Artykuły historyczne

65 lat temu uchwalono ustawę o amnestii

65 lat temu, 27 kwietnia 1956 r., Sejm PRL uchwalił ustawę o amnestii, która oznaczała uwolnienie tysięcy więźniów politycznych. „Amnestia miała być aktem łaski, a nie zadośćuczynienia. Nie zamierzano niczego odwoływać, niczego demaskować, nikomu przywracać czci” – pisała po latach adwokat Aniela Steinsbergowa.

65 lat temu wolność odzyskał Kazimierz Moczarski

65 lat temu, 24 kwietnia 1956 r., po jedenastu latach więzienia wolność odzyskał Kazimierz Moczarski, żołnierz AK, oficer Biura Informacji i Propagandy, późniejszy autor „Rozmów z katem”. Jego uwolnienie oraz głośny proces rehabilitacyjny były przejawami odwilży politycznej w PRL.

Jak władze PRL pozbyły się z kraju przywódców Solidarności Walczącej

Do dziś wyjazd z Polski liderów Solidarności Walczącej – Kornela Morawieckiego i Andrzeja Kołodzieja, a szczególnie tego pierwszego – w kwietniu 1988 r. wywołuje dyskusję i jest podstawą ataków na założyciela SW. Ataków zresztą całkowicie bezpodstawnych. Dlatego warto przypomnieć jego – szerzej nieznane, a bardzo ciekawe – kulisy. 

4 lata temu zmarł Oleg Zakirow, major KGB badający zbrodnię katyńską

Oleg Zakirow, major KGB badający zbrodnię katyńską, zmarł w wielkanocny poniedziałek 18 kwietnia 2017 r. w Łodzi. W Polsce trwały akurat obchody i uroczystości upamiętniające sowieckie ludobójstwo polskich obywateli.

110 lat temu urodził się Marian Gołębiewski

110 lat temu, 16 kwietnia 1911 r., urodził się Marian Gołębiewski, Cichociemny, żołnierz podziemia antykomunistycznego i opozycji, działacz emigracyjny oraz kombatancki. W komunistycznych więzieniach spędził ponad czternaście lat.

80 lat temu zmarł Mariusz Zaruski

80 lat temu, 8 kwietnia 1941 r., w sowieckim więzieniu w Chersoniu zmarł Mariusz Zaruski – generał Wojska Polskiego, twórca Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, pionier polskiego żeglarstwa.

75 lat temu Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej zdecydował o likwidacji niezależnego systemu bankowego

75 lat temu, 4 kwietnia 1946 r., zdominowany przez komunistów Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej podjął decyzję o rozpoczęciu likwidacji niezależnego systemu bankowego. Faktyczne upaństwowienie cieszących się zaufaniem instytucji bankowych było jednym z elementów upodabniania polskiej gospodarki do wzorów sowieckich.

40 lat temu ukazał się pierwszy numer „Tygodnika Solidarność”

40 lat temu, 3 kwietnia 1981 r., ukazał się numer 1 „Tygodnika Solidarność”. Był to pierwszy od ponad trzech dekad legalny tytuł prasowy, niezależny od władz komunistycznych. Niemal od razu stał się jednym z najważniejszych elementów społeczeństwa obywatelskiego „karnawału Solidarności”.

100 lat temu urodził się Franciszek Blachnicki

100 lat temu, 24 marca 1921 r., w Rybniku urodził się Franciszek Blachnicki – ksiądz katolicki, założyciel i duchowy ojciec Ruchu Światło-Życie. Był jednym z najbardziej inwigilowanych przez komunistów duchownych. Zmarł w Carlsbergu w 1987 r. – istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że został zamordowany przez agentów wywiadu PRL.

40 lat temu doszło do tzw. wydarzeń bydgoskich

40 lat temu, 19 marca 1981 r., w Bydgoszczy w siedzibie Wojewódzkiej Rady Narodowej doszło do pobicia działaczy NSZZ „Solidarność” i działaczy rolniczych domagających się legalizacji niezależnego od władz związku zawodowego rolników. Działania reżimu zaowocowały wyjątkowym wzrostem napięcia społecznego.