Kalendarz dat

2004

• 4.01

  W Krakowie zmarła Dorota Terakowska, dziennikarka, pisarka, żona dziennikarza Macieja Szumowskiego, matka reżyserki Małgorzaty Szumowskiej.

• 

  7.01

  W Krakowie zmarł Jerzy Skarżyński, malarz, scenograf teatralny i filmowy, ilustrator.

• 

  15.01

  W Radomiu zmarł Antoni Czortek, bokser, uczestnik igrzysk olimpijskich w Berlinie; wicemistrz Europy z Dublina (1939), czterokrotny mistrz Polski; więzień niemieckich obozów Auschwitz i Mauthausen.

• 

  17.01

  W Warszawie zmarł Czesław Niemen, jeden z najważniejszych wokalistów i muzyków polskich XX wieku; do jego największych przebojów należą „Sen o Warszawie”, „Pod papugami” i „Dziwny jest ten świat”.

• 

  26.01

  W Warszawie zmarł Aleksander Małachowski, publicysta, działacz polityczny; żołnierz AK, więzień sowieckiego łagru (1944–1945); przewodniczący Klubu Krzywego Koła (1959–1962); od 1980 r. w NSZZ „Solidarność”; internowany w stanie wojennym; w 1983 r. aresztowany za działalności w podziemnej „S”; poseł na Sejm (1989–1997; 2001–2004), wicemarszałek Sejmu (1993–1997); współzałożyciel Unii Pracy (1991); przewodniczący Zarządu Głównego PCK (1998–2004).

• 

  1.02

  W Krakowie zmarł Maciej Szumowski, dziennikarz, reżyser, redaktor „Gazety Krakowskiej”, autor filmów dokumentalnych.

• 

  4.02

  Uruchomiono portal społecznościowy Facebook; jego twórcą jest Mark Zuckerberg; portal ma ponad miliard użytkowników.

• 

  6.02

  Premiera filmu „Symetria” w reżyserii Konrada Niewolskiego.

• 

  11.02

  W Tampie na Florydzie zmarł płk Ryszard Kukliński, oficer Sztabu Generalnego LWP, który przekazał CIA informacje o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego w Polsce oraz plany tej operacji, a także inne tajemnice Układu Warszawskiego; w 1984 r. Wojskowy Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Kuklińskiego zaocznie za „dezercję i zdradę” na karę śmierci i zarekwirował jego mienie; w 1995 r. wyrok oficjalnie umorzono; nazywany „pierwszym polskim oficerem w NATO”, pochowany został w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie; w 2016 r. awansowany pośmiertnie na generała.

• 

  13.02

  W Krakowie zmarła Irena Orska, aktorka, znana m.in. z ról w filmach „Wspólny pokój”, „Rozwodów nie będzie”, „Sanatorium pod klepsydrą”.

• 

  4.03

  W Warszawie zmarł Jeremi Przybora, poeta, aktor, współtwórca Kabaretu Starszych Panów.

• 

  18.03

  Metropolita przemyski abp Józef Michalik wybrany został na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

• 

  19.03

  W Warszawie zmarł prof. Zygmunt Kubiak, znawca kultury antycznej, autor „Mitologii Greków i Rzymian”.

• 

  28.03

  W Katowicach zmarł Włodzimierz Reczek, działacz sportowy, polityk, w latach 1952–74 prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego, prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej (1981–84), członek Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (1961–96), działacz PPS i PZPR, poseł na sejm PRL.

• 

  4.04

  W Warszawie zmarł Marian Jonkajtys, aktor, reżyser, poeta, wykładowca warszawskiej PWST, twórca Teatru Na Targówku (późniejszego Teatru Rampa).

• 

  5.04

  Pracę zakończyła sejmowa komisja śledcza do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji, powszechnie zwana „komisją do spraw afery Rywina”.

• 

  9.04

  W Warszawie zmarła Daria Trafankowska, aktorka filmowa i teatralna, znana m.in. z ról w filmach „Zdjęcia próbne”, „Bołdyn”, seriali „Polskie drogi” i „Na dobre i na złe”.

• 

  10.04

  W Gdańsku zmarł Jacek Kaczmarski, poeta, pieśniarz, bard Solidarności; do jego najsłynniejszych utworów należą „Mury”, „Obława”, „Zbroja”, „Lekcja historii klasycznej”, „Czerwony autobus”, „Epitafium dla Wysockiego”, „Katyń”, „Jałta”, „Nasza klasa”, „Ostatnia mapa Polski”, „Przejście Polaków przez Morze Czerwone”, „Sen Katarzyny II”, „Somosierra”, „Źródło” i „Rejtan, czyli raport ambasadora”.

• 26.04

  Producent filmowy Lew Rywin został skazany nieprawomocnie przez Sąd Okręgowy w Warszawie na 2,5 roku pozbawienia wolności oraz 100 tys. zł grzywny za oszustwo polegające na złożeniu oferty płatnej protekcji Adamowi Michnikowi.

• 

  1.05

  Polska weszła w skład Unii Europejskiej. Do wspólnoty dołączyły także Czechy, Słowacja, Węgry, Litwa, Łotwa, Estonia, Słowenia, Cypr i Malta.

• 

  2.05

  Po raz pierwszy obchodzono w Polsce Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.

• 2.05

  Leszek Miller złożył dymisję ze stanowiska premiera; prezydent Aleksander Kwaśniewski powołał Marka Belkę na szefa nowego rządu.

• 7.05

  W Iraku zginął Waldemar Milewicz, dziennikarz Telewizji Polskiej, reporter i korespondent wojenny.

• 

  18.05

  W Konstancinie zmarł prof. Stefan Świeżawski, filozof, tomista, historyk filozofii średniowiecznej i nowożytnej; autor publikacji „Dzieje filozofii europejskiej XV wieku” oraz „Dzieje europejskiej filozofii klasycznej”; przez wiele lat związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim.

• 27.05

  W Warszawie otwarto Centrum Olimpijskie.

• 

  27.05

  W Bydgoszczy zmarł Ryszard Ber, reżyser, scenarzysta, twórca filmów „Droga”, „Cudzoziemka”, „Kamień na kamieniu”, a także seriali „Lalka” i „Kanclerz”.

• 

  5.06

  W Los Angeles zmarł Ronald Reagan, prezydent USA w latach 1981–1989, amerykański aktor, polityk, gubernator Kalifornii; znacząco wspierał działaczy Solidarności w walce z systemem komunistycznym w Polsce.

• 

  12.06

  W Licheniu Starym odbyło się uroczyste poświęcenie bazyliki Matki Bożej Bolesnej Królowej Polski; bazylika pod względem wielkości jest największa w Polsce, jej najwyższym elementem jest wieża, licząca 141 metrów.

• 13.06

  W Polsce po raz pierwszy odbyły się wybory do Parlamentu Europejskiego; wygrała je Platforma Obywatelska (24,10 proc. głosów), drugie miejsca zajęła Liga Polskich Rodzin (15,92 proc.), a trzecie Prawo i Sprawiedliwość (12,67 proc.); frekwencja wyniosła 20,87 proc.; w wyniku wyborów w europarlamencie zasiadło 54 polskich posłów.

• 

  17.06

  W Warszawie zmarł Jacek Kuroń, wieloletni więzień polityczny PRL, współtwórca Komitetu Obrony Robotników, czołowy doradca kierownictwa NSZZ „Solidarność”, uczestnik obrad Okrągłego Stołu, parlamentarzysta, minister pracy i polityki socjalnej, historyk, publicysta, wychowawca, społecznik.

• 

  22.06

  W Warszawie zmarła Anna Zawadzka, harcerka, uczestniczka Powstania Warszawskiego, siostra Tadeusza Zawadzkiego „Zośki”.

• 24.06

  Sejm udzielił wotum zaufania rządowi Marka Belki.

• 

  1.07

  W Los Angeles zmarł Marlon Brando, jeden z najwybitniejszych aktorów w historii kina, reżyser; dwukrotny laureat Oscara: za rolę w „Na nabrzeżach” (1954) w reżyserii Elii Kazana oraz „Ojcu Chrzestnym” (1972) Francisa F. Coppoli.

• 

  14.07

  W Warszawie zmarł inż. Tadeusz Sołtyk, konstruktor lotniczy, autor m.in. projektu samolotu PZL TS-11 Iskra.

• 16.07

  Zmarła Maria Turlejska, historyk, socjolog, żołnierz Gwardii i Armii Ludowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego.

• 

  20.07

  W Warszawie zmarł Zdzisław Sierpiński, polski dziennikarz, krytyk muzyczny, żołnierz AK, powstaniec warszawski; 1 sierpnia 1944 r. o godzinie 13:50 na Żoliborzu oddał pierwsze strzały powstania.

• 26.07

  W Łodzi zmarł Bogusław Sochnacki, aktor filmowy: „Ich troje”, „Królowa Bona” i teatralny: „Dialogus de la passione”, „Trans-Atlantyk”.

• 27.07

  Sąd Najwyższy uchylił wyroki, które zapadły na początku lat sześćdziesiątych w tak zwanej „aferze mięsnej”.

• 

  28.07

  Do Polski sprowadzono ze Stanów Zjednoczonych urny z prochami dowódcy Powstania Warszawskiego gen. bryg. Antoniego Chruściela „Montera” i jego żony Walerii; urny zostały złożone na cmentarzu wojskowym na Powązkach.

• 

  31.07

  W Warszawie uroczyście otwarto Muzeum Powstania Warszawskiego.

• 

  14.08

  W Krakowie zmarł Czesław Miłosz, poeta, prozaik, eseista, tłumacz, profesor Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley; autor zbiorów wierszy „Trzy zimy”, „Ocalenie”, „Miasto bez imienia”, „Gdzie wschodzi słońce i kędy zapada”, „Dalsze okolice”, „Na brzegu rzeki”, „To”, „Druga przestrzeń” oraz tomu miniatur „Piesek przydrożny”; esejów „Zniewolony umysł”, „Rodzinna Europa”, „Widzenia nad Zatoką San Francisco”, powieści „Dolina Issy”, a także poematów „Traktat moralny”, „Traktat poetycki” i „Traktat teologiczny”; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1980 r.

• 

  18.08

  Podczas XXVIII Letnich Igrzysk Olimpijskich w Atenach Otylia Jędrzejczak zwyciężyła w finałowym wyścigu na 200 metrów stylem motylkowym, zdobywając dla Polski pierwszy złoty medal olimpijski w pływaniu.

• 

  28.08

  Na Kremlu wysłannik papieża Jana Pawła II kardynał Walter Kasper przekazał patriarsze Moskwy i Wszechrusi Aleksemu II ikonę Matki Bożej Kazańskiej.

• 29.08

  W Atenach zakończyły się XXVIII Letnie Igrzyska Olimpijskie; reprezentanci Polski zdobyli na nich dziesięć medali: trzy złote, dwa srebrne i pięć brązowych.

• 

  12.09

  W Warszawie zmarł Marek Karp, historyk, założyciel i wieloletni dyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich.

• 24.09

  Sejm RP przyjął raport sejmowej komisji śledczej badającej tzw. aferę Rywina.

• 24.09

  W Honfleur zmarła Francoise Sagan, francuska pisarka, autorka powieści „Witaj smutku”.

• 

  24.09

  Premiera filmu „Mój Nikifor” w reżyserii Krzysztofa Krauze.

• 27.09

  W Berlinie premier Marek Belka i kanclerz Gerhard Schroeder stwierdzili, że dla roszczeń reparacyjnych pomiędzy Polską i Niemcami nie ma miejsca „ani pod względem prawnym, ani pod względem politycznym”.

• 

  30.09

  W Warszawie zmarł Zygmunt Kałużyński, krytyk filmowy, eseista i publicysta.

• 8.10

  Premiera filmu „Pręgi” w reżyserii Magdaleny Piekorz.

• 15.10

  Premiera filmu „Wesele” w reżyserii Wojciecha Smarzowskiego.

• 

  16.10

  W Warszawie zmarł prof. Tomasz Strzembosz, historyk; badacz dziejów Polski okresu II wojny światowej; profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Instytutu Studiów Politycznych PAN; w latach 1989–1993 przewodniczący Rady Naczelnej Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, następnie honorowy przewodniczący ZHR.

• 18.10

  Po raz pierwszy od 1927 roku przyznano honorowy stopień Harcmistrza Rzeczypospolitej pośmiertnie Tomaszowi Strzemboszowi. Wcześniej stopień ten nadano tylko raz 12 harcmistrzyniom i harcmistrzom ZHP.

• 29.10

  W Rzymie przywódcy państw UE podpisali Traktat Konstytucyjny.

• 

  5.11

  W Łagowie zmarł Jerzy Duda-Gracz, malarz, scenograf, rysownik.

• 10.11

  W Warszawie zmarła Erna Rosenstein, malarka, poetka, współzałożycielka tzw. Grupy Krakowskiej.

• 11.11

  W szpitalu wojskowym pod Paryżem zmarł Jaser Arafat, przywódca Organizacji Wyzwolenia Palestyny, prezydent Autonomii Palestyńskiej (1996–2004), laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1994).

• 

  12.11

  W Warszawie zmarł gen. Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik m.in. Bitwy o Anglię; w czasie II wojny światowej zestrzelił 22 samoloty; w latach 1948–1956 więziony przez władze komunistyczne.

• 

  21.11

  Początek pomarańczowej rewolucji w Ukrainie. Nazwana została tak z powodu koloru, którego używał na swoich plakatach kandydujący na prezydenta Ukrainy Wiktor Juszczenko. Według ogłoszonych 21 listopada oficjalnych wyników zwycięzcą w II turze wyborów był konkurujący z Juszczenką Wiktor Janukowycz. Juszczenko i jego zwolennicy uznali, że doszło do fałszerstw i zażądali powtórzenia głosowania. Masowe demonstracje (przede wszystkim na Placu Niepodległości w Kijowie) doprowadziły do powtórzenia II tury.

• 29.11

  Zmarł Andrzej Micewski, historyk, działacz katolicki, publicysta; autor m.in. biografii prymasa Stefana Wyszyńskiego; w latach 80. doradca społeczny prymasa Józefa Glempa; w 2006 r. „Rzeczpospolita” opublikowała tekst informujący, że Micewski od połowy lat 70. współpracował z SB.

• 30.11

  IPN wszczął śledztwo w sprawie Zbrodni Katyńskiej.

• 2.12

  Zmarł Stefan Morawski, filozof kultury i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk, redaktor naczelny pisma „Studia estetyczne”.

• 3.12

  Zmarł Marek Stachowski, kompozytor muzyki współczesnej, rektor Akademii Muzycznej w Krakowie, laureat wielu konkursów kompozytorskich.

• 14.12

  Premiera filmu „Aviator” w reżyserii Martina Scorsese, nagrodzonego pięcioma Oscarami.

• 24.12

  W Londynie zmarła Elwira Seroczyńska, łyżwiarka, wicemistrzyni olimpijska ze Squaw Valley (1960), mistrzyni świata (1962).

• 26.12

  Na Ukrainie w powtórzonej drugiej turze wyborów prezydenckich zwyciężył Wiktor Juszczenko, uzyskując poparcie 52 proc. wyborców; Wiktor Janukowycz uzyskał 44,2 proc. głosów.

• 26.12

  U wybrzeży Sumatry wystąpiło katastrofalne w skutkach trzęsienie ziemi o sile 8,9 w skali Richtera, związane z nim fale tsunami dokonały w krajach położonych wokół Oceanu Indyjskiego ogromnych zniszczeń, powodując śmierć około 300 tys. ludzi.

• 27.12

  W Gdyni zmarł Janusz Popławski, muzyk, kompozytor, popularyzator muzyki, gitarzysta zespołu Niebiesko-Czarni.

• 

  28.12

  W Nowym Jorku zmarła Susan Sontag, autorka esejów, opowiadań i powieści, zaliczana do grona twórców i teoretyków postmodernizmu; uważana za jedną z najbardziej znaczących intelektualistek XX w.