Kalendarz dat

2020

• 6.01

  Dawid Kubacki wygrał 68. Turniej Czterech Skoczni.

• 12.01

  W Częstochowie zmarła Sabina Świątek, w latach 1946–1947 łączniczka w Oddziale „Babinicza” Konspiracyjnego Wojska Polskiego, w lutym 1947 r. aresztowana przez funkcjonariuszy UB i skazana na pięć lat więzienia (w maju 1947 zwolniona na mocy amnestii). W latach 1951–1952 współpracowała z organizacją antykomunistyczną Liga Walki Patriotów Polski, od kwietnia 1952 do kwietnia 1956 r. więziona przez reżim. W latach osiemdziesiątych działaczka „Solidarności”.

• 6.02

  W Lublinie zmarł Romuald Lipko, kompozytor wielu przebojów muzyki rozrywkowej, współtwórca zespołu Budka Suflera. Był autorem lub współautorem największych przebojów Budki Suflera, w tym piosenek „Jolka, Jolka pamiętasz”, „Takie tango”, „Bal wszystkich świętych”, „Cień wielkiej góry”, „Jest taki samotny dom”, „Za ostatni grosz”, „Ratujmy co się da” i wielu innych. Lipko komponował też m.in. dla Anny Jantar („Nic nie może wiecznie trwać”), Urszuli („Dmuchawce latawce wiatr”, „Malinowy król”), Zdzisławy Sośnickiej („Aleja gwiazd”), Maryli Rodowicz („Tak nam słodko, tak nam gorzko”) czy Izabeli Trojanowskiej („Jestem twoim grzechem”, „Wszystko, czego dziś chcę”).

• 

  16.02

  W Pruszkowie zmarł reżyser filmowy i teatralny Jerzy Gruza, twórca „Wojny domowej” i „Czterdziestolatka”, twórca wielu spektakli Teatru Telewizji. W 2017 r. na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni odebrał Platynowe Lwy za całokształt twórczości.

• 

  27.02

  W Warszawie zmarł Paweł Królikowski, aktor, prezes Związku Artystów Scen Polskich (2018–2020), znany z wielu ról filmowych i telewizyjnych, przede wszystkim Jakuba Kusego w serialu „Ranczo” oraz komisarza Igora Rosłonia w serialu „Pitbull”.

• 

  28.02

  W Piasecznie zmarł prof. Janusz Cisek, historyk wojskowości, w latach 2006–2012 dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, w latach 1992–2000 dyrektor Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce. Autor wielu monografii, wydawnictw źródłowych i edycji pamiętników, m.in. takich pozycji jak np. „Sąsiedzi wobec wojny 1920”, wielu prac o Józefie Piłsudskim m.in. albumu „Józef Piłsudski” czy książki „Józef Piłsudski w Krakowie”, a także publikacji „Granice Rzeczypospolitej i konflikt polsko-bolszewicki w świetle amerykańskich raportów dyplomatycznych i wojskowych”. W 2009 r. odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

• 3.03

  W Warszawie zmarł ostatni żyjący I sekretarz KC PZPR Stanisław Kania. W Polskiej Partii Robotniczej był od 1945 r., następnie w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1952–1956 był pracownikiem Zarządu Głównego Związku Młodzieży Polskiej. Funkcję posła na Sejm PRL VI–IX kadencji sprawował w latach 1972–1989. I sekretarzem KC PZPR Stanisław Kania był od 6 września 1980 r. do 18 października 1981 r.

• 4.03

  Pandemia koronawirusa: Ministerstwo Zdrowia podało informację o pierwszym przypadku zakażenia wirusem SARS-CoV-2 w Polsce. „Pacjent zero” przyjechał do Zielonej Góry z Niemiec. 20 marca został uznany za ozdrowieńca.

• 

  5.03

  W Warszawie zmarła Dżennet Połtorzycka-Stampf'l, dziennikarka Polskiego Radia, współautorka powieści radiowej „Matysiakowie”. Od 1960 r. współtworzyła – z Jerzym Janickim i Władysławem Żesławskim, a potem z Januszem Adamem Dziewiątkowskim – najsłynniejsze polskie słuchowisko. W 2011 r. została nagrodzona honorowym Złotym Mikrofonem za całokształt swojej pracy.

• 7.03

  W Saint Cloud zmarł Ludwik Stomma, antropolog kultury, publicysta, etnolog. Wykładał m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim, paryskiej Sorbonie, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.

• 12.03

  Pandemia koronawirusa: na COVID-19 zmarła pierwsza osoba w Polsce.

• 14.03

  Pandemia koronawirusa: w Polsce zaczął obowiązywać stan zagrożenia epidemicznego w związku z szerzeniem się zakażeń wirusem SARS-CoV-2. Wprowadzono m.in. zakaz zgromadzeń powyżej 50 osób, nakaz zamknięcia barów i restauracji, kin, teatrów, klubów, basenów, bibliotek, muzeów, a także ograniczenia w handlu w centrach handlowych oraz obrzędów religijnych w świątyniach.

• 

  21.03

  W Warszawie zmarł ksiądz Piotr Pawlukiewicz, duszpasterz, kaznodzieja i rekolekcjonista, dziennikarz mediów katolickich, kapelan kaplicy w Sejmie RP i duszpasterzem parlamentarzystów.

• 

  29.03

  W Krakowie zmarł Krzysztof Penderecki, jeden z najbardziej znanych i cenionych na świecie polskich kompozytorów, dyrygent. Światowy rozgłos przyniosły kompozytorowi utwory awangardowe, takie jak „Tren Ofiarom Hiroszimy”, czy „Pasja według św. Łukasza”. Z jego inicjatywy powstało Europejskiego Centrum Muzyki w Lusławicach dedykowane młodym artystom. Pięciokrotnie został wyróżniony nagrodą Grammy, a w 2005 r. Orderem Orła Białego.

• 5.04

  W Warszawie zmarła Marta Olszewska, dziennikarka i działaczka opozycji antykomunistycznej, autorką sprawozdań z procesów robotników z Ursusa, morderców ks. Jerzego Popiełuszki oraz pierwszego wywiadu z płk. Ryszardem Kuklińskim, wdowa po zmarłym w 2019 r. premierze Janie Olszewskim.

• 7.04

  W Warszawie zmarł Wiktor Bater, korespondent polskich mediów w Rosji, laureat nagrody Grand Press w kategorii news za pierwszą informację o rozbiciu się prezydenckiego samolotu w Smoleńsku, autor książki „Nikt nie spodziewa się rzezi. Notatki korespondenta wojennego”, w której opisywał m.in. życie w oblężonym Sarajewie, Bagdadzie pod amerykańską okupacją oraz wydarzenia w Biesłanie w 2004 r.

• 9.04

  W Suwałkach zmarł Andrzej Strumiłło, malarz, grafik, rzeźbiarz, fotograf, poeta, pisarz, scenograf. Razem z Czesławem Miłoszem i Tomasem Venclovą zainicjował wydanie publikacji „Księga Wielkiego Księstwa Litewskiego” zawierającej teksty historyków, pisarzy i artystów z Polski, Białorusi i Litwy, odwołującej się do tradycji i dziedzictwa Rzeczypospolitej.

• 20.04

  W Poznaniu zmarła Krystyna Łybacka, minister edukacji i sportu w latach 2001–2004, wieloletnia posłanka SLD (I, II i III, IV, V ,VI i VII kadencji), w latach 2014–2019 zasiadała w Parlamencie Europejskim.

• 30.04

  W Londynie zmarł płk Mieczysław Stachiewicz, uczestnik II wojny światowej, działacz polonijny, honorowy prezes Instytutu Piłsudskiego w Londynie, kawaler Orderu Orła Białego. W kwietniu 1942 r. został przydzielony do 301. Dywizjonu Bombowego „Ziemi Pomorskiej”. Do listopada 1942 r. uczestniczył w 33 lotach bojowych w ramach nalotów bombowych na Niemcy i Włochy. Opublikował dwa tomy pamiętników: „Wspomnienia wojenne” oraz „Moje pierwsze dziewięćdziesiąt lat: wspomnienia”.

• 2.05

  W Warszawie zmarł mecenas Stefan Hambura, prezes Światowego Kongresu Polaków, pełnomocnik części rodzin ofiar katastrofy smoleńskiej oraz prawnik reprezentujący polskie organizacje w Niemczech i zabiegający o uzyskanie przez Polskę odszkodowań za straty materialne poniesione w II wojnie światowej.

• 8.05

  W Warszawie zmarł Włodzimierz Niderhaus, wieloletni dyrektor Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, inicjator i producent wielu filmów. Od 2000 r. do 2017 r. był członkiem Rady Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, a od 2005 r. do 2008 r. – jej sekretarzem.

• 10.05

  Z powodu trwającej epidemii koronawirusa nie odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich.

• 

  29.05

  W Kielcach zmarł Jerzy Pilch, pisarz, publicysta, dramaturg i scenarzysta filmowy, autor „Bezpowrotnie utraconej leworęczności”, „Pod Mocnym Aniołem”, kolejnych tomów „Dziennika”, „Miasta utrapienia”, „Nart Ojca Świętego”.

• 30.05

  We Wrocławiu zmarł Józef Grzesiak, pięściarz, brązowy medalista Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 r. w wadze lekkośredniej, mistrz Polski w latach 1964–1966.

• 28.06

  Urzędujący prezydent Andrzej Duda z wynikiem 43,50% zwyciężył w pierwszej turze wyborów prezydenckich. Do drugiej tury wszedł razem z Rafałem Trzaskowskim (30,46%).

• 6.07

  Zmarła Barbara Pec-Ślesicka, filmowiec, kierownik produkcji licznych filmów fabularnych i seriali telewizyjnych. Współpracowała przez wiele lat z Andrzejem Wajdą (m.in. przy Weselu, Człowieku z marmuru, Człowieku z żelaza i Pannach z Wilka, a także Dantonie, nagrodzonym w 1983 nagrodą BAFTA).

• 17.07

  W Rzymie zmarł kard. Zenon Grocholewski – bliski współpracownik św. Jana Pawła II, Benedykta XVI i Franciszka. W latach 1982–1999 był sekretarzem Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej w Watykanie, a następnie w latach 1999–2015 prefektem Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej. Uczestniczył w dwóch konklawe: w roku 2005 i 2013.

• 19.07

  W Krakowie zmarł prof. Franciszek Ziejka, historyk literatury, w latach 1999–2005 rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.

• 

  25.07

  W Warszawie zmarł Bernard Ładysz, legendarny śpiewak operowy, aktor, żołnierz Armii Krajowej. Zwyciężał na międzynarodowych konkursach, występował na całym świecie. Współpracował m.in. z Marią Callas. W Polsce najbardziej znane jest jego wykonanie arii Skołuby ze „Strasznego Dworu”.

• 1.08

  Zmarł Józef Wiłkomirski, dyrygent i kompozytor, założyciel i wieloletni dyrektor Filharmonii Sudeckiej w Wałbrzychu, uczestnik Powstania Warszawskiego.

• 

  6.08

  Wybrany na drugą kadencję prezydent Andrzej Duda złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę prezydencką.

• 

  14.08

  W Krakowie zmarła Ewa Demarczyk, jedna z najwybitniejszych polskich wokalistek. Popularność przyniosły jej utwory takie, jak m.in. „Karuzela z Madonnami”, „Rebeka” i „Grande Valse Brillante”. Demarczyk była gwiazdą krakowskiego kabaretu Piwnica pod Baranami. Od 1985 r. do 2000 r. prowadziła w Krakowie Teatr Muzyki i Poezji, nazywany Teatrem Ewy Demarczyk.

• 

  15.08

  W Warszawie zmarł Henryk Wujec, działacz opozycji antykomunistycznej, członek KOR, działacz „Solidarności”, więzień polityczny, po 1989 roku wieloletni poseł środowiska Unii Wolności, doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego. W 2014 r. był współzałożycielem Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą.

• 18.08

  W Paryżu zmarł Wojciech Karpiński, pisarz, eseista, historyk sztuki, krytyk literacki, działacz opozycji antykomunistycznej oraz współpracownik paryskiej „Kultury”. W 2012 roku odznaczony został Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za wybitne osiągnięcia w pracy twórczej oraz działalności publicystycznej i wydawniczej, za zasługi w popularyzowaniu literatury”.

• 

  20.08

  W Warszawie zmarł Andrzej Walicki, współtwórca tzw. warszawskiej szkoły historyków idei, wykładowca wielu polskich i zagranicznych uczelni wyższych. Do najważniejszych publikacji Walickiego należą: „Osobowość a historia. Studia z dziejów literatury i myśli rosyjskiej”, „Rosyjska filozofia i myśl społeczna. Od Oświecenia do marksizmu”, „Między filozofią, religią i polityką. Studia o myśli polskiej epoki romantyzmu”.

• 20.08

  W Lublinie zmarł Piotr Szczepanik, piosenkarz, gitarzysta, wykonawca jednej z najsłynniejszych polskich ballad „Kochać”; a także takich utworów jak „Goniąc Kormorany” i „Żółte kalendarze”.

• 22.08

  W Krakowie zmarła Józefa Hennelowa, wieloletnia publicystka, felietonistka i do 2008 roku zastępczyni redaktora naczelnego „Tygodnika Powszechnego”, posłanka na Sejm (1989–1993), działaczka opozycji antykomunistycznej.

• 

  23.08

  W Warszawie zmarła Maria Janion, historyk literatury, wykładowca, profesor nauk humanistycznych, związana m.in. z Instytutem Literackim PAN, Uniwersytetem Warszawskim i Uniwersytetem Gdańskim, autorka książek m.in. o polskim i europejskim romantyzmie.

• 30.08

  W Przemyślu zmarł Jan Zrajko, działacz opozycji antykomunistycznej, w 1981 roku był współtwórcą i przywódcą NSZZ Indywidualnego Rzemiosła „Solidarność”.

• 1.09

  W Opolu zmarł Jerzy Szczakiel, pierwszy polski indywidualny żużlowy mistrz świata (1973) i drużynowy brązowy medalista mistrzostw świata (1974).

• 5.09

  W Krakowie zmarł arcybiskup senior archidiecezji lwowskiej kardynał Marian Jaworski. W latach 1991–2008 był pierwszym po II wojnie światowej arcybiskupem metropolitą lwowskim obrządku łacińskiego, a w latach 1992–2008 przewodniczącym Konferencji Episkopatu Ukrainy. W 2017 r. prezydent Andrzej Duda odznaczył go Orderem Orła Białego.

• 10.09

  W Cieszacinie Wielkim na Podkarpaciu zmarł Jan Kułaj, działacz ludowy, pierwszy przewodniczący Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”.

• 18.09

  W Mount Holly w USA zmarł Andrzej Pityński, autor rzeźb monumentalnych o tematyce patriotycznej i martyrologicznej. Do najsłynniejszych jego projektów należą: Pomnik Katyński w Jersey City; Bostoński Pomnik Partyzantów; Pomnik Mściciela w Doylestown na cmentarzu polskim w tzw. Amerykańskiej Częstochowie; Pomnik Czynu Zbrojnego Polonii Amerykańskiej, nazywany także pomnikiem Hallerczyków, na warszawskim Żoliborzu. W 2017 r. został odznaczony Orderem Orła Białego.

• 20.09

  Zmarła Ewa Berberyusz, reporterka, publicystka, działaczka „Solidarności”, współpracowniczka paryskiej „Kultury”. Opublikowała biografie Jerzego Giedroycia „Książę z Maisons-Laffitte” i Władysława Andersa „Władysław Anders. Życie po Monte Cassino”.

• 11.10

  W Warszawie zmarł Paweł „Kelner” Rozwadowski, wokalista, gitarzysta i autor tekstów, współzałożyciel zespołów Izrael oraz Deuter. Był jedną z czołowych postaci polskiego punk rocka.

• 

  19.10

  W Warszawie zmarł Wojciech Pszoniak, wybitny aktor teatralny i filmowy. W swej karierze zagrał w ok. 100 filmach, m.in.: „Weselu”, „Ziemi obiecanej”, „Dantonie”, „Korczaku”, „Arii dla atlety”.

• 22.10

  Trybunał Konstytucyjny orzekł, że możliwość dokonania aborcji z powodu ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia dziecka w okresie prenatalnym albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu jest niezgodna z Konstytucją RP, co wywołało protesty lewicowych środowisk proaborcyjnych.

• 29.10

  W Krakowie zmarł prof. Andrzej Półtawski, filozof, etyk, powstaniec warszawski, żołnierz AK i przyjaciel Karola Wojtyły. Był członkiem Papieskiej Rady ds. Rodziny. Prywatnie był mężem Wandy Półtawskiej.

• 29.10

  W Warszawie zmarł biskup pomocniczy diecezji łowickiej Józef Zawitkowski, autor wielu książek i modlitewników podpisanych pseudonimem „ksiądz Tymoteusz”, śpiewników, kazań, autor znanej pieśni „Panie dobry jak chleb”.

• 30.10

  W Warszawie zmarła Agnieszka Fatyga, aktorka teatralna i telewizyjna, śpiewaczka i pianistka. Występowała w teatrach Narodowym, Ateneum i Operetce Warszawskiej.

• 1.11

  W Lesku zmarł Janusz Szuber, poeta, eseista, felietonista.

• 4.11

  W Łodzi zmarł jeden z najbardziej cenionych współczesnych malarzy i grafików Stanisław Fijałkowski. Był uczniem Władysława Strzemińskiego. Jego prace były wystawiane w największych galeriach i muzeach na świecie.

• 9.11

  W Warszawie zmarł aktor i reżyser Józef Para, znany m.in. z ról w filmach „Vabank” Juliusza Machulskiego i „Trędowata” Jerzego Hoffmana.

• 13.11

  W Konstancinie zmarła Halina Kwiatkowska, krakowska aktorka, pedagog, pisarka i podróżniczka, koleżanka z lat szkolnych i studenckich Karola Wojtyły, z którym występowała na scenie szkolnej oraz Teatru Rapsodycznego.

• 16.11

  We Wrocławiu zmarł kardynał Henryk Gulbinowicz, administrator apostolski w Białymstoku w latach 1970–1976, arcybiskup metropolita wrocławski w latach 1976–2004, kardynał prezbiter od 1985, od 2004 arcybiskup senior archidiecezji wrocławskiej. Był znany ze swojego wsparcia dla opozycji antykomunistycznej. Na początku grudnia 1981 r. ukrył w pałacu biskupim 80 mln zł wypłaconych z konta bankowego przez działaczy dolnośląskiej „Solidarności”. Kawaler Orderu Orła Białego.

• 18.11

  W Krakowie zmarł Adam Musiał, piłkarz i trener, podstawowy piłkarz drużyny Kazimierza Górskiego, która w 1974 r. wywalczyła trzecie miejsce na mistrzostwach świata w RFN. W reprezentacji wystąpił 34 razy.

• 25.11

  W Białej Podlaskiej zmarł Marcin Król, historyk idei, wieloletni wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, w PRL-u działacz opozycji antykomunistycznej.

• 29.11

  W Chicago zmarł Włodzimierz Wander, saksofonista, kompozytor, wokalista. Jeden z prekursorów muzyki rock and rollowej w Polsce. Występował w zespołach Polanie, Wanderpol oraz Niebiesko-Czarni.

• 5.12

  W Warszawie zmarł Wojciech Zabłocki, drużynowy srebrny (1956, 1960) i brązowy (1964) medalista olimpijski w szabli oraz czterokrotny drużynowy mistrz świata, architekt, wykładowca akademicki.

• 7.12

  W Warszawie zmarła aktorka filmowa i teatralna Katarzyna Łaniewska, znana szerokiej publiczności m.in. z seriali "Plebania", "Czterdziestolatek" i "Gruby". Artystka była związana m.in. z warszawskimi teatrami: Polskim, Dramatycznym, Narodowym i Ateneum.

• 12.12

  W Wólce Krasienińskiej na Lubelszczyźnie zmarł Dariusz Malinowski, basista i wokalista punkowej grupy Siekiera.

• 14.12

  W zmarła aktorka Hanna Stankówna, znana m.in. z „Seksmisji”, „07 zgłoś się” i „Na Wspólnej”, a także wielu ról na scenie stołecznego Teatru Polskiego i Teatru Telewizji.

• 14.12

  W Warszawie zmarł aktor Piotr Machalica, znany m.in. z ról w filmach: „Dekalog IX” Krzysztofa Kieślowskiego, „Dzień świra” Marka Koterskiego i „Sztuka kochania” Jacka Bromskiego. Był związany m.in. z Teatrem Powszechnym w Warszawie, Teatrem Polonia i Och-Teatrem.

• 19.12

  W Warszawie zmarła Maria Piątkowska, trzykrotna medalistka mistrzostw Europy w sztafecie 4x100 m i biegu na 80 m przez płotki, trzykrotna uczestniczka igrzysk olimpijskich, trzykrotna rekordzistka Polski w pięcioboju, jedna z najważniejszych postaci legendarnego Wunderteamu lekkoatletycznego.

• 22.12

  Otwarto most Anny Jagiellonki na Wiśle w Warszawie.

• 29.12

  W Warszawie zmarł Edmund Baranowski ps. "Jur" - powstaniec warszawski z batalionu "Miotła", były wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich, sekretarz generalny Rady Fundacji „Polsko-Niemieckie Pojednanie”.

• 31.12

  We Wrocławiu zmarł ojciec Maciej Zięba – teolog, filozof i publicysta, działacz opozycji antykomunistycznej, doradca NSZZ „Solidarność” oraz dziennikarz „Tygodnika Solidarność”, założyciel i dyrektor Instytutu Tertio Millennio w Krakowie oraz dyrektor Europejskiego Centrum Solidarności w Gdańsku.