> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

20 grudnia

  • Wiesław Chrzanowski. Fot. PAP/S. Pacewicz

    W Warszawie urodził się Wiesław Chrzanowski, żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego, prawnik. W latach 1989–1994 przewodniczący Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego, minister sprawiedliwości (1991), marszałek Sejmu (1991–1993), senator (1997–2001).

  • Mikołaj Bołtuć. Fot. NAC

    W Petersburgu urodził się Mikołaj Bołtuć, generał WP, w czasie kampanii 1939 r. dowodził Grupą Operacyjną „Wschód” w składzie Armii „Pomorze”; poległ 22 września 1939 r. w bitwie pod Łomiankami Górnymi, prowadząc atak na bagnety.

  • Andrzej Rozpłochowski. Fot. PAP/A. Grygiel

    W Katowicach zmarł Andrzej Rozpłochowski, legendarny działacz Solidarności, sygnatariusz Porozumienia Katowickiego – jednego z Porozumień Sierpniowych 1980 r., więzień stanu wojennego współtwórca Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania.

  • Leopold Unger. Fot. PAP/W. Dąbkowski

    W Brukseli zmarł Leopold Unger, dziennikarz, publicysta.

  • Oddziały chińskiej armii weszły do Makau – portugalskiej enklawy, przekazanej pod jurysdykcję Chin na mocy porozumienia zawartego w 1987 r.

  • Inwazja wojsk amerykańskich na Panamę.

  • W Warszawie rozpoczęła się pierwsza część obrad X Plenum KC PZPR. W wyniku ostrego konfliktu wewnątrz aparatu władzy z Biura Politycznego odeszło sześciu członków przeciwnych porozumieniom z opozycją, którzy zostali zastąpieni przez ludzi mających zaufanie gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

  • Artur Rubinstein. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Genewie zmarł Artur Rubinstein, polski pianista pochodzenia żydowskiego, urodzony w Łodzi; zaliczany do najwybitniejszych muzyków XX wieku, ceniony m.in. za interpretacje muzyki Fryderyka Chopina.

  • Premiera filmu „Cały ten zgiełk” w reżyserii Boba Fosse’a, nagrodzonego czterema Oscarami.

  • Powstała organizacja Lekarze bez Granic, którą założyli francuscy medycy w reakcji na wojnę i głód w Biafrze nad Zatoką Gwinejską w Afryce, a także niszczycielski cyklon Bhola, który na terenie dzisiejszego Bangladeszu spowodował śmierć setek tysięcy osób; siedzibą organizacji jest Genewa.

  • Władysław Gomułka (L) i Edward Gierek podczas wojewódzkiej konferencji spraowzdawczo-wyborczej PZPR w Katowicach. 1967 r. Fot. PAP/CAF/K. Seko

    Na VII plenum KC PZPR przyjęto rezygnację Władysława Gomułki z funkcji I sekretarza i członka Biura Politycznego KC. Nowym I sekretarzem został Edward Gierek, dotychczasowy I sekretarz KW PZPR w Katowicach i członek Biura Politycznego KC; premierem został Piotr Jaroszewicz.

  • Czesław Niemen. Fot. PAP/CAF/S. Dąbrowiecki

    Płyta Czesława Niemena „Dziwny jest ten świat” jako pierwsze polskie wydawnictwo muzyczne otrzymał status Złotej Płyty za sprzedaż 160 tys. egzemplarzy. 

  • Gustaw Morcinek. Fot. NAC

    W Krakowie zmarł Gustaw Morcinek, pisarz, publicysta, autor „Wyrąbanego chodnika”, „Łyska z pokładu Idy” i „Ondraszka”; w czasie II wojny światowej więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Sachsenhausen.

  • Teren byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Fot. PAP/A. Grygiel

    We Frankfurcie nad Menem rozpoczął się tzw. drugi proces oświęcimski, w którym na ławie oskarżonych zasiedli członkowie załogi KL Auschwitz, wśród nich sadystyczny zastępca szefa obozowego Gestapo Wilhelm Boger i jeden z najokrutniejszych esesmanów Oswald Kaduk; proces zakończył się w sierpniu 1965 r., sąd wymierzył m.in. sześć wyroków dożywotniego więzienia.

  • W Gorzowie Wielkopolskim urodził się Kazimierz Marcinkiewicz, nauczyciel, polityk; współzałożyciel i członek Zjednoczenia Chrześcijańsko Narodowego (1989–2001); od 2002 do 2007 r. członek Prawa i Sprawiedliwości; wiceminister edukacji narodowej (1992–1993); szef gabinetu politycznego premiera Jerzego Buzka; poseł na Sejm (1997–2006); premier RP w latach 2005–2006.

  • Kolejka linowo-terenowa na Gubałówkę. Fot. NAC

    Uruchomiono kolej linowo-terenową na Gubałówkę.

  • Przywódca NSDAP Adolf Hitler został przedterminowo zwolniony z więzienia w Landsbergu, gdzie odsiadywał wyrok pięciu lat więzienia za zorganizowanie w listopadzie 1923 r. puczu, którego celem miało być obalenie Republiki Weimarskiej.

  • Prezydent Stanisław Wojciechowski. Fot. NAC

    Zgromadzenie Narodowe wybrało na prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego.

  • Edward Cetnarowski, pierwszy prezes PZPN. Fot. NAC

    W Warszawie rozpoczął się zjazd założycielski Polskiego Związku Piłki Nożnej.

  • Na mocy decyzji Rady Komisarzy Ludowych utworzono Wszechrosyjską Nadzwyczajną Komisję do Spraw Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem (Czeka), odpowiedzialną za masowe represje tzw. wrogów ludu. Na czele Czeki stanął Feliks Dzierżyński.

  • W Nowogrodzie urodził się Adam Chętnik, etnograf, działacz społeczny i oświatowy, badacz kultury kurpiowskiej, założyciel regionalnych muzeów w Łomży i Nowogrodzie.

  • Irena Kosmowska. Fot. NAC

    W Warszawie urodziła się Irena Kosmowska, działaczka społeczna i oświatowa; członek władz PSL „Wyzwolenie” i Stronnictwa Ludowego; parlamentarzystka II RP; po wybuchu II wojny światowej zaangażowana w podziemną działalność ruchu ludowego; w lipcu 1942 r. aresztowana przez gestapo; więziona na Pawiaku, a następnie w Berlinie, gdzie zmarła w sierpniu 1945 r.

  • Maurycy Mochnacki. Źródło: CBN Polona

    W Auxerre we Francji zmarł Maurycy Mochnacki, działacz emigracyjny, pisarz i publicysta epoki romantyzmu, uczestnik Powstania Listopadowego, autor rozprawy „Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831”.

  • W Londynie rozpoczęła się konferencja, podczas której przedstawiciele Wielkiej Brytanii, Francji, Austrii, Prus i Rosji uznali niepodległość Belgii.

  • W Poznaniu zmarł Tymoteusz Górzeński, arcybiskup metropolia gnieźnieński i poznański, prymas Polski od 1821 r.

  • W Awinionie nowym papieżem wybrany został Jacques Fournier, członek zakonu cystersów, od 1326 r. biskup Mirepoix; od 1327 r. kardynał; nowy papież przyjął imię Benedykta XIII.