Kalendarz historyczny
24 sierpnia
-
Urodził się Hilary Minc, bliski współpracownik Bolesława Bieruta i jedna z najważniejszych osób w strukturach władzy za jego czasów (twórca Planu Sześcioletniego, członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR oraz wicepremier). Po Poznańskim Czerwcu odsunięty na boczny tor, a następnie zmuszony do wystąpienia z PZPR. W czasie II wojny światowej oficer polityczny w dywizji kościuszkowskiej, walczył pod Lenino.
-
Zmarł prof. Stefan Kurowski, ceniony ekonomista, a w PRL-u działacz opozycji demokratycznej. W 1979 r. współtworzył KPN, rok później był doradcą „Solidarności”, a w stanie wojennym został internowany.
-
Podczas nieformalnego spotkania w Helenowie z prezydentem Lechem Wałęsą prezydent Rosji Borys Jelcyn zgodził się na przystąpienie Polski do NATO. W deklaracji po rozmowach napisano, że „taka decyzja suwerennej Polski zmierzająca do integracji ogólnoeuropejskiej nie jest sprzeczna z interesami innych państw, w tym również Rosji.”
-
Proklamacja niepodległości Ukrainy. Za symbole państwa uznano tryzub i flagę niebiesko-żółtą.
-
Michaił Gorbaczow ustąpił ze stanowiska sekretarza generalnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Zachował jednak władzę jako prezydent ZSRR - był jedyną osobą, która to stanowisko sprawowała (od 15 marca 1990 do 25 grudnia 1991).
-
Sejm powołał na stanowisko prezesa Rady Ministrów Tadeusza Mazowieckiego – pierwszego niekomunistycznego premiera w Polsce od czasu zakończenia II wojny światowej.
-
Premiera filmu „Pociąg do Hollywood” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.
-
Spotkanie Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego z przybyłymi do Stoczni Gdańskiej sygnatariuszami apelu intelektualistów. Przy MKS powstała komisja ekspertów, w skład której weszli: Tadeusz Mazowiecki, Bronisław Geremek, Tadeusz Kowalik, Andrzej Wielowieyski, Jadwiga Staniszkis, Waldemar Kuczyński, Bohdan Cywiński.
-
Ze stanowiska prezesa Rady Ministrów odwołano Edwarda Babiucha. Obowiązki premiera przejął Józef Pińkowski.
-
W Anglii zmarł Tadeusz Bór-Komorowski, generał WP, Komendant Główny Armii Krajowej (1943–1944); wydał rozkaz rozpoczęcia w Warszawie 1 sierpnia 1944 r. powstania przeciwko Niemcom; 30 września 1944 r. mianowany przez prezydenta RP Władysława Raczkiewicza Naczelnym Wodzem; premier rządu RP na uchodźstwie (1947–1949).
-
W Uerikon w Szwajcarii zmarł Ernst Wiechert, niemiecki pisarz urodzony w Piersławku koło Mrągowa; autor powieści „Dzieci Jerominów” i „Las umarłych” – relacji z obozu koncentracyjnego Buchenwald, w którym przybywał w 1938 r. jako więzień.
-
Wszedł w życie Traktat Północnoatlantycki, podpisany 4 kwietnia 1949 r.; na jego podstawie powstała Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO).
-
Dekrety o utworzeniu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz o przekształceniu Uniwersytetu Wrocławskiego i Politechniki Wrocławskiej w polskie państwowe szkoły akademickie.
-
W Dreźnie zostało ściętych na gilotynie pięciu młodych wychowanków Salezjańskiego Oratorium św. Jana Bosko w Poznaniu (tzw. „Poznańska Piątka”), aresztowanych przez gestapo pod zarzutem przynależności do tajnej organizacji politycznej. Zamordowani zostali beatyfikowani przez papieża Jana Pawła II 13 czerwca 1999 r. w gronie 108 polskich męczenników.
-
W Warszawie urodził się Jerzy Holzer, historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Studiów Politycznych PAN.
-
Zakończyło się I Powstanie Śląskie.
-
W Warszawie urodziła się Aniela Bogusławska, aktorka; prawnuczka Wojciecha Bogusławskiego, dyrektora stołecznego Teatru Narodowego.
-
W Petersburgu urodził się Leon Wasilewski, działacz i teoretyk PPS, dyplomata, historyk i publicysta.
-
Powstanie Styczniowe: klęska powstańców pod Fajsławicami.
-
W Wólce Kozłowskiej na Mazowszu urodził się Wacław Sieroszewski, pisarz, etnograf, działacz niepodległościowy, sybirak, żołnierz Legionów Polskich.
-
W Wolsztynie urodził się Józef Hoene-Wroński, matematyk, fizyk, filozof, jeden z głównych przedstawicieli mesjanizmu polskiego.
-
W Końskich urodził się Stanisław Małachowski, marszałek Sejmu Wielkiego.
-
W Byczynie zmarła Maria Kunic, śląska astronom (inną podawaną datą jej śmierci jest 22 sierpnia 1664 r.).
-
Wojna polsko-niemiecka: początek oblężenia grodu w Głogowie przez wojska cesarza Henryka V.