Kalendarz historyczny
12 czerwca
-
W Londynie zmarł Józef Retinger, polityk, negocjator, znawca literatury i sztuki; w czasie II wojny światowej osobisty doradca polityczny gen. Władysława Sikorskiego, emisariusz, wykorzystywany do najtajniejszych misji, przerzucony m.in. do okupowanej Polski w 1944 r.; po wojnie działał na rzecz europejskiej integracji.
-
W Radomiu zmarł Józef Brandt, malarz, przedstawiciel nurtu batalistycznego, w latach 70. i 80. XIX wieku lider polskiej kolonii artystycznej w Monachium; do jego najbardziej znanych dzieł należy „Czarniecki pod Koldyngą”, „Bitwa pod Chocimem”, „Matka Boska Poczajowska”.
-
We Lwowie odbyła się prapremiera „Dożywocia” Aleksandra Fredry.
-
Zmarł Witold Kieżun, polski ekonomista, profesor nauk ekonomicznych, teoretyk zarządzania, przedstawiciel polskiej szkoły prakseologicznej. W czasie II wojny światowej działał w konspiracji, uczestniczył m.in. w ataku na Komendę Policji i kościół św. Krzyża podczas Powstania Warszawskiego, po wojnie trafił do gułagu. W 1944 r. został odznaczony Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Virtuti Militari V klasy na linii walk przez Dowódcę AK gen. „Bora” Komorowskiego.
-
Zmarł Cezary Wodziński - filozof, znawca myśli Martina Heideggera, tłumacz i eseista; wykładowca m.in. Uniwersytetu Jagiellońskiego i Uniwersytetu Warszawskiego.
-
W Warszawie zmarł Jerzy Stefan Stawiński, scenarzysta, reżyser, prozaik, współtwórca polskiej szkoły filmowej; żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; autor powieści „Młodego warszawiaka zapiski z urodzin”.
-
W Licheniu odbyło się poświęcenie bazyliki Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski; największej świątyni w Polsce. Jej najwyższym elementem jest wieża, licząca 141 metrów.
-
Telewizja „Trwam” rozpoczęła regularne nadawanie programu.
-
Polska została ponownie członkiem Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
-
Z gdyńskiego portu w rejs dookoła świata wypłynął Henryk Jaskuła; do Gdyni powrócił po 344 dniach; był pierwszym Polakiem i trzecim żeglarzem w historii, który samotnie, bez zawijania do portów, okrążył Ziemię; dokonał tego na „Darze Przemyśla”.
-
Premiera filmu „Dziecko Rosemary” w reżyserii Romana Polańskiego.
-
Polska zerwała stosunki dyplomatyczne z Izraelem. Podobną decyzję podjęły inne państwa bloku wschodniego, obarczając Izrael winą za tzw. wojnę sześciodniową. W rzeczywistości stroną atakującą w tej wojnie były wojska państw arabskich.
-
W Londynie zmarł Jerzy Świrski, wiceadmirał; w latach 1920–1925 dowódca Floty i Wybrzeża, następnie szef Kierownictwa Marynarki Wojennej (1925–1947).
-
W Warszawie urodził się Jerzy Eisler, historyk, znawca dziejów PRL, dyrektor Oddziału IPN w Warszawie; autor książek „Marzec 1968”, „Polski rok 1968”, „Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989”, „Grudzień 1970. Geneza, przebieg, konsekwencje”, „Polskie miesiące, czyli kryzys(y) w PRL” i „Siedmiu wspaniałych. Poczet pierwszych sekretarzy KC PZPR”.
-
Uchwała Rady Ministrów o przejęciu przez państwo całego poniemieckiego majątku ruchomego i nieruchomego.
-
W Brzeżanach w czasie ostatecznej likwidacji getta i obozu pracy Niemcy zamordowali około 1,4 tys. Żydów.
-
W Kielcach na Stadionie Leśnym Niemcy rozstrzelali 63 Polaków.
-
We Frankfurcie nad Menem w żydowskiej rodzinie od pokoleń mieszkającej w Niemczech urodziła się Anna Frank; w dniu swoich 13 urodzin, ukrywając się w okupowanym przez Niemców Amsterdamie, rozpoczęła pisanie dziennika, który stał się jednym z najważniejszych świadectw Holokaustu; zmarła w niemieckim obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen w marcu 1945 r.
-
W Milton w stanie Massachusetts urodził się George H. W. Bush, polityk Partii Republikańskiej, wiceprezydent USA (1981–1989); prezydent w latach 1989–1993.
-
W Warszawie zmarł Bolesław Leszczyński, jeden z najwybitniejszych aktorów polskich.
-
W Warszawie zmarł Wojciech Skarszewski, arcybiskup warszawski i prymas Królestwa Polskiego (1824–1827); targowiczanin, skazany w czasie Powstania Kościuszkowskiego na karę śmierci, uwolniony po upadku insurekcji.