Kalendarz dat

1960

• 4.01

  W Villeblevin zmarł Albert Camus, pisarz, eseista, filozof; autor „Dżumy”, „Obcego” i „Mitu Syzyfa”; laureat literackiej Nagrody Nobla w 1957 r.

• 21.01

  W Krakowie urodził się Jacek Wójcicki, aktor, piosenkarz, związany z Piwnicą pod Baranami.

• 5.02

  Dokonano oblotu samolotu szkolno-treningowego PZL TS-11 Iskra.

• 6.02

  W Gdańsku urodził się Rafał Krzysztof Żabiński, aktor znany z ról w filmach „Boża podszewka”, „Pogranicze w ogniu”.

• 

  7.02

  W Lublinie urodziła się Urszula Kasprzak, piosenkarka, znana pod pseudonimem Urszula; wykonawczyni takich przebojów jak: „Dmuchawce, latawce wiatr”, „Malinowy król”, „Baw mnie” oraz nowej wersji przeboju „Konik na biegunach”.

• 17.02

  Uchwalona przez sejm ustawa o orderach wprowadziła medal „Za długoletnie pożycie małżeńskie”, przyznawany osobom pozostającym przez 50 lat w jednym związku małżeńskim oraz medal „Za ofiarność i odwagę”, przyznawany tym, którzy ratowali innych ludzi, narażając swoje życie.

• 21.02

  W rozgrywanym w czasie Zimowych Igrzysk Olimpijskich w Squaw Valley biegu łyżwiarskim na 1500 metrów kobiet na podium stanęły dwie Polki: Elwira Seroczyńska zdobyła medal srebrny, a Helena Pilejczyk – brązowy.

• 22.02

  W Warszawie rozpoczął się VI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

• 22.02

  Urodził się Marek Kościkiewicz, muzyk, kompozytor, autor tekstów, lider zespołu DeMono.

• 23.02

  W Warszawie zmarł gen. Bolesław Szarecki, lekarz-chirurg; od 1941 r. szef służby zdrowia Armii Polskiej w ZSRS, następnie naczelny chirurg II Korpusu Polskiego (1944–1945); po wojnie powrócił do kraju; w latach 1949–1957 naczelny chirurg WP.

• 24.02

  Ze służby wycofany został niszczyciel ORP „Burza”.

• 28.02

  W Squaw Valley w USA zakończyły się VIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie; reprezentacja Polski zdobyła na nich dwa medale, oba w łyżwiarstwie szybkim: srebrny Elwiry Seroczyńskiej i brązowy Heleny Pilejczyk.

• 

  2.03

  W Malborku zmarł Stanisław Taczak, pierwszy dowódca Powstania Wielkopolskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, generał WP; podczas II wojny światowej w niemieckich obozach jenieckich.

• 3.03

  Rada Ministrów wydała rozporządzenie o utworzeniu Wolińskiego Parku Narodowego.

• 8.03

  W Warszawie urodził się Maciej Kuroń, dziennikarz, autor programów o tematyce kulinarnej, w czasach PRL działacz opozycji demokratycznej, członek NZS, internowany w stanie wojennym.

• 13.03

  Włoski pianista Maurizio Pollini zwyciężył w VI Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina w Warszawie.

• 21.03

  Premiera filmu Stanisława Różewicza „Miejsce na ziemi”.

• 

  25.03

  W Teatrze Dramatycznym w Warszawie odbyła się prapremiera „Kartoteki” Tadeusza Różewicza.

• 

  4.04

  Premiera filmu „Zezowate szczęście” w reżyserii Andrzeja Munka.

• 23.04

  W Krakowie otwarto studencki Klub pod Jaszczurami.

• 

  27.04

  W Nowej Hucie doszło do starć milicji z mieszkańcami, którzy protestowali przeciwko usunięciu krzyża z miejsca, gdzie miał stanąć kościół. Zatrzymano około 500 osób.

• 3.05

  Rozpoczęło działalność Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA).

• 

  4.05

  W Lublinie urodziła się Beata Kozidrak, piosenkarka, wokalistka zespołu Bajm.

• 

  4.05

  W Warszawie urodziła się Małgorzata Pieczyńska, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Wierna rzeka”, „Baryton”, „Jezioro Bodeńskie”, „Komediantka”, „Piłkarski poker”, a także w serialu „Ekstradycja”.

• 

  6.05

  W Bytomiu urodził się Witold Bereś, dziennikarz, scenarzysta, reżyser, producent filmowy i telewizyjny.

• 

  11.05

  W okolicy Buenos Aires agenci Mosadu porwali Adolfa Eichmanna, nazistowskiego zbrodniarza, byłego szefa wydziału żydowskiego w Głównym Urzędzie Bezpieczeństwa Rzeszy (RSHA), „mordercę zza biurka”, odpowiedzialnego za śmierć milionów Żydów; Eichmann skazany został w Izraelu na karę śmierci i powieszony w 1962 r.

• 18.05

  W Łodzi zmarł Menachem Bornsztajn, „Ślepy Maks”, słynny gangster przedwojennej Łodzi, nazywany królem Bałut, łódzkim Alem Capone.

• 25.05

  Premiera filmu „Do widzenia, do jutra” w reżyserii Janusza Morgensterna.

• 

  27.05

  Polskie Radio nadało pierwszy odcinek słuchowiska „W Jezioranach”.

• 

  30.05

  W Zielonej Górze doszło do dużego protestu w obronie eksmitowanego przez władze PRL Domu Katolickiego. Z Milicją Obywatelską i oddziałami ZOMO starły się setki mieszkańców miasta.

• 30.05

  W Pieriediełkinie koło Moskwy zmarł Borys Pasternak, rosyjski pisarz, autor „Doktora Żywago”, powieści m.in. o rewolucji bolszewickiej z 1917 roku, za którą autor został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla.

• 31.05

  W Duesseldorfie zmarł Walther Funk, ekonomista, działacz NSDAP, minister gospodarki III Rzeszy (1938–1945) i od 1939 r. prezes Reichsbanku; skazany przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy podczas Procesu Norymberskiego na karę dożywotniego więzienia; ze względu na stan zdrowia zwolniony w 1957 r.

• 

  1.06

  Szefem Głównego Zarządu Politycznego WP został gen. Wojciech Jaruzelski.

• 

  4.06

  W Londynie zmarł gen. Józef Haller; dowódca II Brygady Legionów Polskich i Armii Polskiej we Francji; w wojnie polsko-bolszewickiej członek Rady Obrony Państwa oraz Generalny Inspektor Armii Ochotniczej; podczas zamachu majowego stanął po stronie rządu, kierując działaniami w Wielkopolsce i na Pomorzu; współtwórca antyrządowego „Frontu Morges” (1936); w czasie II wojny światowej minister rządu RP na uchodźstwie.

• 

  12.06

  W Londynie zmarł Józef Retinger, polityk, negocjator, znawca literatury i sztuki; w czasie II wojny światowej osobisty doradca polityczny gen. Władysława Sikorskiego, emisariusz, wykorzystywany do najtajniejszych misji, przerzucony m.in. do okupowanej Polski w 1944 r.; po wojnie działał na rzecz europejskiej integracji.

• 

  22.06

  W Gdańsku powstał zespół Czerwono-Czarni.

• 

  27.06

  W Łodzi urodził się Janusz Darocha, jeden z najbardziej utytułowanych pilotów sportowych w historii; multimedalista mistrzostw świata i Europy w lataniu precyzyjnym i rajdowym.

• 

  28.06

  W Gorzowie Wielkopolskim urodził się Marek Jurek, działacz opozycji demokratycznej, współzałożyciel Ruchu Młodej Polski, członek władz krajowych NZS; parlamentarzysta; współtwórca ZChN i jeden z jego liderów; członek KRRiT (1995–2001); w 2001 r. współzałożyciel Przymierza Prawicy, a po jego zjednoczeniu z PiS – wiceprezes PiS; marszałek Sejmu w latach 2005–2007; założyciel i prezes Prawicy Rzeczypospolitej (2007); europoseł (2014–2019).

• 30.06

  Proklamowanie niepodległości Republiki Konga, dawnej kolonii belgijskiej.

• 

  15.07

  W Łodzi w Hali Sportowej odbył się pierwszy publiczny pokaz filmu „Krzyżacy” w reżyserii Aleksandra Forda.

• 

  23.07

  W gdańskim klubie „Czarny Kot” zadebiutował zespół Czerwono-Czarni, jedna z pierwszych polskich grup big-beatowych.

• 

  6.08

  W Viareggio we Włoszech zmarł Fryderyk Jarossy, konferansjer, reżyser programów kabaretowych i rewiowych.

• 

  10.08

  Na wzgórze wawelskie powrócił pomnik Tadeusza Kościuszki, zniszczony w czasie II wojny światowej przez Niemców; po wojnie pomnik został zrekonstruowany w Dreźnie i przewieziony do Krakowa.

• 11.08

  Czad ogłosił niepodległość.

• 

  13.08

  W Krakowie urodził się Janusz Kurtyka, historyk, działacz opozycji niepodległościowej, prezes Instytutu Pamięci Narodowej w latach 2005–2010; zginął 10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem.

• 

  2.09

  Premiera filmu „Krzyżacy” w reżyserii Aleksandra Forda.

• 9.09

  W Londynie urodził się Hugh Grant, brytyjski aktor, znany m.in. z filmów „Cztery wesela i pogrzeb”, „Notting Hill” oraz „Rozważna i romantyczna”.

• 

  11.09

  Na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku odsłonięto Pomnik Walki i Męczeństwa; spośród prawdopodobnie 150 tys. więźniów z ok. 30 krajów, którzy przeszli przez Majdanek, na skutek głodu, chorób, pracy ponad siły, a także w egzekucjach i komorach gazowych, życie straciło około 80 tys. osób, z czego 60 tys. to Żydzi przywożeni do obozu z całej Europy.

• 11.09

  W Rzymie zakończyły się XVII Letnie Igrzyska Olimpijskie; reprezentacja Polski zdobyła na nich 21 medali, w tym cztery złote.

• 

  12.09

  W Goworowie pod Ostrołęką urodził się Wojciech Jagielski, dziennikarz, reporter zajmujący się problematyką Afryki, Azji Środkowej, Kaukazu i Zakaukazia; opublikował m.in. książki „Dobre miejsce do umierania”, „Modlitwa o deszcz”, „Wieże z kamienia”, „Nocni wędrowcy”.

• 14.09

  W Bagdadzie powołano OPEC – Organizację Krajów Eksportujących Ropę Naftową.

• 22.09

  Mali ogłosiło niepodległość.

• 28.09

  W Nowym Jorku urodziła się Jennifer Rush, piosenkarka, wykonawczyni przeboju „Power of Love”.

• 30.09

  Premiera serialu animowanego „Flintstonowie”.

• 1.10

  Nigeria ogłosiła niepodległość.

• 1.10

  Cypr ogłosił niepodległość.

• 31.10

  Premiera filmu „Nikt nie woła” w reżyserii Kazimierza Kutza.

• 6.11

  W Kilonii zmarł Erich Raeder, niemiecki admirał, w latach 1935–1943 naczelny dowódca Kriegsmarine; po wojnie skazany na dożywocie przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze; w 1955 r. zwolniony ze względu na stan zdrowia.

• 

  8.11

  John F. Kennedy zwyciężył w wyborach prezydenckich w USA.

• 10.11

  Inauguracja Katedry Literatury Polskiej na Sorbonie.

• 

  12.11

  W Krakowie urodził się Andrzej Nowak, historyk, sowietolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; autor m.in. książek „Polska i trzy Rosje. Studium polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego” i „Od imperium do imperium. Spojrzenia na historię Europy Wschodniej”.

• 16.11

  W Los Angeles zmarł Clark Gable, aktor, gwiazda Hollywood, odtwórca roli Rhetta Butlera w „Przeminęło z wiatrem”, wystąpił również w filmach „Skłóceni z życiem” i „Ich noce” – Oscar dla najlepszego aktora (1935).

• 18.11

  W Londynie urodziła się Kim Wilde, brytyjska piosenkarka.

• 

  24.11

  W Londynie zmarł Ferdynand Goetel, pisarz i publicysta. W 1943 r. w porozumieniu z Delegaturą Rządu RP na Kraj był członkiem delegacji zaproszonej przez władze niemieckie do Katynia.

• 25.11

  Premiera filmu „Szatan z siódmej klasy” w reżyserii Marii Kaniewskiej.

• 27.11

  W Dniepropietrowsku urodziła się Julia Tymoszenko, założycielka i liderka partii Batkiwszczyna (1999) oraz koalicji - Blok Julii Tymoszenko (2001); premier Ukrainy w 2005 r. oraz w latach 2007-2010.

• 28.11

  Mauretania ogłosiła niepodległość.

• 

  30.11

  W Waszyngtonie zmarł gen. Antoni Chruściel, „Nurt”, „Monter”, komendant Okręgu Warszawa ZWZ-AK, bezpośredni dowódca sił zbrojnych w czasie Powstania Warszawskiego. Po kapitulacji powstania przebywał w oflagu koło Norymbergi. Po wojnie był w Londynie zastępcą Szefa Sztabu Głównego Polskich Sił Zbrojnych, później – Inspektorem Komisji Likwidacyjnej. Władze PRL pozbawiły go polskiego obywatelstwa, decyzję tę uchylono dopiero 11 lat po jego śmierci. Trzykrotnie odznaczony krzyżem Virtuti Militari i trzykrotnie Krzyżem Walecznych.

• 2.12

  Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Komitetu do spraw Radia i Telewizji „Polskie Radio i Telewizja”; na jego czele stanął Włodzimierz Sokorski.

• 3.12

  W Fayetteville w Karolinie Północnej urodziła się Julianne Moore, amerykańska aktorka, wystąpiła w filmach „Boogie Nights”, „Big Lebowski”, „Magnolia”, „Kroniki portowe”, „Hannibal”, „Daleko od nieba”, „Godziny”, „Samotny mężczyzna”, „Wszystko w porządku”, „Mapy gwiazd” – Złota Palma dla najlepszej aktorki (2014) oraz „Still Alice” – Oscar dla najlepszej aktorki (2015).

• 6.12

  Według spisu powszechnego Polska miała 29 731 tys. mieszkańców, z czego w miastach 48,5 proc., a na wsi 51,6 proc.

• 7.12

  W Chełmży urodził się Andrzej Mierzejewski, kolarz, trzykrotny zwycięzca Tour de Pologne.

• 9.12

  Premiera pierwszego odcinka brytyjskiego serialu „Coronation Street”. To najdłużej nadawany w Wielkiej Brytanii serial telewizyjny.

• 14.12

  Powstała Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).

• 

  17.12

  Premiera filmu „Niewinni czarodzieje” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

• 22.12

  W Nowym Jorku urodził się Jean Michel Basquiat, amerykański malarz, przedstawiciel „nowego ekspresjonizmu”, jeden z prekursorów nurtu graffiti.

• 22.12

  Sejm Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej uchwalił poprawkę do Konstytucji, ustalającą liczbę posłów na 460 (do tej pory Sejmy liczyły 444 posłów, a od 1958 – 458 posłów).

• 

  23.12

  W Warszawie zmarł Piotr Wilniewczyc, inżynier, konstruktor broni strzeleckiej, współtwórca m.in. pistoletu 9 mm Vis i pistoletu maszynowego PM-63 RAK.