> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1993

  • Premier Republiki Czeskiej Vaclav Klaus. Fot. PAP/J. Mazur

    Zgodnie z ustawą Zgromadzenia Federalnego o likwidacji państwa czechosłowackiego powstały dwa odrębne państwa: Republika Czeska i Republika Słowacka.

  • Wprowadzono pełną unię celną w ramach Wspólnoty Europejskiej.

  • W Moskwie podpisano rosyjsko-amerykańskie porozumienie rozbrojeniowe START II. 

  • Jerzy Owsiak. 1993 r. Fot. PAP/P. Kopczyński

    Pierwszy finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

  • Sejm przyjął ustawę „O planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży”.

  • Adam Aston. Źródło: CBN Polona

    W Londynie zmarł Adam Aston, właściwie Adolf Loewinsohn, aktor, wokalista; wykonawca piosenek „Warszawo, moja Warszawo”, „Ach, jak przyjemnie”, „Dlaczego właśnie dziś” i „Jak trudno zapomnieć”. 

  • Krzysztof Kieślowski. Fot. PAP/A. Rybczyński

    Premiera filmu „Niebieski” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego, pierwszej części tryptyku „Trzy kolory”.

  • Józef Czapski. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Maisons-Laffitte pod Paryżem zmarł Józef Czapski, malarz, krytyk sztuki, pisarz, współzałożyciel i współredaktor paryskiej „Kultury”; uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. i kampanii polskiej 1939 r.; więzień sowieckich łagrów; żołnierz Armii Polskiej w ZSRS utworzonej przez gen. Władysława Andersa i 2. Korpusu Polskiego.

  • Prom Jan Heweliusz. Fot. PAP/J. Undro

    Na Morzu Bałtyckim u wybrzeży Rugii zatonął prom „Jan Heweliusz”; w wyniku katastrofy zginęło 55 osób.

  • Polska ratyfikowała Europejską Konwencję Praw Człowieka.

  • W Łowiczu zmarł Roman Artymowski, malarz, grafik, pedagog; w czasie II wojny światowej żołnierz ZWZ-AK.

  • Uczestnicy warszawskiego szczytu państw CEFTA. 2000 r. Fot. PAP/R. Pietruszka

    Weszło w życie porozumienie o wolnym handlu między Polską, Czechami, Słowacją i Węgrami (CEFTA).

  • W Warszawie zarejestrowano Fundację „Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy”.

  • Rysunek Mieczysława Kościelniaka "Apel w Oświęcimiu". Fot. PAP/S. Rozpędzik

    W Słupsku zmarł Mieczysław Kościelniak, malarz, grafik; więzień KL Auschwitz, autor około 300 prac narysowanych w obozie, dokumentujących życie więźniów.

  • Rozpoczęła nadawanie pierwsza polska komercyjna stacja telewizyjna Polonia 1. 

  • Alina Centkiewicz. Fot. NAC

    W Warszawie zmarła Alina Centkiewicz, pisarka, polarniczka, współautorka wraz z mężem Czesławem Centkiewiczem, książek „Odarpi, syn Egigwy”, „Znowu na Wyspie Niedźwiedziej”, „Fridjof, co z ciebie wyrośnie”.

  • Adam Bromberg. Fot. PAP/T. Abramowicz

    W Sztokholmie zmarł Adam Bromberg, wydawca, organizator Państwowego Wydawnictwa Naukowego, inicjator wydania Wielkiej Encyklopedii PWN; opuścił Polskę po kampanii antysemickiej w 1968 r.

  • Nadawanie zainaugurował kanał satelitarny TVP Polonia, kierowany do Polaków na świecie.

  • Św. Siostra Faustyna Kowalska. Fot. PAP/J. Ochoński

    Papież Jan Paweł II dokonał beatyfikacji siostry Faustyny Kowalskiej, zakonnicy ze Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej Miłosierdzia.

  • Warszawa 30.03.1993. Belweder, posiedzenie Tymczasowej Rady Orderu Orła Białego, oficjalne ogłoszenie prezydenta RP Lecha Wałęsy o wznowieniu nadawania Orderu Orła Białego. Nz. prezydent Lech Wałęsa i premier Hanna Suchocka. Fot. PAP/M. Belina Brzozowski

    Prezydent Lech Wałęsa nadał papieżowi Janowi Pawłowi II pierwszy po przywróceniu w 1992 r. Order Orła Białego.

  • Andrzej Jarecki. Fot. NAC

    W USA na skutek obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym zmarł Andrzej Jarecki, poeta, dramaturg, satyryk, współtwórca Studenckiego Teatru Satyryków; działacz podziemnej Solidarności; od 1990 r. radca ds. kultury ambasady RP w Waszyngtonie.

  • Premiera filmu „Kolejność uczuć” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

  • Andrzej Kuśniewicz. Fot. PAP/I. Jarosińska

    W Warszawie zmarł Andrzej Kuśniewicz, prozaik, eseista, poeta; autor „Lekcji martwego języka”, „Króla Obojga Sycylii”, „Mieszanin obyczajowych”.

  • Jacek Bierezin. 1980 r. Fot. PAP/T. Abramowicz

    W Paryżu zmarł Jacek Bierezin, poeta, działacz opozycji w PRL, taternik, współzałożyciel ukazującego się poza cenzurą czasopisma „Puls” (1977–1981).

  • Sejm przegłosował wotum nieufności dla rządu Hanny Suchockiej.

  • Lech Wałęsa. Fot. PAP/C. Słomiński

    Prezydent Lech Wałęsa rozwiązał Sejm i Senat, ogłaszając przedterminowe wybory.

  • W Perranarworthal w Anglii zmarł William Golding, pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1983 r.

  • Premiera filmu „Pograbek” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.

  • Rzeczy osobiste i fragmenty umundurowania polskich oficerów wydobyte podczas prac ekshumacyjnych w Katyniu, Miednoje i Charkowie przekazane Muzeum Katyńskiemu. 1996 r. Fot. PAP/CAF/A. Urbanek

    W Warszawie odbyło się uroczyste otwarcie Muzeum Katyńskiego; jego pierwszą siedzibą był Fort Czerniaków; obecnie znajduje się ono na Cytadeli.

  • W Polsce wszedł w życie podatek od towarów i usług VAT.

  • Po raz ostatni ukazała się gazeta „Świat Młodych”; było to wydawane od 1949 roku, jedno z najpopularniejszych pism dla młodzieży w czasach PRL.

  • Podpisanie konkordatu w URM w Warszawie - od lewej: prezydent Lech Wałęsa, Hanna Suchocka, Nuncjusz Apostolski abp. Józef Kowalczyk i minister Krzysztof Skubiszewski. 28.07.1993. Fot. PAP/A. Dunin-Kęplicz

    Pomiędzy Polską a Stolicą Apostolską zawarty został konkordat. Sejm RP ratyfikował go 8 stycznia 1998 r.

  • Edward Raczyński. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Londynie zmarł Edward Raczyński, polityk, dyplomata, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1979–86, stały delegat RP przy Lidze Narodów, w latach 1935–45 ambasador RP w Wielkiej Brytanii.

  • Janusz Sidło. Fot. PAP/Z. Matuszewski

    W Warszawie zmarł Janusz Sidło, lekkoatleta, rekordzista świata w rzucie oszczepem, dwukrotny mistrz Europy (1954, 1958) i srebrny medalista olimpijski z Melbourne (1956).

  • Andrzej Stockinger. Fot. PAP/CAF/P. Janowski

    W Warszawie zmarł Andrzej Stockinger, aktor teatralny i filmowy, piosenkarz, znany z takich filmów jak „Lata dwudzieste… lata trzydzieste…”, „Lawa”, „Miś”.

  • Premiera filmu „Uprowadzenie Agaty” w reżyserii Marka Piwowskiego.

  • Utworzono Biebrzański Park Narodowy.

  • Prezydent Ignacy Mościcki. Fot. PAP/CAF

    Sprowadzone ze Szwajcarii prochy prezydenta Ignacego Mościckiego i jego małżonki zostały złożone w krypcie archikatedry warszawskiej.

  • Obiekty w Legnicy zajmowane przez wojska sowieckie w latach 1945-1993 - zabytkowy budynek wykorzystywany jako więzienie Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej. 10.1993. Fot. PAP/A. Hawałej

    Ostatnie jednostki Północnej Grupy Wojsk Armii Rosyjskiej opuściły garnizon w Legnicy.

  • Utworzono Park Narodowy Gór Stołowych.

  • Gen. Władysław Sikorski. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    Z Wielkiej Brytanii przeniesiono na Wawel prochy Naczelnego Wodza i premiera rządu RP na uchodźstwie gen. Władysława Sikorskiego.

  • Prezydent Lech Wałęsa żegna rosyjskich żołnierzy na dziedzińcu Belwederu. 17.09.1993. Fot. PAP/J. Mazur

    Prezydent Lech Wałęsa przyjął od gen. Leonida Kowalowa meldunek o zakończeniu wycofywania wojsk rosyjskich z Polski. Ostatni żołnierze opuścili Polskę 18 września 1993 r.

  • Uroczystości związane z wycofaniem wojsk rosyjskich z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: żołnierze opuszczają dziedziniec Belwederu po ceremonii. Warszawa, 17.09.1993. Fot. PAP/J. Mazur

    Ostatni żołnierze rosyjscy wyjechali z warszawskiego Dworca Wschodniego do Rosji; w Polsce pozostała jedynie misja wojskowa licząca około 30 żołnierzy, która nadzorowała tranzyt wojsk rosyjskich z Niemiec do Rosji.

  • W Polsce odbyły się wybory parlamentarne. Wyniki wyborów do Sejmu: SLD 20,41 proc., PSL 15,4 proc., UD 10,59 proc., UP 7,28 proc., KPN 5,77 proc., BBWR 5,41 proc. W Senacie SLD zdobył 37 miejsc, PSL 36, NSZZ „Solidarność” 9, UD 4, UP 2, BBWR 2, KLD i PC po jednym miejscu; po cztery mandaty senatorskie uzyskali kandydaci innych komitetów oraz kandydaci niezależni. Frekwencja w wyborach wyniosła 52,08 proc.

  • Prezydent Borys Jelcyn rozwiązał Radę Najwyższą, a ta w odwecie podjęła próbę odwołania go ze stanowiska. 

  • W Łodzi zmarł Włodzimierz Skoczylas, aktor, pedagog, więzień niemieckiego obozu koncentracyjnego Dachau.

  • Starcia zbrojne w Moskwie; zwolennicy parlamentu zaatakowali budynek stacji TV Ostankino i zajęli biuro mera Moskwy; prezydent Borys Jelcyn skierował przeciwko nim wojsko, przywódcy demonstracji zostali aresztowani. 

  • Zmarł Jerzy Broszkiewiecz, polski prozaik, dramatopisarz, eseista i publicysta oraz autor fantastyki naukowej.

  • Teren b. niemieckiego obozu zagłady w Sobiborze. Fot. PAP/P. Wierzchowski

    Powstało Muzeum Byłego Obozu Zagłady w Sobiborze.

  • Prezydent Lech Wałęsa desygnował Waldemara Pawlaka na stanowisko premiera.

  • Wacław Felczak. Źródło: Wikimedia Commons

    Zmarł Wacław Felczak, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, w czasie wojny organizator służby kurierów tatrzańskich i budapeszteńskiej bazy łączności władz Polski Podziemnej z emigracyjnym rządem w Paryżu i Londynie. Został pochowany na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem.

  • Artur Rubinstein. Fot. PAP/PAI/W. Kryński

    W Bydgoszczy odbył się pierwszy międzynarodowy konkurs młodych pianistów „Artur Rubinstein in memoriam”.

  • Prezydent Lech Wałęsa powołał rząd Waldemara Pawlaka.

  • Stanisław Marusarz. Fot. PAP/CAF

    W Zakopanem zmarł Stanisław Marusarz, wszechstronny narciarz, czterokrotny uczestnik igrzysk olimpijskich, wicemistrz świata w skokach narciarskich w 1938 r.; w czasie II wojny światowej kurier tatrzański, aresztowany przez gestapo w 1940 r., uciekł z więzienia przy ul. Montelupich w Krakowie i przedostał się na Węgry.

  • Flaga Unii Europejskiej. Fot. PAP/A. Reszko

    Wszedł w życie Traktat z Maastricht o Unii Europejskiej.

  • Głosowanie w Sejmie nad wotum zaufania dla rządu Waldemara Pawlaka. Nz. ławy poselskie Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego, od lewej: poseł Franciszek Stefaniuk, premier Waldemar Pawlak, poseł Janusz Maćkowiak. Warszawa, 10.11.1993. Fot. PAP/A. Dunin Kęplicz

    Sejm udzielił wotum zaufania rządowi Waldemara Pawlaka.

  • Steven Spielberg. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    Premiera filmu „Lista Schindlera” w reżyserii Stevena Spielberga.

  • Wacław Jędrzejewicz. Lata międzywojenne. Fot. NAC

    W Stanach Zjednoczonych zmarł prof. Wacław Jędrzejewicz, żołnierz Legionów Polskich, dyplomata, polityk, historyk, jeden z twórców i wieloletni prezes Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku.

  • Inauguracja działalności Katolickiej Agencji Informacyjnej (KAI). Warszawa 01.12.1993. Fot. PAP/A. Urbanek

    Prymas Polski kardynał Józef Glemp dokonał oficjalnego otwarcia Katolickiej Agencji Informacyjnej.

  • W Szczecinie zmarł Andrzej May, aktor, reżyser teatralny, pedagog.

  • Plan zdjęciowy filmu fabularnego pt. Dwa księżyce, adaptacja opowiadania Marii Kuncewiczowej w reżyserii Andrzeja Barańskiego, ze zdjęciami Ryszarda Lenczewskiego. Nz. Maria Gładkowska (Krystyna, żona Jerzego), Krzysztof Kolberger (pisarz Jerzy). Fot. PAP/M. Trembecki

    Premiera filmu „Dwa księżyce” w reżyserii Andrzeja Barańskiego.

  • Plan zdjęciowy filmu fabularnego pt. Samowolka, w reżyserii Feliksa Falka. Na zdjęciu aktorzy, od lewej: Aleksander Gawek jako Kazik Michalak, Robert Gonera jako Robert Kowalski, Mariusz Jakus jako Jan Jabłoński Tygrys. Fot. PAP/Afa Pixx/K. Wellman

    Premiera filmu „Samowolka” w reżyserii Feliksa Falka.

  • Barbara Rachwalska. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarła Barbara Rachwalska, aktorka.

  • W Łodzi zmarł prof. Andrzej Nadolski, historyk wojskowości, archeolog.

  • Ludwik Perski. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Ludwik Perski, reżyser filmów dokumentalnych.