> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

2022

  • W Radomsku zmarł Janusz Łęski, reżyser i scenarzysta, twórca popularnych filmów oraz seriali dla dzieci i młodzieży, m.in. „Rodziny Leśniewskich”, „Na przełaj”, „Sobie król”, „Na tropach Bartka”, „Urwisy z Doliny Młynów”, „Przygrywka” i „Janka”.

  • W Warszawie zmarł Mirosław Kowalski, współpracownik KOR i podziemnej „Solidarności”, dziennikarz m.in. tygodnika „Solidarność”, „Financial Times” i „Jazz Forum” oraz szef działu fantastyki w Wydawnictwie Iskry. Doprowadził do przekształcenia podziemnej NOW-ej w tzw. „SuperNową”.

  • W Pińczowie w wieku 110 lat zmarł major Leon Kaleta, żołnierz Korpusu Ochrony Pogranicza, we wrześniu 1939 r. 4. Pułku Piechoty Legionów, Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej. W latach osiemdziesiątych był działaczem antykomunistycznego ruchu ludowego.

  • W Warszawie zmarł Piotr Rzewuski, działacz NSZZ „Solidarność”, Grup Oporu Solidarni i Solidarności Walczącej, po 1989 r. działacz społeczny na warszawskiej Pradze, inicjator budowy pomnika generała Józefa Hallera na placu jego imienia.

  • W Opolu zmarł Andrzej Nowak, muzyk, gitarzysta rockowy, kompozytor, producent muzyczny, założyciel zespołów TSA i Złe Psy.

  • W Warszawie zmarł raper Pjus, właściwie Karol Jerzy Nowakowski. Był znany z występów z m.in. 2cztery7, Ten Typ Mes, Numer Raz, Molesta Ewenement, Pezetem i Eldo. Był znany jako raper, któremu operacyjnie przywrócono słuch.

  • W Warszawie zmarła Antonina Girycz–Dzienisiewicz – aktorka teatralna, filmowa, radiowa i dubbingowa. Występował m.in. na scenie Teatru Współczesnego w Warszawie i Teatru Telewizji Aktorka, w swoim dorobku, miała też wiele ról filmowych i serialowych, m.in. w "Polowaniu na Muchy", "Bilansie Kwartalnym" i "Czterdziestolatku” oraz audycjach i słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

  • W Skolimowie zmarła aktorka Barbara Krafftówna – Felicja w „Jak być kochaną” Wojciecha Hasa, Honorata z „Czterech pancernych” i Leokadia z „Banku nie z tej ziemi”; pierwsza na scenie Iwona Księżniczka Burgunda, gwiazda Kabaretu Starszych Panów.

  • W Warszawie zmarł Jacek Trznadel, krytyk literacki, pisarz, poeta, tłumacz, historyk literatury, działacz opozycji i autor „Hańby domowej” – zbioru wywiadów z pisarzami na temat ich stosunku do stalinizmu.

  • W Warszawie zmarł Przemysław Górny, działacz opozycji antykomunistycznej, więzień polityczny PRL.

  • Zmarł Władysław Gołąb, wieloletni prezes Towarzystwa Opieki Nad Ociemniałymi w Laskach, był pierwszą osobą niewidomą w Polsce, która uzyskała uprawnienia adwokata, przyjaciel i współpracownik bł. Elżbiety Róży Czackiej.

  • Jarosław Marek Rymkiewicz. Fot. PAP/R. Guz

    W Warszawie zmarł Jarosław Marek Rymkiewicz, poeta, eseista, dramaturg, autor m.in. „Kinderszenen”, „Samuela Zborowskiego”, „Reytan. Upadek Polski”, „Żmut”, „Baket”, „Kilka szczegółów”, „Do Snowia i dalej”, „Głowa owinięta koszulą”, „Adam Mickiewicz odjeżdża na żółtym rowerze”, „Juliusz Słowacki pyta o godzinę” i „Rozmowy polskie latem roku 1983”.

  • W Pekinie rozpoczęły się XXIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie. W ich trakcie Polacy zdobyli jeden brązowy medal.

  • W Warszawie zmarł prof. Jerzy Osiatyński, ekonomista, były minister finansów (1992–1993) i doradca prezydenta Bronisława Komorowskiego, członek Rady Polityki Pieniężnej (2013–2019).

  • Zmarł Zbigniew Namysłowski, jeden z najbardziej znanych polskich muzyków jazzowych, wybitny saksofonista, kompozytor, aranżer i lider kilku zespołów. Współpracował m.in. z Krzysztofem Komedą, Czesławem Niemenem, Władysławem Sendeckim, Michałem Urbaniakiem, Januszem Muniakiem, Krzysztofem Herdzinem i Leszkiem Możdżerem.

  • Minister Obrony Narodowej powołał Wojska Obrony Cyberprzestrzeni – specjalistyczny komponent polskich sił zbrojnych przeznaczony do walki informatycznej.

  • W Krakowie zmarł Stanisław Maria Jankowski, publicysta, dziennikarz i pisarz, współzałożyciel Komitetu Historycznego Badania Zbrodni Katyńskiej. W 2017 został laureatem nagrody honorowej "Świadek Historii" przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej.

  • Józef Zapędzki. 1969 r. Fot. PAP/CAF/E. Wołoszczuk

    We Wrocławiu zmarł Józef Zapędzki, dwukrotny mistrz olimpijski (Meksyk 1968, Monachium 1972) w konkurencji pistoletu szybkostrzelnego, wielokrotny medalista mistrzostw świata i mistrzostw Europy.

  • W Zamościu zmarł Witold Paszt, muzyk, wokalista i założyciel zespołu VOX.

  • Prezydenci Polski i Litwy Andrzej Duda i Gitanas Nauseda złożyli wizytę w Kijowie i spotkali się z prezydentem Wołodymyrem Zełenskim. Przyjęli wspólną deklarację potępiającą decyzję Kremla o uznaniu separatystycznych „republik ludowych” na okupowanych terenach Ukrainy.

  • Rosyjska inwazja na Ukrainę. 24.02.2022. Fot. PAP

    Nad ranem siły zbrojne Federacji Rosyjskiej rozpoczęły pełnoskalowy atak na Ukrainę. Wieczorem prezydent RP Andrzej Duda wyraził poparcie Polski dla walki Ukraińców z najazdem Rosji.

  • W Warszawie zmarł Zbigniew Jaremko, saksofonista tenorowy i sopranowy, klarnecista, kompozytor i aranżer, także twórca muzyki teatralnej i filmowej.

  • Aleksander Tarnawski. Fot. PAP/L. Szymański

    W Gliwicach zmarł mjr Aleksander Tarnawski ps. Upłaz, ostatni Cichociemny.

  • W Krakowie zmarła Zofia Gołubiew, historyk sztuki i była wieloletnia dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 2000–2015.

  • W Warszawie zmarł Paweł Kwiek, fotograf, operator filmowy, prekursor wideo w sztuce nowoczesnej, działacz opozycji antykomunistycznej, współtwórca Akademickiego Ruchu Odnowy i Solidarności.

  • W Pałówku na Pomorzu Zachodnim zmarł porucznik Józef Caban, przedwojenny działacz ruchu narodowego, ostatni żyjący uczestnik bitwy pod Mławą, obrońca Warszawy we wrześniu 1939 r., żołnierz Armii Krajowej.

  • Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy bez głosu sprzeciwu przy trzech głosach wstrzymujących się, z powodu agresji Rosji na Ukrainę, podjęło decyzję o wykluczeniu Rosji z tej organizacji.

  • W Zbrosławicach zmarł prof. Marian Zembala, kardiochirurg, wieloletni dyrektor Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu (SCCS), minister zdrowia w 2015 r. Pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego.

  • W Wołominie zmarła Daria Lipińska-Nałęcz, historyk, archiwistka, specjalistka w zakresie historii Polski XIX i XX wieku. W latach 1996–2006 pełniła urząd Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych, a w latach 1997–2007 przewodniczyła Polskiemu Komitetowi Programu UNESCO Pamięć Świata.

  • Zniesiono nakaz noszenia maseczek w pomieszczeniach zamkniętych z wyjątkiem placówek medycznych i aptek wprowadzonego w Polsce w związku pandemią choroby COVID-2019.

  • W rozegranym na Stadionie Śląskim w Chorzowie meczu barażowym Polska pokonała Szwecję 2:0 i awansowała do turnieju finałowego Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w Katarze.

  • We Wrocławiu zmarł Janusz Styczeń, poeta, dramatopisarz i prozaik. Należał do grupy literackiej Ugrupowanie 66.

  • W Świdnicy w wieku 112 lat zmarł Stanisław Kowalski, najstarszy mężczyzna w historii Polski. W wieku 104 lat ustanowił rekord Europy w biegu na 100 metrów w swojej kategorii wiekowej. W 2015 r. został złotym medalistą halowych mistrzostw Europy weteranów w swojej kategorii wiekowej.

  • W Warszawie zmarł Ludwik Dorn, polityk, działacz Komitetu Obrony Robotników, współzałożyciel Porozumienia Centrum oraz Prawa i Sprawiedliwości, wiceprezes tej partii w latach 2001–2007. W latach 2005–2007 pełnił funkcję wicepremiera oraz ministra spraw wewnętrznych i administracji w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, a w 2007 r. był marszałkiem Sejmu.

  • W Warszawie zmarł Zygmunt Głuszek, najmłodszy instruktor Szarych Szeregów, powstaniec warszawski, wsławił się przepłynięciem Wisły z meldunkami dla oddziałów Armii Krajowej na Pradze, wieloletni dziennikarz „Przeglądu Sportowego”, redaktor naczelny miesięcznika „Lekkoatletyka”.

  • W Lublinie zmarł prof. Waldemar Paruch, socjolog, działacz społeczny, szef rządowego Centrum Analiz Strategicznych w latach 2018–2019.

  • Zmarł aktor teatralny i filmowy, reżyser i scenarzysta Ignacy Gogolewski, niezapomniany Antek Boryna z „Chłopów” Jana Rybkowskiego, występował na deskach stołecznego Teatru Polskiego, Dramatycznego, Współczesnego i Narodowego. Kierował Teatrem Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, Teatrem im. Juliusza Osterwy w Lublinie oraz Teatrem Rozmaitości w Warszawie. W latach 2005-2006 był prezesem ZASP-u.

  • Zmarł Stanisław Kulon, rzeźbiarz, nauczyciel akademicki, profesor sztuk plastycznych, autor m.in. monumentalnego Pomnika Chwała Sapera w Warszawie oraz serii obrazów upamiętniających sowieckie deportacje obywateli II RP z Kresów.

  • Zmarł Jerzy Trela, aktor teatralny i filmowy oraz profesor krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych. Zagrał około 350 ról teatralnych i filmowych. Na dużym ekranie zagrał m.in. męża Ireny w "Kobiecie samotnej" (Agnieszka Holland, 1981); Hiszpana w "Matce Królów" (Janusz Zaorski); Pana Bronka w "Trzech kolorach. Białym" (Krzysztof Kieślowski) i Podkomorzego w "Panu Tadeuszu" (Andrzej Wajda).

  • W pożarze domu w Nowych Załubicach k. Warszawy zginęła pisarka nurtu fantasy i laureatka wielu nagród literackich Maja Lidia Kossakowska. Publikowała serie powieści oraz opowiadania. Największą popularnością i uznaniem krytyków cieszy się seria „Zastępy Anielskie”, w skład której wchodzi siedem tytułów.

  • Maria Mirecka-Loryś. Fot. PAP/R. Jocher

    W Warszawie zmarła major Maria Mirecka-Loryś, działaczka obozu narodowego, Komendantka Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet, działaczka Polonii amerykańskiej.

  • W Paryżu zmarł ks. Tadeusz Tomasiński, pallotyn, żołnierz Armii Krajowej, powstaniec warszawski od 1953 r. pracujący w pallotyńskiej Regi Miłosierdzia Bożego we Francji. W okresie stanu wojennego był organizatorem Komitetu Pomocy dla Polski. Z zamiłowania był badaczem historii sztuki oraz dziejów Polski i Francji.

  • Zmarł Kazimierz Zimny, brązowy medalista igrzysk w Rzymie w 1960 r. w biegu na 5000 metrów, dwukrotny srebrny medalista mistrzostw Europy na tym samym dystansie, dyrektor maratonu „Solidarności” w Trójmieście.

  • W Krakowie zmarł Stefan Wilkanowicz, publicysta „Tygodnika Powszechnego”, w latach 1978–1994 redaktor naczelny miesięcznika „Znak”, współautor preambuły do Konstytucji z 1997 r., założyciel Fundacji Kultury Chrześcijańskiej „Znak”.

  • W Piasecznie zmarł Andrzej Jucewicz, dziennikarz i działacz sportowy, redaktor naczelny „Przeglądu Sportowego” (1970–1976), prezes Polskiego Związku Tenisowego (1976–1980), inicjator „czwartków lekkoatletycznych” – zawodów dla młodych lekkoatletów.

  • W Krakowie zmarł Stanisław Rodziński, malarz, profesor sztuk plastycznych, rektor Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie (1996–2002), opozycjonista w czasach PRL, uczestnik Ruchu Kultury Niezależnej.

  • W Poznaniu zmarł Czesław Cybulski, polski trener lekkiej atletyki, specjalizujący się w rzucie młotem. Jego najwybitniejszymi zawodnikami byli medaliści olimpijscy i mistrzostw świata: Szymon Ziółkowski, Anita Włodarczyk, Paweł Fajdek i Joanna Fiodorow.

  • W Opocznie zmarł Stanisław Wróbel, Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, wyróżniony za uratowanie pięcioosobowej rodziny Żydów.

  • Zmarł Stefan Gierowski, jeden z najwybitniejszych polskich malarzy abstrakcjonistów, był nazywany „klasykiem polskiej nowoczesności”. Był laureatem wielu prestiżowych nagród, m.in. Nagrody im. Jana Cybisa (1980) i Nagrody Komitetu Kultury Niezależnej Solidarność (1989).

  • Otwarcie kanału żeglugowego na Mierzei Wiślanej, pozwalającego na zażegnanie wieloletniego sporu z Rosją, blokującą żeglugę w Cieśninie Pilawskiej dla polskich statków, zmierzających do polskich portów.

  • W Łodzi zmarł Piotr Marczewski, kompozytor, pianista, dyrygent, autor muzyki rozrywkowej, teatralnej, telewizyjnej i filmowej do takich obrazów jak „Znachor”, „Daleko od szosy”, „Kariera Nikodema Dyzmy”, „Między ustami a brzegiem pucharu”, „Trędowata” i „Przygody Kota Filemona”.

  • Franciszek Pieczka. Fot. PAP/J. Kamiński

    W Warszawie zmarł Franciszek Pieczka, jeden z najbardziej znanych i cenionych polskich aktorów, odtwórca ról w filmach „Żywot Mateusza” i „Austeria”, niezapomniany Gustlik z serialu „Czterej pancerni i pies” i Stach Japycz w serialu „Ranczo”. W 2017 r. został odznaczony Orderem Orła Białego.

  • W Krakowie zmarł Mieczysław Gil, opozycjonista, działacz „Solidarności” z krakowskiej Nowej Huty, organizator strajku przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego, drugi przewodniczący Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego.

  • W Piasecznie zmarł Jerzy Urban, funkcjonariusz systemu komunistycznego, w latach 1981–89 rzecznik prasowy Rady Ministrów PRL, redaktor naczelny tygodnika „Nie”.

  • W Warszawie zmarł Stanisław Ciosek, działacz PZPR, ambasador Polski w ZSRS i Rosji w latach 1989-1996 oraz doradca prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego ds. międzynarodowych i polityki wschodniej.

  • Zmarł Tomasz Wójtowicz, jeden z najwybitniejszych polskich siatkarzy, mistrz świata z Meksyku z 1974 r., złoty medalista olimpijski z Montrealu z 1976, czterokrotny medalista Mistrzostw Europy. W reprezentacji Polski rozegrał 325 meczów.

  • Zmarł Marian Markiewicz ps. Maryl, żołnierz Armii Krajowej i podziemia antykomunistycznego, uczestnik bitwy pod Surkontami, w latach 1947-1955 więzień reżimu komunistycznego.

  • W Ostrowi Mazowieckiej otwarto Muzeum Dom Rodziny Pileckich.

  • W Gliwicach zmarł Mikołaj Pac Pomarnacki, szpadzista i florecista, olimpijczyk z Tokio, fechtmistrz, uczestnik poznańskiego czerwca 1956 r., oskarżony w procesie dziesięciu o „wystąpienia antypaństwowe”.

  • Uroczystość złożenia prochów prezydentów RP na uchodźstwie Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego i Stanisława Ostrowskiego w Mauzoleum Prezydentów RP na Uchodźstwie w Świątyni Opatrzności Bożej. Warszawa, 12.11.2022. Fot. PAP/A. Lange

    Sprowadzono do kraju z Wielkiej Brytanii szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zalewskiego i Stanisława Ostrowskiego.

  • Jerzy Połomski. Fot. PAP/S. Rozpędzik

    W Warszawie zmarł Jerzy Połomski, piosenkarz, wykonawca przebojów „Cała sala śpiewa” i „Bo z dziewczynami”.

  • Rakieta przeciwlotnicza S-300, wystrzelona przez Ukrainę w czasie zmasowanego ataku Rosji na obiekty cywilne w Ukrainie wskutek awarii uderzyła w suszarnię zboża we wsi Przewodów na Podkarpaciu, w wyniku czego śmierć poniosły dwie osoby.

  • W Warszawie zmarł Mirosław Hermaszewski, pierwszy polski astronauta. W czerwcu 1978 r. odbył lot w kosmos na pokładzie radzieckiego statku Sojuz.

  • W Warszawie zmarł prof. Zbigniew Wawer, muzealnik, historyk wojskowości, w latach 2012-2016 dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, od marca 2017 r. dyrektor Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Był członkiem Rady ds. Muzeów i Miejsc Pamięci Narodowej oraz Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

  • W Warszawie zmarł Mariusz Walter, redaktor naczelny Redakcji Widowisk Publicystycznych i Form Dokumentalnych Studia-2 Telewizji Polskiej w latach 1978–1982, działacz PZPR, w 1984 r. twórca koncernu ITI oraz istniejącej od 1997 r. telewizji TVN.

  • Zmarł Andrzej Matul, jeden z najbardziej znanych polskich lektorów, dziennikarz Polskiego Radia prowadzący takie audycje radiowe jak m.in.: „Lato z radiem”, „Sygnały dnia”, „Cztery pory roku”.

  • W Krakowie zmarł Henryk Szordykowski, pięciokrotny złoty medalista halowych mistrzostw Europy w biegu na 1500 metrów, jedenastokrotny rekordzista Polski w biegach na różnych dystansach.

  • W Krakowie zmarł Andrzej Iwan, były znakomity piłkarz m.in. Wisły Kraków, Górnika Zabrze i reprezentacji Polski, z którą w 1982 roku zajął trzecie miejsce w mistrzostwach świata w Hiszpanii.

  • W Watykanie zmarł Joseph Ratzinger, arcybiskup metropolita Monachium i Freising, kardynał, prefekt Kongregacji Nauki Wiary, w latach 2005–2013 papież Benedykt XVI, współpracownik i następca papieża Jana Pawła II.