> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

6 GRUDNIA

  • 1894 / 130 lat

    Urodził się Tadeusz Romer, dyplomata. W czasie II wojny światowej kierował misją specjalną w okupowanym przez Japonię Szanghaju i pomagał tam polskim uchodźcom, głównie żydowskiego pochodzenia. Rząd RP w Londynie skierował go w 1942 r. do Kujbyszewa, gdzie Romer został szefem polskiej misji dyplomatycznej w ZSRR. Następnie był ministrem spraw zagranicznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka. Po wojnie zamieszkał w Kanadzie i aż do śmierci w 1978 r. był tam prezesem Polskiego Instytutu Naukowego.

  • 1829 / 195 lat
    Prymas Jan Paweł Woronicz. Źródło: CBN Polona

    Zmarł Jan Paweł Woronicz, kojarzony dziś głównie jako patron warszawskiej ulicy, przy której znajduje się siedziba TVP. Był jednym z ważniejszych duchownych swojej epoki - od Sejmu Czteroletniego aż do Księstwa Warszawskiego (w którym był członkiem Rady Stanu) i Królestwa Polskiego (został wtedy senatorem). Od 1827 r. był arcybiskupem metropolitą warszawskim i prymasem i z tego powodu w maju 1829 r. przewodniczył w Warszawie uroczystościom, w trakcie których car Mikołaj I koronował się na króla Polski. Był również dobrym poetą - swój najlepszy poemat "Świątynia Sybilli" zadedykował Izabeli Czartoryskiej.

  • 2019 / 5 lat

    W Warszawie zmarła Irena Laskowska, aktorka teatralna i filmowa. Zasłynęła rolą w debiucie reżyserskim Tadeusza Konwickiego „Ostatnim dniu lata”, a w kolejnych latach wystąpiła w filmach „Wszystko na sprzedaż”, „Polowanie na muchy”, „Człowiek z marmuru” i w serialach: „Czterdziestolatku”, „07 zgłoś się” i „Polskich drogach”.

  • 2011 / 13 lat
    Zbigniew Safjan. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Zbigniew Safjan, pisarz i scenarzysta, autor powieści „Pole niczyje”, „Kanclerz” i współautor „Stawki większej niż życie”.

  • 2010 / 14 lat

    Zmarł Bolesław Taborski, poeta, teatrolog, tłumacz i krytyk literacki.

  • 1986 / 38 lat

    W Warszawie utworzono Radę Konsultacyjną przy przewodniczącym Rady Państwa. Stanowisko to (teoretycznie odpowiadające dzisiejszemu prezydentowi) zajmował wówczas gen. Wojciech Jaruzelski. Powołanie Rady Konsultacyjnej było próbą wciągnięcia osób spoza PZPR-owskiej elity władzy do współpracy. Rada nie miała jednak żadnego znaczenia politycznego.

  • 1976 / 48 lat

    Premiera filmu „Blizna” Krzysztofa Kieślowskiego.

  • 1975 / 49 lat
    Dworzec Centralny. Fot. PAP/L. Łożyński

    Otwarto Dworzec Centralny w Warszawie.

  • 1971 / 53 lata
    Rusza sprzedaż sowieckich telewizorów "Rubin 401-1” przystosowanych do odbioru w kolorze. 11.1971. Fot. PAP/CAF/A. Urbanek

    Telewizja Polska zaczęła nadawanie programów w kolorze; pierwszym z nich była relacja z obrad VI Zjazdu PZPR.

  • 1971 / 53 lata

    Pod hasłem „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej” rozpoczął w Warszawie obrady VI Zjazd PZPR. Gośćmi zjazdu byli m.in. Leonid Breżniew, Gustaw Husak i Erich Honecker.

  • 1970 / 54 lata
    Willy Brandt. Fot. PAP/CAF/M. Szyperko

    Kanclerz RFN Willy Brandt rozpoczął wizytę w Polsce. Jego przyjazd oznaczał normalizację stosunków politycznych Polski i RFN. Niemcy zaakceptowały przebieg granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Prasę światową obiegło zdjęcie niemieckiego kanclerza klęczącego przed pomnikiem Bohaterów Getta.

  • 1968 / 56 lat
    Olaf Lubaszenko, fot. PAP/M. Bielecki

    We Wrocławiu urodził się Olaf Lubaszenko, aktor, reżyser, znany m.in. z ról w filmach „Życie Kamila Kuranta”, „Piłkarski poker”, „Krótki film o miłości”, „Marcowe migdały”, „Zabić Sekala”, „Operacja Samum” i serialu „Pogranicze w ogniu”.

  • 1960 / 64 lata

    Według spisu powszechnego Polska miała 29 731 tys. mieszkańców, z czego w miastach 48,5 proc., a na wsi 51,6 proc.

  • 1953 / 71 lat
    Konstanty Ildefons Gałczyński. Fot. PAP/CAF/W. Janik

    W Warszawie zmarł Konstanty Ildefons Gałczyński, poeta, autor „Zaczarowanej dorożki”, „Listów z fiołkiem”, „Teatrzyku Zielona Gęś”, „Kronik olsztyńskich” oraz poematu „Niobe”.

  • 1945 / 79 lat
    Władysław Gomułka, przywódca partii polskich komunistów, przemawia na I Zjeździe PPR. Warszawa, 06.12.1945. Fot. PAP/CAF

     W Warszawie rozpoczął obrady I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej.

  • 1945 / 79 lat
    Rafał Wojaczek; zdjęcie na tablicy pamiątkowej we Wrocławiu. Fot. PAP/A. Hawałej

    W Mikołowie urodził się Rafał Wojaczek, poeta, porównywany do Charlesa Baudelaire'a i Arthura Rimbauda; autor tomów wierszy „Sezon” i „Inna bajka” oraz zbiorów wydanych po jego śmierci, m.in. „Którego nie było”, „Nie skończona krucjata”, „Reszta krwi”, „Utwory zebrane”.

  • 1942 / 82 lata
    Adam, Bronisława, Janina, Zofia, Stefan, Henryk i Tadeusz Kowalscy z Ciepielowa zamordowani 6 XII 1942 r. za udzielanie pomocy Żydom. Fot. Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej. Źródło: IPN

    Niemiecka żandarmeria rozpoczęła represje wobec ludności cywilnej Starego Ciepielowa w pobliżu Radomia; ofiarami Niemców byli Polacy udzielający pomocy Żydom; egzekucji dokonywano także w pobliskich miejscowościach: Rekówce, Świesielicach i Zajączkowie. Do stycznia 1943 r. Niemcy zamordowali łącznie 38 osób, w tym dzieci.

  • 1933 / 91 lat
    Henryk Mikołaj Górecki. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Czernicy niedaleko Rybnika urodził się Henryk Mikołaj Górecki, wybitny kompozytor, pedagog; autor „Symfonii pieśni żałosnych”.

  • 1930 / 94 lata
    Wojciech Zabłocki. 1954 r. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie urodził się Wojciech Zabłocki, szermierz, medalista olimpijski, architekt.

  • 1917 / 107 lat

    Finlandia ogłosiła niepodległość.

  • 1916 / 108 lat

    W Warszawie generał-gubernatorzy niemiecki i austriacki powołali Tymczasową Radę Stanu, której zadaniem miało być tworzenie administracyjnych podstaw przyszłego Królestwa Polskiego.

  • 1912 / 112 lat

    Urodził się Ryszard Kiersnowski, poeta, pisarz, satyryk, dziennikarz, dramaturg.

  • 1906 / 118 lat
    Marian Spychalski. Fot. PAP/CAF

    W Łodzi urodził się Marian Spychalski, działacz komunistyczny, minister obrony narodowej, marszałek Polski, przewodniczący Rady Państwa PRL.

  • 1889 / 135 lat
    Ludwika Nitschowa. Źródło: CBN Polona

    W Radłowie urodziła się Ludwika Nitschowa, rzeźbiarka, autorka warszawskiego pomnika Syreny.

  • 1846 / 178 lat

    Urodził się Henryk Jarecki, kompozytor, dyrygent i pedagog, uczeń Stanisława Moniuszki.

  • 1820 / 204 lata

    Założono Towarzystwo Lekarskie Warszawskie.

  • 1802 / 222 lata

    Urodził się Adam Ferdynand Adamowicz, lekarz weterynarii i medycyny, pionier polskiej weterynarii oraz twórca polskiego słownictwa weterynaryjnego.

  • 1656 / 368 lat

    W Radnot na Węgrzech zawarty został układ o rozbiorze Polski; przystąpiły do niego: Szwecja, Brandenburgia, Siedmiogród, Kozacy oraz przedstawiciele księcia Bogusława Radziwiłła. Traktat nie został zrealizowany.

  • 1520 / 504 lata
    Barbara Radziwiłówna (1520-1551), fot. domena publiczna

    Urodziła się Barbara Radziwiłłówna, druga żona (od 1547 r.) Zygmunta Augusta, który w 1548 r. został królem Polski. Choć była potomkinią magnackiego rodu ślub zawarto w sekrecie, a małżonkowie byli ostro atakowani. Rychła śmierć Barbary (w 1551 r.) wywoła falę domysłów. O jej otrucie oskarżano Bonę Sforzę, matkę Zygmunta Augusta.

sonda

Jakie były przyczyny upadku komunizmu jesienią 1989 r. w Europie Wschodniej?

Wybory
1025. NARODZINY KRÓLESTWA
 

Newsletter

Rocznica

  • 1.08.1944

    Powstanie Warszawskie - 80. rocznica

    1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie - największa akcja zbrojna podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Przez 63 dni żołnierze Armii Krajowej prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska, wolna od niemieckiej okupacji i dominacji sowieckiej.

    Zobacz rocznicę
MKiDN
  • Instytut Pamięci Narodowej
  • Wojskowe Biuro Historyczne
  • Ministerstwo Edukacji Narodowej
  • Narodowe Archiwum Cyfrowe
  • Ośrodek Karta
  • Biblioteka narodowa
  • Żydowski Instytut Historyczny
  • Ośrodek pamięć i Przyszłość
  • Polski Instytut Sztuki Filmowej
  • Filmoteka Szkolna
  • Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą  POLONIKA
  • Archiwum Akt Nowych

  • Muzeum Powstania Warszawskiego
  • Magazyn Historyczny Mówią wieki