, jeden z najbardziej znanych żołnierzy oddziałów dowodzonych przez mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę”.

60 lat temu od kul ZOMO zginął Józef Franczak, ostatni żołnierz podziemia antykomunistycznego

60 lat temu, 21 października 1963 r., od kul ZOMO zginął Józef Franczak ps. Lalek, żołnierz WP, AK, ostatni partyzant podziemia, który poległ z bronią w ręku. Jego śmierć symbolicznie zamyka okres walki antykomunistycznego ruchu oporu.

250 lat temu powołano Komisję Edukacji Narodowej – pierwsze ministerstwo oświaty w Europie

250 lat temu, 14 października 1773 r., Sejm powołał Komisję Edukacji Narodowej. „Polacy, którzy w tylu innych względach innym narodowym dali się wyścignąć, w urządzeniu jednak edukacji jednym podskokiem nagłym wszystkie wyprzedzili” – pisał jeden ze świadków epoki.