> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

22 października

  • Witold Jodko-Narkiewicz. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Witold Jodko-Narkiewicz, działacz socjalistyczny, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalistycznej i członek jej władz; jeden z założycieli Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych (1912).

  • Józef Piłsudski. Fot. NAC

    W Warszawie z inicjatywy Józefa Piłsudskiego powstała Polska Organizacja Wojskowa (POW) – tajna organizacja zbrojna, tworzona od sierpnia 1914 r. w oparciu o członków Związku Walki Czynnej i Polskich Drużyn Strzeleckich.

  • Zmarł aktor filmowy i teatralny Ryszard Filipski, znany z roli majora „Hubala” w filmie z 1973 r. oraz wachmistrza Soroki w „Potopie” Jerzego Hoffmana. Od drugiej połowy lat siedemdziesiątych był często krytykowany za sprzyjanie władzom komunistycznym i ataki na rodzącą się opozycję antykomunistyczną.

  • Trybunał Konstytucyjny orzekł, że możliwość dokonania aborcji z powodu ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia dziecka w okresie prenatalnym albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu jest niezgodna z Konstytucją RP, co wywołało protesty lewicowych środowisk proaborcyjnych.

  • W Warszawie zmarł Maciej Rybiński, dziennikarz, komentator polityczny, felietonista; współscenarzysta serialu „Alternatywy 4”.

  • W Warszawie zakończył się XIV Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina; jego zwycięzcą został Yundi Li z Chin.

  • Andrzej Wajda i Pan Tadeusz czyli Michał Żebrowski. Fot. PAP/J. Turczyk

    Premiera filmu „Pan Tadeusz” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

  • W Warszawie zakończył się XIII Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina; jury nie przyznało I nagrody.

  • Inauguracja pontyfikatu papieża Jana Pawła II. Watykan, 22.10.1978. Fot. PAP

    W Watykanie odbyła się uroczysta inauguracja pontyfikatu Jana Pawła II.

  • Grzegorz Korczyński. Fot. PAP/M. Szyperko

    W Algierii zmarł gen. Grzegorz Korczyński, działacz komunistyczny, od 1942 r. w GL, następnie AL. W latach 1965–1971 wiceminister obrony narodowej. W 1970 r. dowodził oddziałami pacyfikującymi robotnicze protesty na Wybrzeżu.

  • Małgorzata Ostrowska-Królikowska. Fot. PAP/Afa Pixx/K. Wellman

    Urodziła się Małgorzata Ostrowska-Królikowska, aktorka filmowa i teatralna.

  • Jerzy Chmielewski, znany jako Papcio Chmiel. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W „Świecie Młodych” ukazał się pierwszy odcinek komiksu „Tytus, Romek i A'Tomek” autorstwa Jerzego Chmielewskiego, znanego jako Papcio Chmiel.

  • Andrzej Supron. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Warszawie urodził się Andrzej Supron, zapaśnik, mistrz świata (1979), dwukrotny mistrz Europy (1975, 1982), srebrny medalista igrzysk olimpijskich w Moskwie w 1980 r.

  • Dekret władz PRL o dowodach osobistych.

  • W Starym Teatrze w Krakowie odbyła się premiera „Niemców” Leona Kruczkowskiego.

  • Kardynał August Hlond. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł prymas Polski kardynał August Hlond.

  • Stanisław Jasiukowicz. Źródło: IPN

    W Moskwie w więzieniu na Butyrkach zmarł Stanisław Jasiukowicz, członek Ligi Narodowej, działacz Narodowej Demokracji, w latach 1920–1935 poseł na Sejm; w czasie II wojny światowej zastępca Delegata Rządu na Kraj (1943–1945); w marcu 1945 r. aresztowany przez NKWD i sądzony w Moskwie w procesie przywódców Polskiego Państwa Podziemnego („proces szesnastu”), skazany na pięć lat więzienia.

  • Płk Franciszek Niepokólczycki. Fot. NAC

    W Zabrzu aresztowany został przez władze komunistyczne płk Franciszek Niepokólczycki, od 1945 r. prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość; w czasie II wojny światowej oficer ZWZ-AK; od 1943 r. zastępca komendanta Kierownictwa Dywersji KG AK.

  • Urszula Dudziak. Fot. PAP/G. Michałowski

    W Straconce koło Bielska-Białej urodziła się Urszula Dudziak, wokalistka jazzowa.

  • W Wieliczce urodziła się Zofia Marcinkowska, aktorka, znana z filmów „Lunatycy” i „Nikt nie woła”.

  • Na terenach polskich zagarniętych przez Związek Sowiecki, w atmosferze terroru i pod kontrolą NKWD, przeprowadzono „wybory” do Zgromadzenia Ludowego Zachodniej Białorusi i Zachodniej Ukrainy.

  • Henryk Jaskuła na pokładzie jachtu „Dar Przemyśla”. Gdynia, 06.1979. Fot. PAP/CAF/J. Uklejewski

    W Radziszowie w Małopolsce urodził się Henryk Jaskuła, pierwszy Polak i trzeci żeglarz w historii, który samotnie, bez zawijania do portów, okrążył Ziemię; dokonał tego na „Darze Przemyśla” płynąc tzw. trasą z wiatrem, poczynając od Przylądka Dobrej Nadziei (RPA); rejs trwał 344 dni, zakończył się w Gdyni 20 maja 1980 r.

  • Pionki. Odsłonięcie pomnika ku czci legionistów poległych w 1914 r. w bitwie pod Laskami. 1933 r. Fot. NAC

    Początek walk 1. pułku Legionów Polskich pod Laskami i Anielinem.

  • Na Jasnej Górze w nocy z 22 na 23 października z obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej skradziono dwie złote korony podarowane przez papieża Klemensa XI.

  • Premiera filmu „Antoś po raz pierwszy w Warszawie” w reżyserii Jerzego Meyera.

  • Urodził się Zdzisław Rajewski, archeolog.

  • Stanisław Kot. Fot. NAC

    W Rudzie koło Ropczyc urodził się Stanisław Kot, historyk kultury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Stronnictwa Ludowego; w latach 1941–1942 ambasador rządu RP na uchodźstwie w Związku Sowieckim, następnie minister informacji (1943–1944).

  • Urodził się Tadeusz Cieślewski (ojciec), malarz, grafik, tworzył pejzaże, portrety, sceny rodzajowe, kompozycje figuralne.

  • Urodził się Karol Miarka, pisarz, działacz społeczny na Górnym Śląsku. Inicjator utworzenia i organizator wielu polskich organizacji społecznych oraz gospodarczych. Przyczynił się do nawiązania kontaktów Śląska z innymi dzielnicami Polski.

  • W Kairze w czasie arabskiego powstania przeciwko Francuzom zginął Józef Sułkowski, oficer polski i francuski; jakobin, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792 r. i Powstania Kościuszkowskiego; adiutant gen. Napoleona Bonaparte.

  • Zmarł Augustyn Wincenty Locci, syn Augustyna Locciego, architekt, sekretarz i doradca artystyczny Jana III Sobieskiego. Największym dziełem Locciego - syna był pałac i park w Wilanowie, a także wilanowski kościół i karczma. Locci kierował pracami na Zamku Królewskim w Warszawie. Urodził się około 1640 roku.