Kalendarz dat

1896

• 8.01

  W Paryżu zmarł Paul Verlaine, poeta francuski, tworzący w duchu impresjonizmu literackiego.

• 

  20.01

  W Petersburgu urodził się Marian Walentynowicz, architekt, rysownik, autor ilustracji do „Przygód Koziołka Matołka” Kornela Makuszyńskiego; korespondent wojenny.

• 23.01

  W Elblągu zmarł Ferdinand Schichau, niemiecki przedsiębiorca, konstruktor maszyn parowych i okrętów; założyciel stoczni w Elblągu.

• 

  26.01

  W Warszawie urodziła się Maria Ossowska, socjolożka moralności, etyczka.

• 

  2.02

  W Warszawie urodził się Kazimierz Kuratowski, matematyk, przedstawiciel warszawskiej szkoły matematycznej.

• 

  11.02

  W Przemyślu urodził się Józef Kałuża, piłkarz, trener, działacz sportowy, wieloletni piłkarz Cracovii, reprezentant Polski i trener drużyny narodowej.

• 4.03

  Urodził się Stefan Pronaszko, piłkarz, współzałożyciel Polonii Warszawa, żołnierz wojny polsko-bolszewickiej i kampanii wrześniowej 1939 roku, major Wojska Polskiego, zamordowany w 1943 roku w niemieckim obozie Weimar-Buchenwald.

• 23.03

  W Nowym Dworze urodził się Kazimierz Wilamowski (właśc. Knobelsdorf), aktor teatralny i filmowy, członek „Reduty”, znany m.in. z ról w filmach „Serce matki” „Żołnierz zwycięstwa”, „Sprawa pilota Maresza”.

• 

  1.04

  W Warszawie urodziła się Pola Gojawiczyńska, pisarka, autorka m.in. powieści „Dziewczęta z Nowolipek”, „Rajska jabłoń”, „Słupy ogniste” oraz tomu wspomnień „Krata”.

• 

  3.04

  W Pradze urodził się Józef Czapski, malarz, krytyk sztuki, pisarz, współzałożyciel i współredaktor paryskiej „Kultury”; uczestnik wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. i kampanii polskiej 1939 r.; więzień sowieckich łagrów (1939–1941); żołnierz Armii Polskiej w ZSRS tworzonej przez gen. Władysława Andersa i II Korpusu Polskiego; autor książki „Na nieludzkiej ziemi”.

• 6.04

  W Atenach rozpoczęły się pierwsze nowożytne Igrzyska Olimpijskie.

• 

  27.04

  W Limanowej urodził się Zygmunt Berling, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej; w latach 1939–1941 przebywał w niewoli sowieckiej; współpracował z NKWD; dowódca 1. Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki (1943), następnie dowódca 1. Armii WP (1944).

• 

  18.06

  W Jaworowie w województwie lwowskim urodził się Władysław Langner, generał WP, w czasie kampanii 1939 r. dowodził odcinkiem „Węgry” w Armii „Karpaty”, a następnie obroną Lwowa.

• 3.07

  W Innsbrucku w polsko-austriackiej rodzinie urodził się Igo Sym, aktor. W czasie II wojny światowej współpracował z wywiadem i policją niemiecką. W marcu 1941 r. grupa bojowa kontrwywiadu Okręgu Warszawa-Miasto ZWZ wykonała na nim wyrok śmierci za kolaborację.

• 

  10.08

  W Warszawie otwarto Park Ujazdowski.

• 

  10.08

   W Warszawie urodził się Stefan Wiechecki „Wiech”, satyryk, felietonista, scenarzysta, piewca gwary warszawskiej.

• 

  17.08

  W Dmytrowie na Podolu urodził się Józef Wittlin, poeta, prozaik, eseista i tłumacz.

• 

  27.08

  We Lwowie urodził się Jan Mazurkiewicz, żołnierz Legionów Polskich, oficer WP, w czasie II wojny światowej najpierw zastępca, a następnie szef Kedywu KG AK. Podczas Powstania Warszawskiego dowódca Zgrupowania „Radosław”.

• 

  24.09

  W Warszawie urodził się Tadeusz Sygietyński, kompozytor, dyrygent, założyciel zespołu „Mazowsze”.

• 

  28.09

  W Łodzi urodził się Wacław Lipiński, historyk, żołnierz Legionów Polskich, członek POW, działacz piłsudczykowski; w czasie II wojny światowej współorganizator Konwentu Organizacji Niepodległościowych (1942); po wojnie założyciel i przewodniczący podziemnego Stronnictwa Niezawisłości Narodowej (1946), członek Komitetu Porozumiewawczego Organizacji Polski Podziemnej (1946–1947); aresztowany przez władze komunistyczne w 1947 r. i skazany na karę śmierci, zamienioną na dożywocie; zmarł w więzieniu we Wronkach w 1949 r., niewykluczone, że został zamordowany.

• 3.10

  W Biórkowie Wielkim w Małopolsce urodził się Stanisław Tatar, generał WP. W latach 1940–1943 szef Oddziału III Operacyjnego KG ZWZ-AK, od 1943 r. zastępca Komendanta Głównego. W 1951 r. skazany w „procesie generałów” na dożywotnie więzienie. W 1956 r. zwolniony i zrehabilitowany.

• 9.10

  W Brzeżanach urodził się Antoni Cwojdziński (właść. Antoni Wojdan), fizyk, aktor, autor popularnych komedii teatralnych (m.in. „Freuda teoria snów”).

• 

  11.11

  W Kosinie pod Łańcutem urodził się Leopold Lis-Kula, żołnierz Legionów Polskich, komendant naczelny POW III na Ukrainie, uczestnik walk polsko-ukraińskich (1918–1919); śmiertelnie ranny w bitwie pod Torczynem, zmarł 7 marca 1919 r.

• 

  15.11

  W Borszczowie na Podolu urodził się Bronisław Duch, generał WP, dowódca 1 Dywizji Grenadierów we Francji (1940) i 3 Dywizji Strzelców Karpackich (1943–1946).

• 

  21.11

  Powstało Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.

• 28.11

  W Stryju urodził się Józef Koffler, kompozytor, muzykolog, publicysta.

• 

  29.11

  W Samarze urodził się Stanisław Hryniewiecki, komandor porucznik polskiej Marynarki Wojennej; w kampanii 1939 r. dowódca stawiacza min ORP Gryf; po przedostaniu się do Wielkiej Brytanii dowodził niszczycielami ORP Grom – zatopionym w rejonie Narwiku w maju 1940 r., ORP Błyskawica (1940) i ORP Piorun (1942), a następnie niszczycielem ORP Orkan, który 8 października 1943 r. zatonął na północnym Atlantyku trafiony niemiecką torpedą – zginęło co najmniej 178 członków załogi, wśród nich dowódca kmdr por. Stanisław Hryniewiecki.

• 

  1.12

  W Paryżu w wypadku zginął Stefan Szolc-Rogoziński, podróżnik, badacz Afryki, w szczególności Kamerunu.

• 1.12

  W Striełkowce urodził się Gieorgij Żukow, marszałek ZSRS, jeden z najważniejszych dowódców sowieckich, kierował m.in. zwycięską ofensywą Armii Czerwonej na Berlin podczas drugiej wojny światowej.

• 3.12

  Urodził się Bolesław Szabelski, kompozytor, organista i pedagog związany z Państwową Wyższą Szkołą Muzyczną w Katowicach.

• 7.12

  W Poznaniu urodził się Wiktor Marian Dega, lekarz i naukowiec, który utworzył pierwszą na świecie Katedrę Medycyny Rehabilitacyjnej.

• 

  10.12

  W San Remo we Włoszech zmarł Alfred Nobel, szwedzki naukowiec, wynalazca, fundator Nagrody Nobla.

• 

  11.12

  W Łupkowie urodził się Józef Garbień, żołnierz I Brygady Legionów, chirurg, piłkarz Pogoni Lwów, reprezentant Polski.

• 

  18.12

  W Petersburgu urodził się Stanisław Mackiewicz, ps. Cat, konserwatysta, pisarz, publicysta, założyciel i redaktor wileńskiego „Słowa”. Poseł na Sejm II RP z list BBWR, więzień Berezy Kartuskiej. Po wybuchu II wojny światowej członek Rady Narodowej (1940–1941). W latach 1954–1955 premier rządu RP na emigracji.

• 

  21.12

  W Wielkich Łukach na Białorusi, według innych źródeł w Warszawie, urodził się Konstanty Rokossowski, członek partii bolszewickiej, od 1918 r. w Armii Czerwonej; w czasie II wojny światowej pod jego dowództwem w ramach Frontu Białoruskiego walczyła 1 Armia Wojska Polskiego; w latach 1949–1956 minister obrony narodowej Polski, wicepremier, członek BP KC PZPR; marszałek Polski i ZSRS.

• 23.12

  W Palermo urodził się Giuseppe Tomasi di Lampedusa, pisarz włoski, autor powieści „Lampart”.