Kalendarz dat

1966

• 9.01

  Komunikat Urzędu Rady Ministrów o odmowie wydania paszportu prymasowi Polski kard. Stefanowi Wyszyńskiemu; prymas planował wyjazd do Rzymu na inaugurację obchodów Tysiąclecia Chrztu Polski.

• 

  10.01

  W Gdyni zmarł gen. Ignacy Oziewicz, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca 29 Dywizji Piechoty, w latach 1941–1942 zastępca komendanta głównego Narodowej Organizacji Wojskowej; komendant Narodowych Sił Zbrojnych (1942–1943).

• 

  13.01

  W Rzymie zainaugurowano obchody Tysiąclecia Chrztu Polski.

• 17.01

  Premiera filmu „Potem nastąpi cisza” w reżyserii Janusza Morgensterna.

• 26.01

  W Warszawie, w klinice chirurgicznej Akademii Warszawskiej, prof. Jan Nielubowicz dokonał pierwszego w Polsce udanego przeszczepu nerki.

• 10.02

  W Bielsku-Białej urodziła się Renata Przemyk, piosenkarka, aktorka, autorka przebojów „Babę zesłał Bóg”, „Nie ty, to ktoś”.

• 10.02

  Episkopat Polski wystosował list do premiera Józefa Cyrankiewicza, krytykujący władze PRL za odmowę wydania kard. Stefanowi Wyszyńskiemu paszportu na uroczystości milenijne w Rzymie.

• 11.02

  Premiera filmu Aleksandra Ścibora-Rylskiego „Jutro Meksyk” ze Zbigniewem Cybulskim i Joanną Szczerbic w rolach głównych.

• 

  12.02

  W Krakowie urodziła się Dorota Segda, aktorka, znana m.in. z ról w filmach „Faustyna” (1994), „Tato” (1995), aktorka Starego Teatru w Krakowie.

• 

  18.02

  W Warszawie zmarł Stanisław Cat-Mackiewicz, publicysta, pisarz, polityk konserwatywny; założyciel i redaktor naczelny wileńskiego „Słowa”; poseł z list BBWR (1928–1930), następnie działacz opozycji, więzień Berezy Kartuskiej; na emigracji członek Rady Narodowej (1940–1941); przeciwnik polityki gen. Władysława Sikorskiego; premier rządu RP na emigracji (1954–1955); w 1956 r. wrócił do Polski; negocjując swój powrót nawiązał współpracę ze służbami specjalnymi PRL.

• 

  20.02

  W Krakowie powstał „Teatr STU”, założony przez Krzysztofa Jasińskiego.

• 2.03

  Premiera filmu „Zawsze w niedzielę” Ryszarda Bera.

• 

  11.03

  Premiera filmu „Faraon” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

• 1.04

  W Warszawie urodził się Konrad T. Lewandowski, pisarz, laureat Nagrody im. Janusza A. Zajdla, pisarz fantasy, autor serii powieści kryminalnych osadzonych w realiach dwudziestolecia międzywojennego.

• 4.04

  W Hamburgu zmarł Alfred Naujocks, SS-Sturmbannfuehrer. Dowódca niemieckiej grupy dywersyjnej odpowiedzialnej za prowokację gliwicką 31 sierpnia 1939 roku.

• 7.04

  W Gdańsku urodził się Mikołaj Trzaska, muzyk, kompozytor, saksofonista, autor muzyki do filmów Wojciecha Smarzowskiego „Dom Zły”, „Drogówka”, „Pod Mocnym Aniołem”.

• 

  10.04

  W Radzyminie urodził się Artur Żmijewski, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Lawa”, „Demony wojny wg Goi”, „Psy II. Ostatnia krew”, „Daleko od siebie”, „W pustyni i w puszczy”, „Ławeczka”, „Nigdy w życiu!”, „Katyń”, „Mała matura 1947”, „Mój rower”; popularność przyniosła mu m.in. rola Jakuba Burskiego w serialu „Na dobre i na złe” oraz tytułowa rola w serialu „Ojciec Mateusz”.

• 

  14.04

  Początek głównych obchodów religijnych Milenium Chrztu Polski.

• 16.04

  W Gnieźnie i Poznaniu odbyły się centralne uroczystości państwowe związane z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego.

• 

  21.04

  Obchody Milenium Chrztu Polski: władze PRL ogłosiły, że nie udzielą kard. Wyszyńskiemu zgody na przyjazd do Watykanu i określiły zamiar pielgrzymki Pawła VI do Polski jako niewskazany.

• 3.05

  Premiera filmu „Niekochana” w reżyserii Janusza Nasfetera.

• 

  3.05

  Na Jasnej Górze odbyły się centralne uroczystości Milenium Chrztu Polski; mszę św. odprawił abp Karol Wojtyła, a kazanie wygłosił prymas Polski, kardynał Stefan Wyszyński.

• 

  4.05

  W Konstancinie, w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku na planie filmu „Popioły”, zmarł Adam Królikiewicz, major WP, szef Ekwitacji Centrum Wyszkolenia Kawalerii w Grudziądzu (1934–1939); brązowy medalista olimpijski w indywidualnym konkursie skoków na igrzyskach w Paryżu (1924).

• 

  7.05

  W Warszawie zmarł Stanisław Jerzy Lec, aforysta, poeta, satyryk.

• 

  9.05

  W telewizji rozpoczęto emisję serialu „Czterej pancerni i pies” w reżyserii Konrada Nałęckiego.

• 19.05

  W Londynie odbył się Zjazd Polski Walczącej.

• 26.05

  W Brzegu z powodu decyzji władz o eksmisji wikarych z zajmowanego przez nich budynku doszło do starć ludności z milicją.

• 26.05

  W Warszawie urodził się Artur Żmijewski, artysta sztuk wizualnych.

• 2.06

  Sonda kosmiczna Surveyor 1 wylądowała na Księżycu, stając się pierwszą amerykańską sondą, która wylądowała na innym ciele niebieskim (jako pierwszy dokonał tego wyczynu ZSRS – 3 lutego 1966 r.).

• 14.06

  Watykańska Kongregacja Doktryny Wiary z upoważnienia papieża Pawła VI ogłosiła zniesienie „Indeksu ksiąg zakazanych”.

• 26.06

  W Warszawie zakończono obchody Tysiąclecia Chrztu Polski. Pochód wiernych powracających z uroczystości kościelnych rozpędziła milicja.

• 

  2.07

  W Warszawie zmarł Jan Brzechwa (wł. Jan Wiktor Lesman) – poeta, satyryk, tłumacz literatury rosyjskiej, autor wielu popularnych utworów dla dzieci, m.in. „Akademii pana Kleksa”, „Pchły szachrajki”, „Stu bajek”.

• 22.07

  W Krakowie zmarł prof. Tadeusz Sinko, filolog klasyczny, historyk literatury.

• 

  27.07

  W Phoenix w Stanach Zjednoczonych zmarł Kazimierz Bagiński, działacz ruchu ludowego (PSL „Wyzwolenie”, SL), poseł na Sejm RP, jeden z przywódców Centrolewu.

• 

  15.08

  W Harrison w stanie Nowy Jork zmarł Jan Kiepura, światowej sławy śpiewak operowy – tenor, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Kocham wszystkie kobiety”, „O czym się nie myśli”, „Neapol, śpiewające miasto” i „Zdobyć cię muszę”.

• 

  24.08

  W Anglii zmarł Tadeusz Bór-Komorowski, generał WP, Komendant Główny Armii Krajowej (1943–1944); wydał rozkaz rozpoczęcia w Warszawie 1 sierpnia 1944 r. powstania przeciwko Niemcom; 30 września 1944 r. mianowany przez prezydenta RP Władysława Raczkiewicza Naczelnym Wodzem; premier rządu RP na uchodźstwie (1947–1949).

• 1.09

  Początek edukacji w systemie ośmioletniej szkoły podstawowej.

• 4.09

  W Warszawie na Stadionie Dziesięciolecia odbyły się „Dożynki Tysiąclecia”.

• 

  4.09

  We Wrocławiu urodził się Marek Krajewski, pisarz, filolog klasyczny, autor m.in. cyklu kryminałów z Eberhardem Mockiem w roli głównej: „Śmierć w Breslau”, „Koniec świata w Breslau”, „Widma w mieście Breslau”, „Festung Breslau”, „Dżuma w Breslau”, „Głowa Minotaura” oraz „Rzeki Hadesu”.

• 4.09

  Prymas kardynał Stefan Wyszyński dokonał koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej Skalmierzyckiej koronami poświęconymi przez papieża Pawła VI.

• 

  5.09

  W Złotoryi urodził się Mariusz Szczygieł, dziennikarz, pisarz, reporter, autor książek „Gottland”, „Laska nebeska”, „Zrób sobie raj”.

• 13.09

  Szachinszach Iranu Mohammad Reza Pahlawi rozpoczął tygodniową oficjalną wizytę w Polsce.

• 

  19.09

  Premiera filmu „Piekło i niebo” w reżyserii Stanisława Różewicza.

• 1.10

  Więzienie w Spandau opuścili skazani przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze niemieccy nazistowscy zbrodniarze Albert Speer i Baldur von Schirach.

• 4.10

  Premiera filmu „Marysia i Napoleon” w reżyserii Leonarda Buczkowskiego.

• 7.10

  Premiera filmu „Mistrz” w reżyserii Jerzego Antczaka z Januszem Warneckim w roli tytułowej.

• 

  7.10

  W Warszawie rozpoczął się Kongres Kultury Polskiej.

• 8.10

  W meczu przeciwko Górnikowi Zabrze w ekstraklasie zadebiutował Kazimierz Deyna. Był to jego jedyny ligowy mecz w barwach Łódzkiego Klubu Sportowego.

• 

  9.10

  Na Westerplatte odsłonięto Pomnik Obrońców Wybrzeża.

• 

  17.10

  W Krakowie urodził się Antoni Dudek, politolog, historyk, profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego; członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej (2011–2016); autor książek „Reglamentowana rewolucja. Rozkład dyktatury komunistycznej w Polsce 1988–1990”, „Historia polityczna Polski 1989–2005”, „PRL bez makijażu”, „Instytut. Osobista historia IPN”.

• 

  21.10

  W 10. rocznicę Października '56 na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego odbyło się zebranie ZMS, w czasie którego prof. Leszek Kołakowski wygłosił referat krytykujący sytuację panującą w Polsce.

• 

  23.10

  W Warszawie zmarł Franciszek Jóźwiak, działacz komunistyczny, w czasie II wojny światowej szef sztabu GL i AL. W latach 1944–1949 komendant główny MO. Członek Biura Politycznego KC PZPR (1948–1956), wicepremier (1955–1956).

• 27.10

  Leszek Kołakowski został wykluczony z PZPR. Bezpośrednią przyczyną był referat wygłoszony na zebraniu ZMS w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w którym powiedział m.in., że „socjalizm jest z natury samej brakiem swobód politycznych, brakiem krytyki, a wobec tego każde żądanie swobód politycznych jest automatycznie żądaniem powrotu do kapitalizmu”.

• 7.11

  Premiera filmu „Matnia” w reżyserii Romana Polańskiego.

• 12.11

  Urodził się Andrzej Majewski, reżyser, scenarzysta, pisarz, publicysta i artysta fotografik.

• 15.11

  Międzynarodowa Federacja Kynologiczna zarejestrowała ogara polskiego – jedną z pięciu ras psów, które są dziełem polskich hodowców.

• 17.11

  W Paryżu urodziła się Sophie Marceau, aktorka francuska, odtwórczyni m.in. Anny Kareniny w filmie Bernarda Rose’a; grała m.in. w filmach Andrzeja Żuławskiego.

• 18.11

  Premiera filmu „Pociągi pod specjalnym nadzorem” w reżyserii Jirzego Menzla, za który otrzymał Oscara.

• 

  21.11

  W Glencove w Pensylwanii zmarł gen. Władysław Bortnowski, w czasie kampanii polskiej w 1939 r. dowódca Armii „Pomorze”.

• 29.11

  Władze komunistyczne po raz drugi nie wyraziły zgody na przyjazd papieża Pawła VI do Polski; pierwsza odmowa miała miejsce w marcu 1966 r.

• 2.12

  Zmarł Witold Orłowski, lekarz, profesor Uniwersytetu w Kazaniu, Uniwersytetu Jagiellońskiego, II Kliniki Wewnętrznej w Warszawie, pionier fizjopatologii.

• 

  10.12

  Pierwszy album studyjny „Czerwonych Gitar” – „To właśnie my”.

• 

  13.12

  W Waszyngtonie zmarł Stanisław Mikołajczyk – działacz ruchu ludowego, premier rządu RP na uchodźstwie w latach 1943–1944; jako wicepremier i minister rolnictwa w powojennym Tymczasowym Rządzie Jedności Narodowej stał się symbolem opozycji wobec komunistów.

• 15.12

  W Los Angeles zmarł Walt Disney, producent filmowy, reżyser, scenarzysta i ilustrator, który zrewolucjonizował światowy przemysł rozrywkowy; stworzył szereg znanych postaci, wśród nich Myszkę Miki i Kaczora Donalda.

• 16.12

  W Nowym Jorku ONZ uchwaliła Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka, które określają prawa i wolności człowieka.

• 

  22.12

  Telewizja Polska zaprezentowała pierwszy odcinek spektaklu-serialu „Stawka większa niż życie”.

• 25.12

  Premiera filmu Wojciecha Jerzego Hasa „Szyfry”.

• 27.12

  W Zduńskiej Woli urodził się Rafał Królikowski, aktor, zgrał główna rolę w filmie „Pierścionek z orłem w koronie” w reżyserii Andrzeja Wajdy.