> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

9 lipca

  • Żołnierze 2. Pułku Ułanów Legionów Polskich przed porzuconą bronią po odmowie złożenia przysięgi. Siódmy od lewej – por. Antoni Jabłoński „Zdzisław”. Mińsk Mazowiecki (?). Lipiec 1917 r. Źródło: CAW

    W odpowiedzi na wezwanie Józefa Piłsudskiego żołnierze I i III Brygady Legionów Polskich odmówili złożenia przysięgi na „wierne braterstwo broni z Niemcami i Austro-Węgrami”; wydarzenie to przeszło do historii jako tzw. kryzys przysięgowy.

  • Autoportret Henryka Rodakowskiego. Źródło: Wikimedia Commons

    We Lwowie urodził się Henryk Rodakowski, malarz, portrecista.

  • W Krakowie zmarł Stefan Wilkanowicz, publicysta „Tygodnika Powszechnego”, w latach 1978–1994 redaktor naczelny miesięcznika „Znak”, współautor preambuły do Konstytucji z 1997 r., założyciel Fundacji Kultury Chrześcijańskiej „Znak”.

  • Po ujawnieniu tzw. afery gruntowej Andrzej Lepper został zdymisjonowany z funkcji wicepremiera oraz ministra rolnictwa i rozwoju wsi.

  • Oddano do użytku zaporę na Dunajcu.

  • Prezydent George Bush podczas wizyty w Polsce w 1989 r. Fot. PAP/D. Kwiatkowski

    Początek wizyty w Polsce prezydenta USA Georga Busha.

  • Do nowego Portu Północnego w Gdańsku przybił pierwszy statek handlowy „Uniwersytet Gdański” po ładunek 12 tys. ton węgla.

  • Mieczysław Szcześniak. Fot. PAP/T. Gzell

    W Kaliszu urodził się Mieczysław Szcześniak, piosenkarz; jego debiutancki album „Niby nowy” ukazał się w 1990 roku; laureat wielu nagród, m.in. Bursztynowego Słowika na Festiwalu w Sopocie i trzykrotnie Fryderyków.

  • Jerzy Skoczylas. Fot. PAP/M. Kulczyński

    W Olkuszu urodził się Jerzy Skoczylas, satyryk, aktor kabaretowy, jeden z założycieli Kabaretu Elita.

  • George Marshall. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    Rząd polski na polecenie władz sowieckich odrzucił propozycję udziału w Planie Marshalla.

  • Gen. Lucjan Żeligowski. Źródło: CBN Polona

    W Londynie zmarł gen. Lucjan Żeligowski, w czasie I wojny światowej m.in. dowódca dywizji w I Korpusie Polskim; podczas wojny polsko-bolszewickiej dowódca Frontu Litewsko-Białoruskiego, później Grupy Operacyjnej; w październiku 1920 r. mianowany dowódcą 1 DP Litewsko-Białoruskiej, na czele której, z rozkazu Józefa Piłsudskiego, zajął Wilno i Wileńszczyznę, proklamując utworzenie Litwy Środkowej; w latach 1921–1925 Inspektor Armii w Warszawie; minister Spraw Wojskowych (1925–1926); w czasie zamachu majowego poparł marszałka Piłsudskiego.

  • Proces niemieckiego zbrodniarza Arthura Greisera (C). Poznań, 21.06.1946. PAP/CAF/J. Żyszkowski

    W Poznaniu Najwyższy Trybunał Narodowy skazał Artura Greisera, namiestnika III Rzeszy w tzw. Kraju Warty, na karę śmierci. Greiser był odpowiedzialny m.in. za masowe deportacje ludności żydowskiej i polskiej oraz udział w zabójstwach osób cywilnych i jeńców wojennych. Wyrok wykonano 21 lipca 1946 r.

  • Maria Pawlikowska-Jasnorzewska. Fot. NAC

    W Manchesterze zmarła Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, poetka i dramatopisarka; córka znanego malarza Wojciecha Kossaka i siostra satyryczki Magdaleny Samozwaniec; autorka zbiorów poezji „Niebieskie migdały”, „Różowa magia”, „Pocałunki”, „Dancing” i „Surowy jedwab”, „Śpiąca załoga”, „Róże i lasy płonące”, „Gołąb ofiarny”, a także dramatów: „Szofer Archibald”, „Egipska pszenica” czy „Zalotnicy niebiescy”. Jej osobiste notatki z czasów wojny opublikowano w tomie „Wojnę szatan spłodził”.

  • Tadeusz Borowski. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie urodził się Tadeusz Borowski, aktor; wystąpił w filmach „Zaraza”, „Zapamiętaj imię swoje”, a także w serialach „Tajemnica Enigmy”, „Blisko, coraz bliżej”, „Rycerze i rabusie”, „Znaki szczególne” i „Znak orła”.

  • Kopiec Józefa Piłsudskiego. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Krakowie zakończono prace nad Kopcem Piłsudskiego.

  • Julian Fałat. Fot. NAC

    W Bystrej zmarł Julian Fałat, malarz, jeden z najwybitniejszych polskich akwarelistów; w latach 1895–1909 rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.

  • Zdzisław Maklakiewicz. Fot. PAP/E. Wołoszczuk

    W Warszawie urodził się Zdzisław Maklakiewicz, aktor, żołnierz Armii Krajowej; stworzył niezapomnianą kreację w „Rejsie” Marka Piwowskiego, znany również z filmów „Wniebowzięci” i „Jak to się robi”.

  • W Krakowie urodził się Stanisław Pagaczewski – pisarz, głównie twórca utworów dla dzieci; autor trylogii poświęconej przygodom Baltazara Gąbki.

  • Katarzyna II. Źródło: Wikimedia Commons

    W Rosji w wyniku przewrotu władzę objęła caryca Katarzyna II, nazywana „Katarzyną Wielką”; zainicjowała rozbiory Polski w 1772 r.

  • Zakończenie obrad Sejmu pacyfikacyjnego: uznanie Augusta III za króla, dla stronników Stanisława Leszczyńskiego amnestia. Był to jedyny sejm w czasie panowania Augusta III, który nie został zerwany.

  • Wojna o sukcesję polską: wojska rosyjskie wkroczyły do Gdańska, który skapitulował 30 czerwca, po trwającym cztery miesiące oblężeniu.

  • W Łużnej zmarł Wacław Potocki, jeden z głównych twórców barokowych w Polsce, poeta, epik, satyryk i moralista, autor „Transakcji wojny chocimskiej...”.

  • Johannes Scheffler. Fot. Wikimedia Commons

    We Wrocławiu zmarł Johannes Scheffler zwany Angelusem Silesiusem, śląski poeta okresu baroku piszący po niemiecku, lekarz, duchowny katolicki. 

  • Obraz Jana Matejki „Zawieszenie dzwonu Zygmunta na wieży katedry w roku 1521 w Krakowie”. Fot. PAP/Reprodukcja/J. Morek, J. Rosikoń

    W katedrze wawelskiej zawieszono dzwon, któremu nadano imię „Zygmunt”. Dzwon został odlany z dział zdobytych na wojnie z Zakonem Krzyżackim. Jego wykonawcą był krakowski ludwisarz Hans Behem.

  • Król Kazimierz IV Jagiellończyk nadał w Piotrkowie Gdańskowi przywilej samodzielnego nakładania podatków i ustanawiania wilkierzy (prawa wydawane przez radę miejską).

  • Władysław II Jagiełło – rysunek Jana Matejki. Fot. PAP/Reprodukcja

    Król Władysław II Jagiełło wraz z całym wojskiem przekroczył granicę z państwem krzyżackim koło Lidzbarka.

  • Na zjeździe w Wyszehradzie król Kazimierz Wielki zawarł układ z królem Węgier Karolem Robertem dotyczący sukcesji tronu polskiego i sojuszu przeciw krzyżakom.