> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1918

  • Adam Bahdaj. Fot. NAC

    W Zakopanem urodził się Adam Bahdaj, prozaik, tłumacz, autor popularnych utworów dla młodzieży; w czasie II wojny światowej był kurierem tatrzańskim.

  • Thomas Woodrow Wilson. Źródło: Wikimedia Commons

    Prezydent Stanów Zjednoczonych Thomas Woodrow Wilson w orędziu do Kongresu przedstawił program pokojowy, znany jako 14 punktów Wilsona. 13. punkt dotyczył kwestii powstania niepodległej Polski.

  • Wojciech Kętrzyński. Źródło: CBN Polona

    We Lwowie zmarł Wojciech Kętrzyński, (właśc. Adalbert von Winkler), działacz polskiego ruchu narodowego na Mazurach, historyk, mediewista, w latach 1876–1918 dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie. Na jego cześć w 1946 roku miasto Rastembork otrzymało nazwę „Kętrzyn”.

  • Helena Marusarzówna. Fot. NAC

    W Zakopanem urodziła się Helena Marusarzówna, narciarka, wielokrotna mistrzyni Polski; w czasie II wojny światowej działała w konspiracji niepodległościowej, pełniąc funkcję kuriera tatrzańskiego; rozstrzelana przez Niemców w 1941 r. w Tarnowie.

  • Tadeusz Góra. Fot. NAC

    W Krakowie urodził się Tadeusz Góra, pilot, instruktor, trener; jako pierwszy otrzymał najwyższe odznaczenie szybowcowe – Medal Lilienthala (1938); w czasie II wojny światowej pilot dywizjonów myśliwskich PSZ w Wielkiej Brytanii.

  • W Warszawie założone zostało Polskie Towarzystwo Geograficzne.

  • Portret Jana Augusta Kisielewskiego autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarł Jan August Kisielewski, dramatopisarz, eseista, krytyk teatralny, współtwórca kabaretu Zielony Balonik.

  • Bp Ignacy Tokarczuk. Fot. PAP/G. Rogiński

    W Łubiankach Wyższych koło Zbaraża urodził się Ignacy Tokarczuk, arcybiskup metropolita przemyski; w czasach PRL wspierał działania opozycji antykomunistycznej, m.in. KOR, ROPCiO, a następnie Solidarności; szykanowany przez Służbę Bezpieczeństwa.

  • Członkowie Rady Regencyjnej - od lewej: hrabia Józef Ostrowski, arcybiskup Aleksander Kakowski i książę Stanisław Lubomirski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Rada Regencyjna powołała Radę Stanu Królestwa Polskiego.

  • Podpisanie traktatu pokojowego w Brześciu nad Bugiem 9 lutego 1918 r. Źródło: Wikimedia Commons

    Państwa centralne podpisały w Brześciu Litewskim traktat pokojowy z Ukraińską Republiką Ludową. Na jego mocy do powstałego państwa ukraińskiego przyłączono Chełmszczyznę i Podlasie.

  • Józef Wolff. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie zmarł Józef Wolff, wydawca, dziennikarz, redaktor naczelny „Tygodnika Ilustrowanego”.

  • W proteście przeciwko niekorzystnym dla Polski postanowieniami traktatu pokojowego państw centralnych z Ukrainą do dymisji podał się rząd Jana Kucharzewskiego. Rada Regencyjna dymisję przyjęła 27 lutego 1918 r.

  • Jan Kucharzewski. Fot. NAC

    W proteście przeciwko niekorzystnym dla Polski postanowieniom traktatu pokojowego państw centralnych z Ukrainą do dymisji podał się rząd Jana Kucharzewskiego.

  • Marta Mirska. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie urodziła się Marta Mirska, piosenkarka, pierwsza wykonawczyni przeboju „Pierwszy siwy włos”.

  • Józef Haller. Fot. NAC

    Bunt II Brygady Legionów Polskich pod dowództwem Józefa Hallera wywołany postanowieniami traktatu brzeskiego; przejście frontu pod Rarańczą.

  • W Wilnie Rada Litewska ogłosiła niepodległość Litwy.

  • Michał Znicz w filmie "Dwie Joasie". 1935 r. Fot. NAC

    W warszawskim teatrze „Sfinks” zadebiutował Michał Znicz; aktor teatralny i filmowy, reżyser; zagrał m.in. w „Pieśniarzu Warszawy”.

  • Juliusz Leo. Fot. NAC

    W Krakowie zmarł Juliusz Leo, prawnik, poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego i austriackiej Rady Państwa; prezydent Krakowa (1904–1918), twórca tzw. Wielkiego Krakowa; pierwszy prezes Naczelnego Komitetu Narodowego (1914).

  • Zofia Jamry. Źródło: NAC

    W Morsańsku w obwodzie tambowskim urodziła się Zofia Jamry, aktorka.

  • Antoni Ponikowski. Fot. NAC

    Decyzją Rady Regencyjnej Antoni Ponikowski został pełniącym obowiązki premiera Królestwa Polskiego (Rady Kierowników Ministerstw).

  • Przyjazd Lwa Trockiego na czele sowieckiej delegacji pokojowej – dworzec kolejowy w Brześciu Litewskim. 08.01.1918. Źródło: Wikimedia Commons

    W Brześciu Litewskim zawarty został traktat między bolszewicką Rosją a Niemcami, Austro-Węgrami, Turcją i Bułgarią. Oznaczał on wycofanie się Rosji z I wojny światowej.

  • W Warszawie zmarł Tadeusz Korzon, historyk; przedstawiciel tzw. warszawskiej szkoły historycznej.

  • Zygmunt Michałowski. Fot. NAC

    W Krakowie urodził się Zygmunt Michałowski, dziennikarz, publicysta, dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w latach 1976–1982.

  • Józef Franczak "Lalek". Źródło: IPN

    W Kozicach Górnych na Lubelszczyźnie urodził się Józef Franczak, „Lalek”, żołnierz ZWZ-AK, WiN, ostatni partyzant podziemia niepodległościowego; zginął od kul ZOMO w 1963 r.

  • Prof. Tadeusz Korzon. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Korzon, przedstawiciel warszawskiej szkoły historycznej.

  • W Krakowie urodził się Jacek Stwora, dziennikarz, pisarz, reporter, żołnierz kampanii wrześniowej 1939 roku i francuskiej w roku 1940; autor książek „Dzielnica szwarckopów”, „Co jest za tym murem?”, „Kataryniarz i złoty tron”.

  • W Paryżu zmarł Władysław Ślewiński, malarz okresu Młodej Polski.

  • Gen. Józef Haller. Fot. NAC

    Józef Haller został dowódcą II Korpusu Polskiego, powstałego z połączenia II Brygady Legionów I II Korpusu Strzelców Polskich.

  • W Warszawie zmarł Bronisław Chlebowski, historyk literatury, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; współzałożyciel i prezes Towarzystwa Naukowego Warszawskiego.

  • Rada Regencyjna powołała rząd Jana Kantego Steczkowskiego.

  • Lucjan Rydel. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    W Krakowie zmarł Lucjan Rydel, poeta, dramatopisarz, tłumacz, czołowy przedstawiciel literackiego nurtu Młodej Polski, autor jasełek „Betlejem polskie”, baśni „Zaczarowane koło” i trylogii scenicznej „Zygmunt August”.

  • I wojna światowa: we Francji w okolicach Morlancourt zestrzelony został Manfred von Richthofen; urodzony w Borku (obecnie część Wrocławia) niemiecki as myśliwski, nazywany Czerwonym Baronem.

  • Niemiecki czołg po bitwie pod Villers-Bretonneux - francuska pocztówka. Źródło: Wikimedia Commons

    Pod Villers-Bretonneux nad Sommą doszło do pierwszej w historii bitwy, w której obie strony – Niemcy i Brytyjczycy – użyły czołgów.

  • Stanisław Grzesiuk - zdjęcie w legitymacji Związku Literatów Polskich. Źródło: Wikimedia Commons

    W Małkowie koło Chełma urodził się Stanisław Grzesiuk, pisarz, pieśniarz, „bard z Czerniakowa”; w czasie II wojny światowej więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Mauthausen-Gusen.

  • Jeńcy z II Korpusu Polskiego po bitwie pod Kaniowem. 06.1918. Źródło: CAW

    I wojna światowa: pod Kaniowem wojska niemieckie rozbiły i zmusiły do kapitulacji II Korpus Polski dowodzony przez gen. Józefa Hallera.

  • Bronisław Piłsudski. Źródło Wikimedia Commons

    W Paryżu zmarł Bronisław Piłsudski, brat Józefa Piłsudskiego, etnograf, lingwista, muzeolog; za udział w przygotowaniach do zamachu na cara Aleksandra III w 1887 r. skazany został na 15 lat zesłania i ciężkich prac na Sachalinie.

  • Sztab I Korpusu Polskiego z dowódcą gen. Józefem Dowbór-Muśnickim (siedzi w środku). 1918 r. Źródło: CAW

    W okolicach Mińska pod naciskiem Niemców rozformowany został I Korpus Polski dowodzony przez gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego.

  • XIII Zjazd Legionistów w Krakowie. 1935 r. Fot. NAC

    Powstał Związek Legionistów Polskich – organizacja kombatancka i niepodległościowa, skupiająca weteranów Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego; pierwszym komendantem związku był Edward Rydz-Śmigły.

  • Flaga Polski. Fot. PAP/L. Szymański

    W Wersalu pod Paryżem premierzy Francji, Wielkiej Brytanii i Włoch złożyli deklarację, że powstanie państwa polskiego jest warunkiem trwałego pokoju w Europie. Deklaracja przewidywała utworzenie „zjednoczonego i niepodległego państwa polskiego z wolnym dostępem do morza”.

  • Bolesław Leszczyński. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie zmarł Bolesław Leszczyński, jeden z najwybitniejszych aktorów polskich.

  • Robert Satanowski. Fot. PAP/CAF/Z. Matuszewski

    W Łodzi urodzi się Robert Satanowski, dyrygent, dyrektor artystyczny Teatru Wielkiego w Warszawie (1982–1991), wieloletni prezes Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków; w czasie II wojny światowej dowodził oddziałem partyzanckim im. Tadeusza Kościuszki, a następnie zgrupowaniem partyzantki występującym pod nazwą „Jeszcze Polska nie zginęła”, podległym dowództwu sowieckiego Ukraińskiego Sztabu Partyzanckiego; zgrupowanie to stało się schronieniem dla Polaków, zagrożonych ludobójczym terrorem OUN–UPA.

  • Zamek Królewski w Warszawie. 1916 r. Źródło: CBN Polona

    Na Zamku Królewskim w Warszawie odbyło się inauguracyjne posiedzenie Rady Stanu.

  • Edward Abramowski. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Edward Abramowski, socjolog, psycholog, działacz społeczny, teoretyk spółdzielczości; członek II Proletariatu, współzałożyciel PPS.

  • Lidia Zamkow. Fot. NAC

    W Rostowie urodziła się Lidia Zamkow, reżyserka teatralna, aktorka, pedagog; jako aktorka debiutowała w 1944 roku w Krakowie w sztuce „Freuda teoria snów” Antoniego Cwojdzińskiego, jej debiutem reżyserskim była „Omyłka” wg Bolesława Prusa zrealizowana w 1948 roku w Teatrze Powszechnym TUR.

  • Zenon Wiktorczyk. Fot. PAP

    W Stanisławowie urodził się Zenon Wiktorczyk, aktor, dziennikarz i satyryk, żołnierz kampanii 1939 r. i Powstania Warszawskiego, założyciel Teatru Buffo, autor i konferansjer „Podwieczorku przy mikrofonie”, odtwórca roli Ministra w filmie „Miś”.

  • Na wiecu w Zakopanem uchwalono przyłączenie Orawy i Spiszu do Polski.

  • Dziedziniec Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Lata międzywojenne. Fot. NAC

    Episkopat Polski założył Katolicki Uniwersytet Lubelski.

  • Francuscy żołnierze podczas bitwy nad Marną. 1918. Fot. Marynarka Wojenna USA. Źródło: Wikimedia Commons

    I wojna światowa: zwycięstwo wojsk ententy w II bitwie nad Marną, koniec ostatniej niemieckiej ofensywy.

  • Bitwa pod Amiens: jeńcy niemieccy mijają brytyjskie wojska. 08.08.1918. Fot.  John Warwick Brooke. Źródło: Wikimedia Commons / Imperial War Museum

    I wojna światowa: początek zwycięskiej ofensywy wojsk alianckich pod Amiens; gen. Erich Ludendorff zapisał w swoich pamiętnikach: „Dzień 8 sierpnia jest czarnym dniem armii niemieckiej. (…) Rozpoczęła się wielka ofensywa koalicji, końcowa ofensywa wojny światowej”.

  • Stanisław Karolkiewicz. Fot. PAP/Sz. Pulcyn

    W Tworkowicach na Podlasiu urodził się Stanisław Karolkiewicz, ps. Szczęsny, od września 1939 r. działał w antysowieckiej partyzantce; w latach 1940–1941 więziony przez NKWD; żołnierz AK; w 1947 r. skazany przez władze komunistyczne na 13 lat więzienia; zwolniony w październiku 1955 r.; współzałożyciel Światowego Związku Żołnierzy AK, w latach 19952005 jego prezes.

  • Ks. Zdzisław Peszkowski. Fot. PAP/T. Gzell

    W Sanoku urodził się Zdzisław Peszkowski, harcmistrz, kapelan Rodzin Katyńskich; uczestnik kampanii 1939 r., więzień sowieckiego obozu jenieckiego w Kozielsku; po opuszczeniu ZSRS oficer 1. Pułku Ułanów Krechowieckich w 2. Korpusie Polskim dowodzonym przez gen. Władysława Andersa.

  • Dekretem bolszewickiej Rady Komisarzy Ludowych formalnie anulowano akty rozbiorowe Rzeczypospolitej oraz przyznano Finlandii prawo do niepodległości.

  • Poczet sztandarowy męskiego I Państwowego Liceum i Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. 1930 r. Fot. NAC

    W Warszawie założone zostało Gimnazjum im. Stefana Batorego.

  • W Hamborn w Niemczech urodził się Tadeusz Gwiazdowski, aktor.

  • Hieronim Dekutowski. Źródło: AIPN

    W Dzikowie pod Tarnobrzegiem urodził się Hieronim Dekutowski, „Zapora”, żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, cichociemny, legendarny dowódca oddziałów partyzanckich AK i WiN; skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, stracony 7 marca 1949 r. w więzieniu MBP na warszawskim Mokotowie.

  • Gen. Józef Haller. Fot. NAC

    Gen. Józef Haller został mianowany naczelnym wodzem Armii Polskiej we Francji.

  • W okolicach Vouziers w Ardenach zginął w walce powietrznej Roland Garros, francuski pilot, jeden z pionierów lotnictwa; w 1913 r. jako pierwszy przeleciał nad Morzem Śródziemnym. 

  • Członkowie Rady Regencyjnej: książę Zdzisław Lubomirski, arcybiskup Aleksander Kakowski i hrabia Józef Ostrowski. 27.10.1917. Źródło: NAC

    Rada Regencyjna ogłosiła odezwę „Do Narodu Polskiego”, w której proklamowała niepodległość Polski.

  • Członkowie Rady Regencyjnej: książę Zdzisław Lubomirski (P), arcybiskup Aleksander Kakowski i hrabia Józef Ostrowski. 10.1917. Fot. NAC

    Rada Regencyjna Królestwa Polskiego wprowadziła nową rotę przysięgi i przejęła władzę nad Polską Siłą Zbrojną.

  • Powstała Rzeczpospolita Zakopiańska, przejściowy twór państwowy istniejący przez 35 dni, od 13 października do 16 listopada 1918, na terenie Zakopanego i okolic. 7 października 1918 Rada Regencyjna w Warszawie proklamowała utworzenie niepodległego państwa polskiego. Jednak to Zakopane okazało się pierwszym miejscem na ziemiach polskich, gdzie ludność zdecydowała się otwarcie wypowiedzieć posłuszeństwo władzom zaborczym.

  • Stempel Rady Regencyjnej. Źródło: Wikimedia Commons

    Rada Regencyjna przejęła od niemieckich władz zwierzchnictwo nad wojskami polskimi stacjonującymi na terenach niemieckiej okupacji.

  • Tadeusz Reger. Fot. NAC

    Powołano Radę Narodową Księstwa Cieszyńskiego, na czele której stanęli ksiądz Józef Londzin, Jan Michejda i Tadeusz Reger.

  • We Lwowie Ukraińska Rada Narodowa proklamowała powstanie niezależnego państwa ukraińskiego.

  • Panorama Lwowa. Fot. NAC

    Rada Miejska Lwowa przyjęła uchwałę o przyłączeniu miasta do odradzającej się Polski.

  • Rada Regencyjna Królestwa Polskiego powołała Józefa Świeżyńskiego na urząd Prezydenta Ministrów.

  • Członkowie Rady Regencyjnej - od lewej: Józef Ostrowski, abp Aleksander Kakowski i książę Stanisław Lubomirski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich.

  • Wojciech Korfanty. Fot, NAC

    Wojciech Korfanty, działacz polski na Śląsku, wygłosił ostatnie przemówienie na forum parlamentu Rzeszy. Zażądał zjednoczenia wszystkich ziem polskich zaboru pruskiego z resztą odradzającego się państwa i dostępu Polski do morza.

  • W Cieszynie odbył się wiec mieszkańców Śląska Cieszyńskiego, podczas którego zadeklarowano przynależność tego obszaru do Polski.

  • Wincenty Witos. Źródło: CBN Polona

    W Krakowie powstała Polska Komisja Likwidacyjna. W jej skład weszli m.in. Wincenty Witos (szef Komisji), Ignacy Daszyński, Jędrzej Moraczewski.

  • Gen. Tadeusz Rozwadowski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Rada Regencyjna powołała gen. Tadeusza Jordan Rozwadowskiego na urząd szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

  • Rada Narodowa Czechosłowacji wydała pierwszą ustawę państwa czechosłowackiego. Dokument stwierdzał, że „samodzielne państwo czechosłowackie weszło w życie”.

  • Paweł Hertz. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się Paweł Hertz, poeta, tłumacz, pisarz, eseista, edytor. Zadebiutował w kręgu Skamandra w 1934 roku w „Wiadomościach Literackich”, autor szkiców: „Domena polska”, „Ład i nieład”, „Świat i dom”, felietonów literackich „Notatnik obserwatora”, „Dziennik lektury”, oraz powieści biograficznej „Portret Słowackiego”.

  • Wincenty Witos. Źródło: CBN Polona

    Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie przejęła władzę nad Zachodnią Małopolską.

  • Oddział „straceńców” por. Romana Abrahama przed ratuszem we Lwowie. 22.11.1918. Fot. CAW

    Początek walk ukraińsko-polskich we Lwowie; w obronie miasta bohaterską kartę zapisała ochotnicza młodzież gimnazjalna – „Orlęta Lwowskie”.

  • Pierwsza warta polska na odwachu krakowskim. Widoczne polskie flagi wiszące na budynku. 31.10.1918. Fot. NAC

    Polska Komisja Likwidacyjna przejęła władzę w Krakowie.

  • Przedwojenna siedziba Polskiej Agencji Telegraficznej w Warszawie. Fot. NAC

    W Krakowie i we Lwowie grupa dziennikarzy przejęła oddziały Wiedeńskiego Biura Korespondencyjnego (agencji austriackiej), tworząc zalążek Polskiej Agencji Telegraficznej (PAT).

  • Urodził się Tadeusz Brzozowski, malarz, rysownik, scenograf, pedagog, zajmował się również malarstwem ściennym, witrażem i projektowaniem tkanin.

  • W dniach 1–3 listopada odbył się w Warszawie I Zjazd Eugeniczny.

  • Związek Harcerstwa Polskiego - obóz wartowniczy w Pruszkowie. 1920 r. Źródło: CBN Polona

    W Lublinie rozpoczął się zjazd organizacji skautowych, w czasie którego utworzono Związek Harcerstwa Polskiego.

  •  Ignacy Daszyński. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W nocy z 6 na 7 listopada w Lublinie utworzono Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim na czele.

  • Józef Piłsudski, Kazimierz Sosnkowski i oficer armii niemieckiej Schlossmann w czasie spaceru na terenie twierdzy w Magdeburgu. Źródło: NAC

    Józef Piłsudski i Kazimierz Sosnkowski zostali zwolnieni z niemieckiego więzienia w Twierdzy w Magdeburgu.

  • Cesarz Wilhelm II. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Berlinie wybuchła rewolucja; cesarz Wilhelm II abdykował.

  • Guillaume Apollinaire. Źródło: Wikimedia Commons

    W Paryżu zmarł Guillaume Apollinaire, poeta, prozaik, polskiego pochodzenia.

  • Józef Piłsudski. Fot. PAP/Reprodukcja/J. Ochoński

    Powrót do Warszawy Józefa Piłsudskiego z więzienia w Magdeburgu. Początek rozbrajania żołnierzy niemieckich na ulicach Warszawy.

  • Józef Piłsudski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Rada Regencyjna przekazała naczelne dowództwo wojsk polskich Józefowi Piłsudskiemu; w 1937 r. Sejm RP ustanowił w dniu 11 listopada państwowe obchody Święta Niepodległości.

  • Cesarz Karol I Habsburg zrzekł się praw monarszych w Austrii.

  • Podpisanie zawieszenia broni między Niemcami a Ententą w Compiegne - Delegacja aliantów przed wagonem sztabowym, w którym Niemcy podpisali akt kapitulacji. Widoczni: marszałek Ferdinand Foch ("1"), admirał sir R. Wemyss ("2"), generał Maxime Weygand ("3"), kontradmirał G. Hope ("4"), kapitan Marriott ("5"j), generał Desticker ("6"), kapitan de Mierry ("7"), Riedinger ("8"), Laperche ("9"). 11.11.1918. Fot. NAC

    W Rethondes koło Compiegne podpisano zawieszenie broni pomiędzy aliantami a Niemcami, kończące I wojnę światową.

  • Julian Stachiewicz. Fot. NAC

    Oddziały polskie pod dowództwem mjr. Juliana Stachiewicza wyzwoliły Przemyśl po walce z oddziałami ukraińskimi.

  • Józef Piłsudski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Rada Regencyjna przekazała Józefowi Piłsudskiemu pełnię władzy państwowej.

  • Papież Benedykt XV. Źródło: CBN Polona

    Papież Benedykt XV skierował orędzie do Polaków z okazji odzyskania przez nich niepodległości.

  • Urodził się Antoni Kępiński, psychiatra, profesor Akademii Medycznej w Krakowie, twórca teorii metabolizmu informacyjnego.

  • Mihály Károlyi proklamuje powstanie Węgierskiej Republiki Ludowej. Budapeszt, 16 XI 1918. Źródło: Wikimedia Commons

    Proklamowano Republikę Węgierską.

  • Józef Piłsudski. Fot. NAC

    Telegram Józefa Piłsudskiego, adresowany do przywódców państw, notyfikujący powstanie niepodległego państwa polskiego.

  • Łotwa ogłosiła niepodległość.

  • Jędrzej Moraczewski. Fot. NAC

    Powołany został rząd Jędrzeja Moraczewskiego, pierwszy rząd niepodległej Polski.

  • Michał Karaszewicz-Tokarzewski. Źródło: IPN

    Do Lwowa w czasie walk polsko-ukraińskich dotarła odsiecz wojsk polskich pod dowództwem ppłk. Michała Karaszewicza-Tokarzewskiego.

  • Jurek Bitschan. Źródło: CBN Polona

    W czasie walk z Ukraińcami poległ 14-letni Jurek Bitschan, jeden z najmłodszych obrońców Lwowa.

  • Józef Piłsudski. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Józef Piłsudski zatwierdził „Dekret o najwyższej władzy reprezentacyjnej Republiki Polskiej”; na mocy dekretu, będącego swego rodzaju ustawą zasadniczą, Piłsudski obejmował jako Tymczasowy Naczelnik Państwa „Najwyższą Władzę Republiki Polskiej” i miał ją sprawować do czasu zebrania się Sejmu Ustawodawczego.

  • Walki polsko-ukraińskie - obrona Lwowa. Żołnierze i mieszkańcy miasta na rynku. 11.1918. Fot. NAC

    W wyniku ofensywy wojsk polskich oddziały ukraińskie zostały zmuszone do wycofania się ze Lwowa; w mieście doszło do pogromu ludności żydowskiej.

  • W Radomiu urodził się Kazimierz Winkler, poeta, autor tekstów popularnych piosenek, m.in. „Gdy mi ciebie zabraknie” i „Pierwszy siwy włos”.

  • Leopold Kozłowski. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Przemyślanach pod Lwowem urodził się Leopold Kozłowski, pianista, kompozytor, dyrygent, nazywany ostatnim klezmerem Galicji.

  • Marynarz wciąga banderę na maszt torpedowca ORP "Kujawiak". 1924-1936. Źródło: NAC

    Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał Polską Marynarkę Wojenną.

  • Naczelnik Państwa Józef Piłsudski. Źródło: NAC

    Józef Piłsudski, jako Tymczasowy Naczelnik Państwa, wydał dekrety o ordynacji wyborczej i wyborach do Sejmu Ustawodawczego.

  • Jarosław Iwaszkiewicz (pierwszy z lewej), Jan Lechoń (drugi z lewej), Kazimierz Wierzyński (pierwszy z prawej) i Antoni Słonimski. Fot. NAC

    W Warszawie przy Nowym Świecie otwarto kawiarnię artystyczną „Pod Picadorem”; jej założycielami byli poeci należący później do grupy literackiej Skamander: Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński.

  • 1. Pułk Lotniczy. Lata międzywojenne. Źródło: CBN Polona

    Rozkaz Sztabu Generalnego WP wprowadzający biało-czerwoną szachownicę jako oficjalne oznakowanie polskich samolotów wojskowych.

  • Polski Sejm Dzielnicowy w Poznaniu. Źródło: CBN Polona

    W Poznaniu rozpoczął obrady Polski Sejm Dzielnicowy.

  • Siedziba PAT w Warszawie. Fot. NAC

    Polska Agencja Telegraficzna została podporządkowana Prezydium Rady Ministrów jako „urzędowa agencja prasowo-informacyjna” Rzeczypospolitej Polskiej.

  • Józef Piłsudski. Fot. PAP/Reprodukcja

    Rozkaz Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego w sprawie jednolitości armii.

  • Ks. Idzi Radziszewski - twórca i pierwszy rektor KUL. Źródło: CBN Polona

    Inauguracja pierwszego roku akademickiego na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

  • Zygmunt Kałużyński. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Lublinie urodził się Zygmunt Kałużyński, publicysta, krytyk filmowy, popularyzator historii kina, przez wiele lat związany z tygodnikiem „Polityka”.

  • Aleksander Sołżenicyn. Fot. PAP/EPA

    W Kisłowodzku w Kraju Stawropolskim urodził się Aleksander Sołżenicyn, rosyjski pisarz, więzień stalinowski, autor „Archipelagu Gułag”, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1970 r.

  • Z powodu rosnącej temperatury sporu polsko-niemieckiego w Wielkopolsce rząd RP zerwał stosunki dyplomatyczne z Niemcami.

  • W Warszawie w czasie zjazdu zjednoczeniowego PPS-Lewicy i SDKPiL utworzono Komunistyczną Partię Robotniczą Polski.

  • Motorówka bojowa Flotylli Wiślanej. Fot. "Tygodnik Ilustrowany" z 18 IX 1920 r. Źródło: CBN Polona

    Z połączenia jednostek rzecznych pozostałych po zaborcach powstała nowa formacja polskiej Marynarki Wojennej – Flotylla Wiślana.

  • Ignacy Jan Paderewski. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Poznaniu odbyła się wielka demonstracja patriotyczna zorganizowana przez Polaków na cześć przybyłego do miasta Ignacego Paderewskiego.

  • Pomnik Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. Fot. PAP/B. Borowiak

    Wybuchło Powstanie Wielkopolskie, które miało na celu wyparcie Niemców z Wielkopolski i przyłączenie jej do odradzającej się Rzeczypospolitej; impulsem do wybuchu walk stał się przyjazd do Poznania Ignacego Jana Paderewskiego, którego powitanie przerodziło się w manifestację patriotyczną; powstanie zakończyło się zwycięstwem Polaków.

  • Cytadela na przedwojennej mapie Poznania. Źródło: CBN Polona

    Powstańcy wielkopolscy zdobyli poznańską Cytadelę, wyzwolili Gniezno, Szamotuły i Wrześnię.