> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1878

  • We Lwowie urodził się Tadeusz Godlewski, fizyk, twórca podstaw polskich badań nad radioaktywnością i promieniotwórczością.

  • W Warszawie urodził się Janusz Chmielowski, matematyk, inżynier, taternik, działacz turystyczny; jako pierwszy dokonał zimowego wejścia na Gerlach.

  • W Krakowie zmarł Józef Dietl, lekarz, pionier balneologii w Polsce, działacz społeczny i polityczny, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i jego rektor; poseł na galicyjski Sejm Krajowy (1861); w latach 1866–1875 prezydent Krakowa.

  • W Rzymie zmarł papież Pius IX; w czasie pontyfikatu rozpoczętego w 1846 r. zatwierdził m.in. dogmat o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Marii Panny i doprowadził na Soborze Watykańskim I do przyjęcia dogmatu o nieomylności papieża w sprawach wiary i moralności; potępiał nowe doktryny: modernizm, naturalizm, racjonalizm, socjalizm, komunizm i panteizm; w 1870 r. po zajęciu Rzymu przez armię włoską i upadku Państwa Kościelnego ogłosił się „więźniem Watykanu”; beatyfikowany w 2000 r.

  • W Lebiodce koło Lidy urodził się Jerzy Iwanowski, inżynier, działacz polityczny, członek PPS, minister rządów Jędrzeja Moraczewskiego i Ignacego Jana Paderewskiego, oraz minister spraw zagranicznych Litwy Środkowej, senator II RP.

  • Jan Szczepkowski. Fot. NAC

    W Stanisławowie urodził się Jan Szczepkowski, rzeźbiarz, malarz, członek Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” i towarzystwa Polska Sztuka Stosowana, autor projektu elewacji Sejmu RP oraz pomników Stanisława Moniuszki i Wojciecha Bogusławskiego na warszawskim pl. Teatralnym.

  • W Warszawie urodził się Stanisław Czajkowski, malarz.

  • Andrzej Towiański. Źródło: CBN Polona

    W Zurychu zmarł Andrzej Towiański, filozof, reprezentant mesjanizmu polskiego, założyciel sekty religijnej, nazywanej Kołem Sprawy Bożej.

  • Stacja Filtry w Warszawie. Fot. PAP/M. Obara

    Angielski inżynier William Lindley przedłożył władzom Warszawy projekt sieci wodociągowej.

  • Helena Mniszkówna. Źródło: Wikimedia Commons

    W Kurczycach na Wołyniu urodziła się Helena Mniszkówna, pisarka, autorka powieści „Trędowata”, „Ordynat Michorowski”.

  • Ferdynand Antoni Ossendowski. Fot. NAC

    W Lucynie na Łotwie urodził się Ferdynand Ossendowski, pisarz, publicysta, podróżnik, badacz.

  • Antoni Ponikowski. Fot. NAC

    W Siedlcach urodził się Antoni Ponikowski, inżynier, profesor i rektor Politechniki Warszawskiej; premier RP oraz minister oświaty, kultury i sztuki w latach 1921–1922; od 1928 r. w Chrześcijańskiej Demokracji; poseł na Sejm (1930–1935); w czasie II wojny światowej w Delegaturze Rządu RP na Kraj.

  • Stanisław Brzozowski. Źródło: CBN Polona

    W Maziarni koło Chełma urodził się Stanisław Brzozowski, filozof, publicysta, pisarz, krytyk literacki i teatralny; autor „Legendy Młodej Polski” i „Płomieni”.

  • Janusz Korczak. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się Henryk Goldszmit (według różnych źródeł w roku 1879), powszechnie znany jako Janusz Korczak, pedagog, pisarz, lekarz i działacz społeczny, prekursor walki o prawa dziecka i uznanie jego podmiotowości; twórca zakładów wychowawczych „Dom Sierot” i „Nasz Dom”, autor  powieści dla dzieci „Król Maciuś I”, „Bankructwo Małego Dżeka”, „Kajtuś czarodziej”.

  • Wielka Synagoga w Warszawie. Fot. Wikimedia Commons

    W Warszawie przy ulicy Tłomackie uroczyście otwarto Wielką Synagogę; 16 maja 1943 r. po stłumieniu przez Niemców powstania w warszawskim getcie została ona wysadzona w powietrze na rozkaz gen. SS Juergena Stroopa.

  • Fragment obrazu "Bitwa pod Grunwaldem" Jana Matejki. Fot. PAP/Reprodukcja

    W Krakowie w sali ratuszowej zaprezentowano publiczności obraz Jana Matejki „Bitwa pod Grunwaldem”.

  • W Makowie Podhalańskim urodził się Ryszard Ordyński, reżyser teatralny i filmowy, scenarzysta.

  • Zmarł Ignacy Jasiński, polski malarz, powstaniec styczniowy, zesłaniec.

  • Leopold Staff. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    We Lwowie urodził się Leopold Staff, poeta, dramatopisarz, tłumacz.

  • Ludwik Mierosławski. Źródło: CBN Polona

    W Paryżu zmarł Ludwik Mierosławski; uczestnik Powstania Listopadowego; działacz emigracyjny; wódz naczelny oddziałów powstańczych w Wielkopolsce w 1848 r.; dowódca rewolucyjnych wojsk na Sycylii (1849); dyktator Powstania Styczniowego (1863); historyk wojskowości, pisarz.

  • Józef Stalin. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Gori w Gruzji urodził się Józef Stalin, właściwie Iosif Dżugaszwili, przywódca totalitarnego państwa sowieckiego, zbrodniarz odpowiedzialny za prześladowania i śmierć milionów ludzi; wśród jego ofiar były setki tysięcy Polaków.

  • Prof. Jan Łukasiewicz. Fot. NAC

    We Lwowie urodził się Jan Łukasiewicz, matematyk, logik, filozof, dwukrotny rektor Uniwersytetu Warszawskiego, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego w rządzie Ignacego Jana Paderewskiego (1919).