Kalendarz historyczny
5 lipca
-
W Warszawie zmarł Zdzisław Mrożewski, aktor, związany z Teatrem Polskim w Warszawie, Teatrem Narodowym oraz Teatrem Współczesnym; wystąpił m.in. w filmach „Śmierć prezydenta” i „Polonia Restituta”.
-
Krajowa Rada Narodowa wydała dekret o utworzeniu cenzury – Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk.
-
W Warszawie zmarł Kazimierz Winkler, poeta, autor tekstów popularnych piosenek, m.in. „Czerwony autobus”, „Gdy mi ciebie zabraknie”, „Pierwszy siwy włos” i „O mnie się nie martw”.
-
W Watykanie papież Franciszek zaprezentował swoją pierwszą encyklikę „Lumen fidei”, w której podkreślił indywidualny i społeczny wymiar wiary.
-
W Polsce wszedł w życie podatek od towarów i usług VAT.
-
W Monachium zmarł Jarosław Stećko – jeden z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.
-
W rejonie miasta Arkałyk w Kazachstanie wylądował Mirosław Hermaszewski – jedyny Polak, który odbył lot w kosmos na pokładzie statku kosmicznego „Sojuz 30”.
-
Umowa Ciechu z British Petroleum na budowę rafinerii w Gdańsku i dostawy ropy drogą morską.
-
W Bostonie zmarł Walter Gropius, jeden z najwybitniejszych architektów XX w.; przedstawiciel funkcjonalizmu; założyciel Bauhausu – artystycznej uczelni, będącej szkołą nowoczesnego projektowania i wzornictwa.
-
W Warszawie urodziła się Małgorzata Walewska, śpiewaczka operowa, mezzosopranistka; dyrektor artystyczny Międzynarodowego Festiwalu i Konkursu Sztuki Wokalnej im. Ady Sari.
-
Siły UB i MO rozbiły oddział porucznika Wacława Grabowskiego „Puszczyka”, ostatniej formacji Narodowego Zjednoczenia Wojskowego działającej na Mazowszu Północnym.
-
W Paryżu po raz pierwszy zaprezentowano strój bikini – dwuczęściowy damski kostium kąpielowo-plażowy, zaprojektowany przez francuskiego inżyniera Louisa Reard'a.
-
W Łodzi urodził się Jerzy Kropiwnicki, ekonomista; członek Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „S” i Komisji Krajowej, wiceprzewodniczący Zarządu Regionu NSZZ „S” Ziemia Łódzka; po wprowadzeniu stanu wojennego skazany na sześć lat więzienia za kierowanie akcją protestacyjną; w 1984 r. zwolniony na mocy amnestii; w 1989 r. był współzałożycielem ZChN (2002–2006 prezes); poseł na Sejm (1991–1993, 1997–2001); w rządzie Jana Olszewskiego minister pracy i polityki socjalnej, w rządzie Hanny Suchockiej kierował Centralnym Urzędem Planowania, a w gabinecie Jerzego Buzka – Centrum Studiów Strategicznych; prezydent Łodzi w latach 2002–2010.
-
Stany Zjednoczone uznały Tymczasowy Rząd Jedności Narodowej, cofając uznanie polskiemu rządowi na uchodźstwie; następnego dnia to samo uczynił rząd Wielkiej Brytanii.
-
Polska administracja oficjalnie przejęła z rąk sowieckiego komendanta wojennego władzę nad Szczecinem.
-
W Warszawie przy ul. Poznańskiej śmiertelnie postrzelony został znany aktor Kazimierz Junosza-Stępowski. Do zdarzenia doszło w trakcie wykonywania wyroku śmierci na jego żonie, skazanej przez sąd podziemny za współpracę z Niemcami.
-
Początek bitwy na Łuku Kurskim, największego starcia wojsk pancernych w historii, zakończonego klęską i odwrotem armii niemieckich.
-
Komendant Główny Armii Krajowej i Delegat Rządu RP na Kraj utworzyli Kierownictwo Walki Podziemnej.
-
Po śmierci gen. Władysława Sikorskiego funkcję premiera rządu RP na uchodźstwie objął Stanisław Mikołajczyk. Naczelnym Wodzem mianowany został gen. Kazimierz Sosnkowski.
-
W Warszawie urodził się Krzysztof Szmagier, reżyser filmowy, twórca seriali „Przygody psa Cywila” i „07 zgłoś się”.
-
W Borysławiu urodził się Szewach Weiss, izraelski polityk, dyplomata, profesor nauk politycznych, przewodniczący Rady Instytutu Pamięci Yad Vashem; w latach 1992–1996 przewodniczący Knesetu, ambasador Izraela w Polsce (2000–2003).
-
W Rzeszowie urodził się Ignacy Machowski, aktor, występował m.in. na scenach Teatru Narodowego w Warszawie, Teatru Ateneum i Teatru Polskiego; zagrał w filmach „Eroica”, „Orzeł”, „Popiół i diament”, „Pociąg”, „Marysia i Napoleon”, „Ojciec królowej”, a także w serialu „Stawka większa niż życie”.
-
W Brzęczkowicach, dzielnica Mysłowic, urodził się August Hlond, kardynał, prymas Polski w latach 1926–1948.
-
W Końskich zmarł Michał Dymitr Krajewski, pijar, pisarz, działacz oświatowy, członek Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
-
Papież Urban VIII wydał bullę zatwierdzającą fundację ufundowanie przez króla Władysława IV Orderu Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny, który miał być pierwszym polskim odznaczeniem państwowym, lecz na skutek nacisków szlachty, został zlikwidowany w 1638 roku, nie doczekawszy się żadnego odznaczonego.
-
Początek kolejnej wojny polsko-szwedzkiej, tzw. wojny o ujście Wisły.
-
Pod Guzowem wojska wierne królowi Zygmuntowi III Wazie, dowodzone przez hetmana polnego koronnego Stanisława Żółkiewskiego i hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza, pokonały rokoszan.
-
Kanclerz wielki koronny i hetman Jan Zamoyski wystawił akt fundacyjny Akademii Zamojskiej, ustalający jej organizację, uposażenie i program nauczania.