„Marek Aureliusz to uosobienie władcy-filozofa. Taki jego obraz odziedziczyła potomność. Ale cóż to właściwie znaczy? Prawdę mówiąc, Marek Aureliusz zawdzięcza swą przynależność do świata filozofii dziwnemu utworowi, znanemu dziś jako +Rozmyślania+, który w zachowanych rękopisach nosi tytuł +Do siebie samego+” – pisze Pierre Grimal.
„Cóż bowiem znaczą słowa, że kardynał Wyszyński był nieugięty, stanowczy czy nawet zachowawczy, że został nazwany +kardynałem z żelaza+? Odpowiedź może być tylko jedna: nie chodziło o upór jako cechę jego charakteru, ale o trwanie w decyzjach głęboko przemodlonych i przemyślanych” – pisze Czesław Ryszka.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau przez pewien czas działało coś na kształt świetlicy, w której żydowskie dzieci, za zgodą Niemców, miały się bawić, uczyć piosenek, wierszyków. Gdy esesmanów nie było w pobliżu, nauczyciele zamieniali świetlicę w szkołę i dawali dzieciom lekcje, wykorzystując kilka książek, które nielegalnie przemycono za kolczaste druty. Ich wypożyczaniem zajmowała się Dita Kraus, o której opowiada książka Antonio G. Iturbe „Bibliotekarka z Auschwitz”.
„Truizmem jest stwierdzenie, że rok 1989 był dla Polski, a także innych państw Europy Środkowo-Wschodniej, czasem ciekawym, okresem daleko idących zmian, wręcz przełomu. To właśnie wtedy rozpoczął się upadek europejskiego komunizmu oraz droga tych państw do demokracji. Początkowo liderem tych przemian politycznych była Polska, niestety w miarę szybko stała się w tej kwestii outsiderem” – czytamy.
Historia ucieczki polskiego więźnia GUŁagu, który wydostał się z sowieckiej niewoli i przez Afganistan uciekł na Zachód, to epopeja, której nie stworzyłby nikt, kto jej nie przeżył. Bohater przez dekady żył skromnie w Wielkiej Brytanii i dopiero w podeszłym wieku spisał swe przeżycia.
W ostatnim czasie barwny mit Leopolda Tyrmanda – buntownika w wyzywających skarpetach – zaczyna zanikać na rzecz pomnikowej postaci niezłomnego antykomunisty. „Zaczynamy postrzegać Tyrmanda jednowymiarowo” – mówi PAP Mariusz Urbanek, autor wznowionej niedawno biografii artysty.
W 22 tomach „Jeżycjady” Małgorzata Musierowicz nie tylko opisała losy rodu Borejków, ale też stworzyła panoramę dziejów Polski przełomu XX i XXI wieku. Właśnie wydana książka „Na Jowisza! Uzupełniam Jeżycjadę” to encyklopedia serii, pokazująca, jak wiele autorka czerpała z własnych doświadczeń.
Pełny raport NSDAP z 1943 r. – zawierający szczegółową dokumentację powstałą po ekshumacjach ofiar NKWD w Lesie Katyńskim – ukazał się po raz pierwszy w Polsce. IPN ocenia, że materiał ten słusznie traktuje się z nieufnością, jednak dotyczy on szerokich badań na miejscu zbrodni.