> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

6 grudnia

  • Urodził się Tadeusz Romer, dyplomata. W czasie II wojny światowej kierował misją specjalną w okupowanym przez Japonię Szanghaju i pomagał tam polskim uchodźcom, głównie żydowskiego pochodzenia. Rząd RP w Londynie skierował go w 1942 r. do Kujbyszewa, gdzie Romer został szefem polskiej misji dyplomatycznej w ZSRR. Następnie był ministrem spraw zagranicznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka. Po wojnie zamieszkał w Kanadzie i aż do śmierci w 1978 r. był tam prezesem Polskiego Instytutu Naukowego.

  • Prymas Jan Paweł Woronicz. Źródło: CBN Polona

    Zmarł Jan Paweł Woronicz, kojarzony dziś głównie jako patron warszawskiej ulicy, przy której znajduje się siedziba TVP. Był jednym z ważniejszych duchownych swojej epoki - od Sejmu Czteroletniego aż do Księstwa Warszawskiego (w którym był członkiem Rady Stanu) i Królestwa Polskiego (został wtedy senatorem). Od 1827 r. był arcybiskupem metropolitą warszawskim i prymasem i z tego powodu w maju 1829 r. przewodniczył w Warszawie uroczystościom, w trakcie których car Mikołaj I koronował się na króla Polski. Był również dobrym poetą - swój najlepszy poemat "Świątynia Sybilli" zadedykował Izabeli Czartoryskiej.

  • W Warszawie zmarła Irena Laskowska, aktorka teatralna i filmowa. Zasłynęła rolą w debiucie reżyserskim Tadeusza Konwickiego „Ostatnim dniu lata”, a w kolejnych latach wystąpiła w filmach „Wszystko na sprzedaż”, „Polowanie na muchy”, „Człowiek z marmuru” i w serialach: „Czterdziestolatku”, „07 zgłoś się” i „Polskich drogach”.

  • Zbigniew Safjan. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Warszawie zmarł Zbigniew Safjan, pisarz i scenarzysta, autor powieści „Pole niczyje”, „Kanclerz” i współautor „Stawki większej niż życie”.

  • Zmarł Bolesław Taborski, poeta, teatrolog, tłumacz i krytyk literacki.

  • W Warszawie utworzono Radę Konsultacyjną przy przewodniczącym Rady Państwa. Stanowisko to (teoretycznie odpowiadające dzisiejszemu prezydentowi) zajmował wówczas gen. Wojciech Jaruzelski. Powołanie Rady Konsultacyjnej było próbą wciągnięcia osób spoza PZPR-owskiej elity władzy do współpracy. Rada nie miała jednak żadnego znaczenia politycznego.

  • Premiera filmu „Blizna” Krzysztofa Kieślowskiego.

  • Dworzec Centralny. Fot. PAP/L. Łożyński

    Otwarto Dworzec Centralny w Warszawie.

  • Rusza sprzedaż sowieckich telewizorów "Rubin 401-1” przystosowanych do odbioru w kolorze. 11.1971. Fot. PAP/CAF/A. Urbanek

    Telewizja Polska zaczęła nadawanie programów w kolorze; pierwszym z nich była relacja z obrad VI Zjazdu PZPR.

  • Pod hasłem „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej” rozpoczął w Warszawie obrady VI Zjazd PZPR. Gośćmi zjazdu byli m.in. Leonid Breżniew, Gustaw Husak i Erich Honecker.

  • Willy Brandt. Fot. PAP/CAF/M. Szyperko

    Kanclerz RFN Willy Brandt rozpoczął wizytę w Polsce. Jego przyjazd oznaczał normalizację stosunków politycznych Polski i RFN. Niemcy zaakceptowały przebieg granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej. Prasę światową obiegło zdjęcie niemieckiego kanclerza klęczącego przed pomnikiem Bohaterów Getta.

  • Olaf Lubaszenko, fot. PAP/M. Bielecki

    We Wrocławiu urodził się Olaf Lubaszenko, aktor, reżyser, znany m.in. z ról w filmach „Życie Kamila Kuranta”, „Piłkarski poker”, „Krótki film o miłości”, „Marcowe migdały”, „Zabić Sekala”, „Operacja Samum” i serialu „Pogranicze w ogniu”.

  • Według spisu powszechnego Polska miała 29 731 tys. mieszkańców, z czego w miastach 48,5 proc., a na wsi 51,6 proc.

  • Konstanty Ildefons Gałczyński. Fot. PAP/CAF/W. Janik

    W Warszawie zmarł Konstanty Ildefons Gałczyński, poeta, autor „Zaczarowanej dorożki”, „Listów z fiołkiem”, „Teatrzyku Zielona Gęś”, „Kronik olsztyńskich” oraz poematu „Niobe”.

  • Rafał Wojaczek; zdjęcie na tablicy pamiątkowej we Wrocławiu. Fot. PAP/A. Hawałej

    W Mikołowie urodził się Rafał Wojaczek, poeta, porównywany do Charlesa Baudelaire'a i Arthura Rimbauda; autor tomów wierszy „Sezon” i „Inna bajka” oraz zbiorów wydanych po jego śmierci, m.in. „Którego nie było”, „Nie skończona krucjata”, „Reszta krwi”, „Utwory zebrane”.

  • Władysław Gomułka, przywódca partii polskich komunistów, przemawia na I Zjeździe PPR. Warszawa, 06.12.1945. Fot. PAP/CAF

     W Warszawie rozpoczął obrady I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej.

  • Adam, Bronisława, Janina, Zofia, Stefan, Henryk i Tadeusz Kowalscy z Ciepielowa zamordowani 6 XII 1942 r. za udzielanie pomocy Żydom. Fot. Muzeum Polaków Ratujących Żydów im. Rodziny Ulmów w Markowej. Źródło: IPN

    Niemiecka żandarmeria rozpoczęła represje wobec ludności cywilnej Starego Ciepielowa w pobliżu Radomia; ofiarami Niemców byli Polacy udzielający pomocy Żydom; egzekucji dokonywano także w pobliskich miejscowościach: Rekówce, Świesielicach i Zajączkowie. Do stycznia 1943 r. Niemcy zamordowali łącznie 38 osób, w tym dzieci.

  • Henryk Mikołaj Górecki. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Czernicy niedaleko Rybnika urodził się Henryk Mikołaj Górecki, wybitny kompozytor, pedagog; autor „Symfonii pieśni żałosnych”.

  • Wojciech Zabłocki. 1954 r. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie urodził się Wojciech Zabłocki, szermierz, medalista olimpijski, architekt.

  • Finlandia ogłosiła niepodległość.

  • W Warszawie generał-gubernatorzy niemiecki i austriacki powołali Tymczasową Radę Stanu, której zadaniem miało być tworzenie administracyjnych podstaw przyszłego Królestwa Polskiego.

  • Urodził się Ryszard Kiersnowski, poeta, pisarz, satyryk, dziennikarz, dramaturg.

  • Marian Spychalski. Fot. PAP/CAF

    W Łodzi urodził się Marian Spychalski, działacz komunistyczny, minister obrony narodowej, marszałek Polski, przewodniczący Rady Państwa PRL.

  • Ludwika Nitschowa. Źródło: CBN Polona

    W Radłowie urodziła się Ludwika Nitschowa, rzeźbiarka, autorka warszawskiego pomnika Syreny.

  • Urodził się Henryk Jarecki, kompozytor, dyrygent i pedagog, uczeń Stanisława Moniuszki.

  • Założono Towarzystwo Lekarskie Warszawskie.

  • Urodził się Adam Ferdynand Adamowicz, lekarz weterynarii i medycyny, pionier polskiej weterynarii oraz twórca polskiego słownictwa weterynaryjnego.

  • W Radnot na Węgrzech zawarty został układ o rozbiorze Polski; przystąpiły do niego: Szwecja, Brandenburgia, Siedmiogród, Kozacy oraz przedstawiciele księcia Bogusława Radziwiłła. Traktat nie został zrealizowany.

  • Barbara Radziwiłówna (1520-1551), fot. domena publiczna

    Urodziła się Barbara Radziwiłłówna, druga żona (od 1547 r.) Zygmunta Augusta, który w 1548 r. został królem Polski. Choć była potomkinią magnackiego rodu ślub zawarto w sekrecie, a małżonkowie byli ostro atakowani. Rychła śmierć Barbary (w 1551 r.) wywoła falę domysłów. O jej otrucie oskarżano Bonę Sforzę, matkę Zygmunta Augusta.