Kalendarz dat

1986

• 

  3.01

  W Paryżu zmarł ppłk Jan Zumbach, pilot, as myśliwski, dowódca słynnego Dywizjonu 303.

• 4.01

  Zmarł Christopher Isherwood, pisarz, autor m.in. „Opowieści berlińskich”.

• 

  9.01

  W Gdańsku SB aresztowała Bogdana Borusewicza, członka TKK NSZZ „Solidarność”, ukrywającego się od wprowadzenia stanu wojennego.

• 10.01

  W Pradze zmarł Jaroslav Seifert, czeski poeta, sygnatariusz Karty 77, laureat Literackiej Nagrody Nobla w roku 1984.

• 11.01

  Jerzy Kukuczka i Krzysztof Wielicki dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Kanczendzonga.

• 

  12.01

  Polscy himalaiści Jerzy Kukuczka i Krzysztof Wielicki dokonali pierwszego zimowego wejścia na trzeci szczyt ziemi – Kanczendzongę (8586 m n.p.m.).

• 

  17.01

  W Warszawie rozpoczął obrady Światowy Kongres Intelektualistów „W obronie przyszłości pokoju”.

• 11.02

  Ogłoszono informację o umorzeniu śledztwa w sprawie śmierci studenta Uniwersytetu Gdańskiego Marcina Antonowicza, który zginął w 1985 r. w niewyjaśnionych okolicznościach, po zatrzymaniu przez patrol ZOMO. 

• 

  14.02

  W Łodzi zmarła Hanna Małkowska, aktorka teatralna i filmowa, pedagog, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Aktorskiej w Łodzi (1951–52), dziekan wydziału filmowego PWSF, znana z ról w filmach „Głos z tamtego świata”, „Stajnia na Salwatorze”.

• 22.02

  Premiera pierwszego odcinka serialu telewizyjnego „Tulipan”.

• 23.02

  Premiera filmu „Bohater roku” w reżyserii Feliksa Falka, z Jerzym Stuhrem w roli głównej.

• 

  3.03

  W Warszawie przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces kierownictwa Konfederacji Polski Niepodległej (KPN). Na ławie oskarżonych zasiedli: Leszek Moczulski, Krzysztof Król, Adam Słomka, Andrzej Szomański oraz Dariusz Wójcik.

• 5.03

  W Warszawie rozpoczął obrady III Kongres Nauki Polskiej. 

• 10.03

  Premiera filmu Kazimierza Kutza „Wkrótce nadejdą bracia”.

• 

  20.03

  Z archikatedry gnieźnieńskiej skradziono srebrny relikwiarz św. Wojciecha.

• 30.03

  Premiera telewizyjnego filmu Janusza Kondratiuka „Big Bang”.

• 

  8.04

  Kazimierz Sabbat zastąpił Edwarda Raczyńskiego na stanowisku prezydenta RP na uchodźstwie.

• 10.04

  Sejm PRL uchwalił ustawę Prawo atomowe, regulującą zasady wykorzystania energii atomowej w Polsce.

• 

  13.04

  Jan Paweł II jako pierwszy papież odwiedził synagogę; w rzymskiej Synagodze Większej spotkał się z Naczelnym Rabinem Rzymu Elio Toaffem.

• 

  14.04

  Premiera filmu „Dziewczęta z Nowolipek” w reżyserii Barbary Sass.

• 

  18.04

  Józef Szaniawski, dziennikarz PAP i „Interpressu”, współpracownik Radia Wolna Europa, oskarżony przez władze komunistyczne o szpiegostwo wojskowe, został skazany na 10 lat więzienia, konfiskatę mienia oraz grzywnę.

• 

  22.04

  W Warszawie przed Sądem Wojewódzkim zakończył się proces przywódców KPN. Leszek Moczulski skazany został na 4 lata więzienia, Krzysztof Król i Adam Słomka na kary po 2,5 roku, a Andrzej Szomański i Dariusz Wójcik na 2 lata pozbawienia wolności.

• 

  26.04

  Wybuch w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie; była to największa katastrofa w historii energetyki jądrowej.

• 1.05

  W Nowym Tomyślu urodził się Mateusz Kościukiewicz, aktor teatralny i filmowy, laureat Nagrody im. Zbyszka Cybulskiego za rolę w filmie „Matka Teresa od kotów”.

• 2.05

  Premiera filmu „Kochankowie mojej mamy” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

• 10.05

  W Warszawie zmarła Anna Kamieńska, poetka, pisarka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci.

• 

  31.05

  W Warszawie SB aresztowała Zbigniewa Bujaka, przewodniczącego Regionu Mazowsze i członka podziemnej Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność”, ukrywającego się od wprowadzenia stanu wojennego.

• 12.06

  Polska została ponownie członkiem Międzynarodowego Funduszu Walutowego.

• 

  23.06

  W Warszawie zmarł Jerzy Putrament, pisarz, działacz polityczny, członek KC PZPR; autor powieści „Bołdyn”.

• 

  23.06

  Wanda Rutkiewicz jako pierwsza kobieta zdobyła drugi szczyt Ziemi K2 (8611 m).

• 

  25.06

  Rzecznik rządu Jerzy Urban ogłosił, że Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego skazał zaocznie na karę śmierci płk. Ryszarda Kuklińskiego.

• 26.06

  Na antenie Programu Pierwszego Telewizji Polskiej wyemitowano premierowe wydanie „Teleexpressu”.

• 27.06

  Polska została członkiem Banku Światowego.

• 29.06

  W Warszawie rozpoczął obrady X Zjazd PZPR.

• 5.07

  W Monachium zmarł Jarosław Stećko – jeden z przywódców Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów.

• 

  12.07

  W wypadku samochodowym zginął Wacław Kisielewski, pianista, członek duetu fortepianowego „Marek i Wacek”.

• 

  13.07

  Zmarł Edward Lipiński, ekonomista, działacz PPS, członek PZPR, jeden z założycieli Komitetu Obrony Robotników.

• 17.07

  Sejm uchwalił ustawę amnestyjną dla więźniów politycznych.

• 

  3.09

  W Warszawie zmarł Wirgiliusz Gryń, aktor, wystąpił w filmach „Bołdyn”, „Klucznik”, „Żywot Mateusza”, „Jak rozpętałem drugą wojnę światową”, „Operacja Himmler”, „Wściekły”, a także w serialu „Dom”.

• 5.09

  Premiera filmu „Jezioro Bodeńskie” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

• 11.09

  Minister spraw wewnętrznych gen. Czesław Kiszczak zapowiedział zwolnienie w krótkim czasie wszystkich więźniów politycznych.

• 15.09

  Na mocy ustawy z 17 lipca 1986 r. zwolniono z zakładów karnych wszystkich więźniów politycznych.

• 

  22.09

  Premiera filmu „C.K. Dezerterzy” w reżyserii Janusza Majewskiego.

• 24.09

  Premiera filmu „Imię róży” w reżyserii Jeana-Jacques'a Annauda.

• 28.09

  W Warszawie zmarła Ewa Szelburg-Zarembina, pisarka, autorka utworów dla dzieci.

• 29.09

  Lech Wałęsa powołał Tymczasową Radę NSZZ „Solidarność”.

• 

  30.09

  W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszy odcinek serialu komediowego „Alternatywy 4” w reżyserii Stanisława Barei.

• 5.10

  Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek programu Michała Fajbusiewicza „997”.

• 

  7.10

  W Warszawie zmarł Jerzy Łojek, historyk, pisarz i publicysta.

• 

  11.10

  W Warszawie zmarł Andrzej Szalawski, aktor, znany m.in. z roli Juranda ze Spychowa w filmie Aleksandra Forda „Krzyżacy” oraz z „Ziemi obiecanej” Andrzeja Wajdy, w której zagrał Hermana Bucholca. W 1939 r. uczestnik kampanii polskiej. Podczas okupacji niemieckiej grał w jawnych teatrach Warszawy, był również lektorem hitlerowskiej kroniki filmowej. Jesienią 1941 r. podjął współpracę z kontrwywiadem ZWZ-AK; był członkiem wydziału śledczego Komisji Walki Podziemnej na Warszawę. Po wojnie na kilka lat odsunięty od pracy aktorskiej. Aresztowany i oskarżony w 1948 r. „o działanie na szkodę narodu polskiego” został skazany na 4 lata więzienia. Po wyjściu na wolność w 1952 r. związany był ze scenami łódzkimi i warszawskimi.

• 

  18.10

  W Ottawie zmarł gen. Wilhelm Orlik-Rueckemann, oficer Legionów Polskich, członek Polskiej Organizacji Wojskowej; generał WP; w kampanii 1939 r. dowódca Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP).

• 30.10

  Zmarł Andrzej Markowski, kompozytor, dyrygent, organizator orkiestry kameralnej w Krakowie, jeden z inicjatorów zorganizowania festiwalu „Vratislavia Cantans”.

• 

  1.11

  W Warszawie zmarł Mieczysław Moczar (wł. Mikołaj Demko), działacz komunistyczny, generał LWP, agent sowieckiego wywiadu wojskowego GRU, członek KPP, PPR i PZPR; w latach 1964–1968 minister spraw wewnętrznych, przywódca partyjnej „frakcji partyzantów”, odpowiedzialny m.in. za zwalczanie powojennego podziemia niepodległościowego i antysemicką nagonkę w latach 1967–1968.

• 

  8.11

  W Moskwie zmarł Wiaczesław Mołotow, przewodniczący Rady Komisarzy Ludowych ZSRS (1930–1941), od 1939 r. komisarz spraw zagranicznych; sygnatariusz układu sojuszniczego z III Rzeszą, tzw. paktu Ribbentrop-Mołotow; wspólnie z innymi członkami BP KC WKP(b) podpisał uchwałę z 5 marca 1940 r. o rozstrzelaniu polskich jeńców wojennych przebywających w sowieckich obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD – w wyniku tej decyzji zgładzono około 22 tys. obywateli polskich.

• 

  9.11

  W Desert Hot Springs w Kalifornii zmarł Adam Brodzisz, aktor, wystąpił w filmach „Wiatr od morza”, „Na Sybir”, „Dziesięciu z Pawiaka”, „Uroda życia”, „Rapsodia Bałtyku” i „Bogurodzica”; żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego.

• 

  12.11

  W więzieniu w Barczewie zmarł Erich Koch, nazistowski dygnitarz, nadprezydent Prus Wschodnich (1933–1945), szef Zarządu Cywilnego Okręgu Białystok i komisarz III Rzeszy na Ukrainę (1941–1944); odpowiedzialny za zbrodnie dokonane na ludności polskiej, żydowskiej i ukraińskiej; aresztowany w 1949 r. przez brytyjską policję wojskową i przekazany w 1950 r. stronie polskiej; skazany w 1959 r. na karę śmierci; orzeczonego wyroku nigdy jednak nie wykonano, powodem takiej decyzji miał być zły stan zdrowia skazanego.

• 

  15.11

  W Paryżu zmarł Aleksander Tansman, polski kompozytor i pianista pochodzenia żydowskiego, współtwórca neoklasycyzmu w światowej muzyce; urodzony w 1897 r. w Łodzi, w 1920 r. przeniósł się na stałe do Paryża.

• 24.11

  Premiera filmu „Kronika wypadków miłosnych” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

• 29.11

  W Davenport w USA zmarł Cary Grant, aktor brytyjsko-amerykański, znany m.in. z filmu „Północ, północny zachód”.

• 6.12

   W Warszawie utworzono Radę Konsultacyjną przy przewodniczącym Rady Państwa.

• 

  10.12

  Lech Wałęsa powołał Komisję Interwencji i Praworządności NSZZ „Solidarność”, którą kierował Zbigniew Romaszewski.

• 14.12

  W Kalifornii wystartował samolot Voyager, który jako pierwszy w historii wykonał lot dookoła świata bez uzupełniania paliwa; lot o dystansie ponad 40 tys. km zakończył się po 9 dniach 3 minutach i 44 sekundach.

• 29.12

  W Paryżu zmarł Andriej Tarkowski, rosyjski reżyser, autor filmów „Andriej Rublow”, „Solaris”, „Zwierciadło”, "Stalker", „Nostalgia”, „Ofiarowanie”.

• 

  31.12

  W Krakowie powstało Muzeum Fotografii.

• 31.12

  W Krakowie zmarł Olgierd Terlecki, pisarz, publicysta; w czasie II wojny światowej żołnierz 2 Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa.