Artykuły historyczne

65 lat temu doszło do katastrofy samolotu przewożącego dwie bomby atomowe

15 października 1959 r. nad Kentucky doszło do katastrofy lotniczej, w której uczestniczyła maszyna przewożąca ładunek atomowy. W latach 1950-68 było ok. 25 kolizji i katastrof z udziałem samolotów transportujących broń masowego rażenia - powiedział PAP historyk lotnictwa prof. Andrzej Olejko.

Pałacowy zamach 60 lat temu strącił Chruszczowa. „Zapomniał, że nie zostawia się stolicy w rękach rywali”

14 października 1964 r. w wyniku pałacowego zamachu stanu władzę w Związku Radzieckim stracił Nikita Chruszczow. „Jedna z pierwszych zasad słabnącego autokraty powinna brzmieć: nie zostawiaj stolicy w rękach rywali” – podsumował okoliczności spisku amerykański politolog.

U stóp Twierdzy Modlin odkryto wrak holownika „Hetman Żółkiewski”

W Narwi odkryto wrak należącego do Marynarki Wojennej II RP okrętu „Hetman Żółkiewski”. „Wszystkie tajemnice polskiej marynarki zostały tam zatopione, aby nie wpadły w ręce Niemców” – mówi w rozmowie z PAP współodkrywca wraku Sławomir Kaliński.

5 lat temu umarł Bohdan Butenko, grafik, ilustrator – „uczeń Matejki”

14 października 2019 roku zmarł Bohdan Butenko, grafik, ilustrator; twórca scenografii - m.in. „Kabaretu Starszych Panów”; autor filmów, plakatów, komiksów, rysunków satyrycznych; zwany często „architektem książki”. Sam niekiedy przedstawiał się jako „uczeń Jana Matejki”.

80 lat temu zmarł Tadeusz Gebethner, piłkarz Polonii, wydawca i powstaniec warszawski

14 października 1944 roku w niemieckim Stalagu XI-A Altengrabow zmarł Tadeusz Gebethner - wydawca, piłkarz, współzałożyciel i kapitan warszawskiej Polonii, działacz sportowy, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata.

Przysucha była najważniejszym ośrodkiem chasydyzmu; 13 października przypada rocznica śmierci jego twórcy

Przysuchę, kilkutysięczne miasto niedaleko Radomia, 13 października wspominają chasydzi na całym świecie. Tego dnia przypada bowiem rocznica śmierci tamtejszego rabina Jakuba Izaaka Rabinowicza, dzięki któremu Przysucha stała się najważniejszym ośrodkiem chasydyzmu.

„Zygmunt i Celina” (sezon 1, odcinek 1). „Liszenka” z Krakowa

Nie stała się ta miłość (nie miłość?) tematem książki z serii „Pary”, jak – nie przymierzając – Celina i Adam. Ale i związek ten – zupełnie inny! W kontraście do Mickiewiczów, niespełniony, bezżenny, szczęśliwy. A może tylko przyjaźń? Róża Celina Otowska (1882–1973), przed wojną – zapracowana dziedziczka z Trzęsówki pod Kolbuszową, wdowa o artystycznym zacięciu. Zygmunt Nowakowski (1891–1963), słynny felietonista „Ilustrowanego Kuryera Codziennego” i wzięty prozaik, w latach trzydziestych – po rozstaniu z teatrem – pisze, goszcząc w jej majątku, najważniejsze utwory.

25 lat temu Rosja rozpoczęła drugą wojnę w Czeczenii

Druga wojna czeczeńska wybuchła w 1999 r., ale kwestia niepodległości Czeczenii pojawiła się w 1991 r., tuż po rozpadzie ZSRS. Już Aleksandr Sołżenicyn w „Archipelagu Gułag” wspomina Czeczenów jako ten naród wchodzący w skład ZSRS, który nie daje się okiełznać – historie wojen w tym regionie sięgają XVIII w. i carskiej Rosji. Zdjęcia z drugiej wojny czeczeńskiej nie mogą nie przywoływać skojarzeń z trwającą obecnie wojną na Ukrainie.

80 lat temu zmarł Józef Kałuża, piłkarz, który znał na pamięć „Pana Tadeusza”

11 października 1944 roku zmarł w Krakowie Józef Kałuża, piłkarz Cracovii, kapitan reprezentacji Polski, który podczas okupacji odmówił Niemcom trenowania ich reprezentacji - alternatywą był KL Auschwitz; polonista, mający w głowie całego „Pana Tadeusza”.

Włoszczowska wojna o krzyże

Jeden z najgłośniejszych konfliktów o krzyże w szkołach rozegrał się w grudniu 1984 r. w Zespole Szkół Zawodowych we Włoszczowie. Jednak jego korzenie sięgają kilka lat wstecz, do tzw. solidarnościowego karnawału. Wówczas to – dokładnie 11 października 1981 r. – miejscowy proboszcz, ks. Kazimierz Biernacki, dokonał w kościele parafialnym Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny poświęcenia krzyży, które następnie zawisły w szkołach w tym mieście.