W okresie solidarnościowej rewolucji partia komunistyczna w Polsce nie była monolitem. Rozrywające ją wewnętrzne konflikty nie na żarty groziły jej rozpadem. Wielkim poparciem Kremla cieszyli się zwłaszcza ci działacze, dla których stalinizm był wzorem do naśladowania, a „Solidarność” – kontrrewolucją, którą należało zniszczyć. Za wszelką cenę i bez oglądania się na liczbę ofiar.
Drugi obieg wydawniczy w PRL stanowił zjawisko zupełnie unikalne. Nigdzie indziej w niedemokratycznym państwie wolna przestrzeń wymiany informacji i poglądów nie osiągnęła takich rozmiarów. W latach osiemdziesiątych była ona głosem zróżnicowanej palety opozycji przeciwko wojskowej dyktaturze i temu zagadnieniu poświęcił swoją najnowszą pracę Jan Olaszek, najbardziej znany polski badacz tej tematyki.
Cztery tomy liczy sobie najnowsze wydanie „Utworów wybranych” Michaiła Bułhakowa, które ukazało się nakładem PIW w serii „Biblioteka klasyków”. Zbiera ono wszystkie dzieła autora „Mistrza i Małgorzaty” przełożone na język polski.
W naszej najnowszej historii ciągle jest wiele zdarzeń, niekiedy nawet ciągu wydarzeń, które są słabo poznane i opisane przez badaczy. Do nich z pewnością należy fascynująca historia 5. Dywizji Syberyjskiej z okresu walki o niepodległość Polski 1918-1920.
„… wyczarował tu Moniuszko istny kalejdoskop polskości: niczym snop światła w ciemności popowstaniowej błysnąć musiał ten muzyczny pas słucki, szereg nanizanych jak pereł scen z +polskiego, arcypolskiego dworu+” – tak o „Strasznym Dworze” napisał Stefan Kisielewski w „Gwiazdozbiorze”.
„Muzea historyczne nie są neutralnym i obiektywnym instrumentem przekazywania wiedzy historycznej, lecz pozostają miejscami, gdzie przeszłość interpretuje się pod dyktando potrzeb teraźniejszości i przeszłości” – uważa Anna Ziębińska-Witek.
Austria może prowadzić śmiałą politykę zagraniczną, która stoi w zgodzie z jej możliwościami i która wykracza poza rozmiary swojego autentycznego gospodarczego i politycznego potencjału – podkreślał jeden z najwybitniejszych austriackich polityków, kanclerz Bruno Kreisky.
Niełatwo jest opisać proces odrodzenia państwa: wszak to suma czynników trudnych niekiedy do ustalenia, w których niemałą rolę ma także szczęście. Problem powstaje jednak wtedy, gdy uznajemy go raczej za efekt ambicji politycznych grupy elit, a nie ukoronowanie wytrwałych dążeń kilku pokoleń. Dlatego książka Jochena Böhlera, poświęcona odzyskaniu niepodległości przez nasz kraj, nie będzie dla polskiego czytelnika lekturą łatwą.
Jan Józef Lipski – wielka postać polskiej historii – doczekał się biograficznej książki, również wielkiej. Zajmuje ona dwa tomy, a w każdym z nich po tysiąc stron. Łukasz Garbal, autor pracy, niezwykle szczegółowo i podziwu godną przenikliwością przedstawił życiorys Lipskiego. Ale nie tylko. To książka o kręgach, które po 1945 roku przez kolejne cztery dziesięciolecia z hakiem, prowadziły Polskę do wolności.