> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

26 września

  • Edward Śmigły-Rydz. Fot. NAC

    Kampania polska: Naczelny Wódz marszałek Edward Śmigły-Rydz wydał ostatni rozkaz dla dowódcy Armii „Warszawa” gen. Juliusza Rómmla, w którym dziękował wszystkim żołnierzom za bohaterską obronę stolicy.

  • Józef Piłsudski. Źródło: NAC

    W Bezdanach pod Wilnem Organizacja Bojowa PPS dowodzona przez Józefa Piłsudskiego przeprowadziła akcję na rosyjski wagon pocztowy, w wyniku której zdobyto ponad 200 tys. rubli.

  • W Warszawie zmarł Ferdynand Jarocha, żołnierz Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej, rzeźbiarz, absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, brał udział w powojennych pracach rekonstrukcyjnych i konserwatorskich warszawskich zabytków, autor ponad 700 rzeźb i pomników.

  • Premiera filmu „Żurek” w reżyserii Ryszarda Brylskiego.

  • Wikipedia. Fot. PAP/EPA

    Uruchomiona została polskojęzyczna wersja Wikipedii, jednej z najpopularniejszych witryn internetowych.

  • Janusz Zaorski. Fot. PAP/M. Kmieciński

    Premiera filmu „Szczęśliwego Nowego Jorku” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

  • Jerzy Afanasjew. Źródło: Wikimedia Commons

    W Gdańsku zmarł Jerzy Afanasjew, poeta, reżyser, współzałożyciel teatru studenckiego Bim-Bom w Gdańsku.

  • W Rzymie zmarł Alberto Moravia, pisarz, autor powieści „Konformista”, „Podróż do Rzymu”, „Pogarda” oraz „Matka i córka”.

  • Wiceprezydent USA George Bush przy Międzynarodowym Pomniku Ofiar Faszyzmu w Brzezince na terenie b. niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. 29.09.1987. Fot. PAP/J. Ochoński

    Wiceprezydent USA George Bush rozpoczął w Polsce oficjalną wizytę.

  • I Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”. Gdańsk, 29.09.1981. Fot. PAP/CAF/T. Zagoździński
  • Jan Parandowski. Fot. PAP/CAF/E. Uchymiak

    W Warszawie zmarł Jan Parandowski, prozaik, eseista, tłumacz, znawca kultury starożytnej Grecji i Rzymu.

  • Petro Poroszenko. Fot. PAP/J. Turczyk

    W Bołgradzie w obwodzie odeskim urodził się Petro Poroszenko, ukraiński polityk, przedsiębiorca, minister spraw zagranicznych w latach 2009–2010, minister ds. rozwoju gospodarczego i handlu (2012); prezydent Ukrainy (2014–2019).

  • W Krakowie zmarł Kazimierz Nitsch, polski językoznawca, slawista, ostatni przed likwidacją prezes Polskiej Akademii Umiejętności.

  • Marsz. Michał Rola-Żymierski. Fot. PAP/CAF/J. Baranowski

    Rada Ministrów na wniosek marszałka Michała Roli-Żymierskiego pozbawiła obywatelstwa polskiego ponad 70 dowódców Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, którzy przystąpili do Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Wśród nich znalazł się gen. Władysław Anders.

  • Minister kultury Waldemar Dąbrowski wita się z Barbarą Toruńczyk, założycielką „Zeszytów Literackich” w czasie uroczystości w Bibliotece Narodowej z okazji 20-lecia kwartalnika. Warszawa, 16.10.2002. Fot. PAP/P. Rybarczyk

    W Warszawie urodziła się Barbara Toruńczyk, publicystka, w latach 1977–1979 sekretarz redakcji niezależnego kwartalnika „Zapis”, od 1983 r. redaktor naczelny „Zeszytów Literackich”.

  • Kampania polska: Zamość został zajęty przez Armię Czerwoną.

  • Pomnik Żołnierzy Września 1939 w Tomaszowie Mazowieckim. Źródło: Google Maps – Street View

    Kampania polska: kapitulacja oddziałów Frontu Północnego zakończyła drugą bitwę pod Tomaszowem Lubelskim.

  • Nikołaj Jeżow został mianowany szefem NKWD; 11 sierpnia 1937 r. wydał rozkaz, który rozpoczął eksterminację Polaków na terenie Związku Sowieckiego.

  • Stanisław Zaczyk. Fot. PAP/L. Łożyński

    W Nowym Sączu urodził się Stanisław Zaczyk, aktor filmowy i teatralny, wystąpił w serialach „Stawka większa niż życie”, „Polskie drogi”, „Dom”, a także w filmach „Czekam w Monte-Carlo” i „Jezioro osobliwości”.

  • Juergen Stroop. Fot. PAP/CAF/S. Dąbrowiecki

    W Detmold w Niemczech urodził się Juergen Stroop, działacz NSDAP, SS-Grupenfuehrer; po wybuchu II wojny światowej, jako dowódca SS i pułkownik policji, brał udział w mordowaniu polskiej i żydowskiej ludności w Wielkopolsce; w lutym 1943 r. objął stanowisko komendanta policji w dystrykcie Galicja, uczestnicząc w eksterminacji Żydów; w kwietniu 1943 r. skierowany został do Warszawy, odpowiedzialny za stłumienie powstania w warszawskim getcie; we wrześniu 1943 r. przeniesiony do Aten, gdzie objął stanowisko szefa SS i policji; po wojnie aresztowany i skazany w 1951 r. na karę śmierci; stracony w więzieniu na warszawskim Mokotowie.

  • Wielka Synagoga w Warszawie. Fot. Wikimedia Commons

    W Warszawie przy ulicy Tłomackie uroczyście otwarto Wielką Synagogę; 16 maja 1943 r. po stłumieniu przez Niemców powstania w warszawskim getcie została ona wysadzona w powietrze na rozkaz gen. SS Juergena Stroopa.

  • Gen. Józef Leśniewski. Fot. NAC

    W majątku Poznajów koło Witebska urodził się Józef Leśniewski, generał WP, dowódca 3. Dywizji Strzelców I Korpusu Polskiego w Rosji (1917–1918); w latach 1919–1920 minister spraw wojskowych i członek Rady Obrony Państwa.

  • We Wrześni urodził się Edward Likowski, arcybiskup gnieźnieński i poznański, prymas Polski (1914–1915).

  • W Paryżu władcy Rosji, Austrii i Prus podpisali Akt Świętego Przymierza, którego celem było utrwalenie postanowień Kongresu Wiedeńskiego oraz zwalczanie ruchów demokratycznych i narodowych w Europie.

  • W Altmarku podpisany został polsko-szwedzki rozejm, na mocy którego we władaniu Szwecji pozostawały zdobyte przez nią porty i miasta inflanckie.