> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

3 października

  • Władysław Zamoyski. Źródło: Wikimedia Commons

    W Kórniku zmarł Władysław Zamoyski, działacz społeczny; inicjator budowy linii kolejowej Chabówka-Zakopane; uratował od całkowitego zniszczenia zdewastowane przez poprzednich właścicieli lasy tatrzańskie; zaangażowany w spór graniczny z Królestwem Węgier o Morskie Oko; wszystkie swoje dobra wielkopolskie oraz zakopiańskie przekazał na cele społeczne i narodowe.

  • Karol Szymanowski. Fot. PAP/rerpodukcja

    W Tymoszówce na Ukrainie urodził się Karol Szymanowski, kompozytor, pianista, krytyk muzyczny, przedstawiciel Młodej Polski; uznawany obok Fryderyka Chopina za najwybitniejszego polskiego kompozytora.

  • W Piasecznie zmarł Jerzy Urban, dziennikarz, publicysta, redaktor "Po prostu" i "Polityki"; rzecznik prasowy rządu PRL w latach 1981-1989; założyciel i redaktor naczelny tygodnika "Nie".

  • W Gdyni zmarł Franciszek Walicki, dziennikarz muzyczny, autor tekstów piosenek, publicysta.

  • Wojna w Iraku: Trzy osoby zginęły w zamachu na konwój dyplomatyczny w Bagdadzie, wśród nich funkcjonariusz BOR; ranny został ambasador RP Edward Pietrzyk.

  • Wojciech Jerzy Has. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    W Łodzi zmarł Wojciech Jerzy Has, reżyser, autor filmów „Rękopis znaleziony w Saragossie”, „Lalka”, „Sanatorium pod Klepsydrą”.

  • Telewizja TVN rozpoczęła nadawanie pierwszych programów; tego samego dnia po raz pierwszy wyemitowane program informacyjny „Fakty”.

  • Wisława Szymborska. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    Wisława Szymborska została laureatką literackiej Nagrody Nobla.

  • Rosja i Czeczenia zawarły porozumienie; wspólne oświadczenie o zasadach pokojowego uregulowania konfliktu podpisali premier Rosji Wiktor Czernomyrdin i prezydent Czeczenii Zelimchan Jandarbijew.

  •  Uroczystości przed gmachem Reichstagu w Berlinie. 3 października 1990 r. Fot. PAP/EPA

    Zjednoczenie Niemiec: Niemiecka Republika Demokratyczna przystąpiła do Republiki Federalnej Niemiec; w Berlinie przed budynkiem Reichstagu odbyły się oficjalne uroczystości.

  • Serial „Jan Serce” w reż. Radosława Piwowarskiego. Nz. aktorzy: Kazimierz Kaczor, Marian Kociniak. Fot. TVP/PAP/H. Włoch

    Premiera serialu telewizyjnego „Jan Serce” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

  • Prof. Tadeusz Kotarbiński. Fot. PAP/I. Jarosińska

    W Warszawie zmarł prof. Tadeusz Kotarbiński, wybitny polski filozof, logik, etyk, twórca prakseologii, czyli teorii sprawnego działania.

  • Jerzy Żurawlew. Fot. PAP/CAF/S. Czarnogórski

    W Warszawie zmarł Jerzy Żurawlew, pianista, pedagog, inicjator Konkursu Chopinowskiego; w latach 1923–1939 profesor warszawskiej Wyższej Szkoły Muzycznej im. Fryderyka Chopina, a od 1949 r. Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie.

  • W wielu zakładach pracy na wezwanie Solidarności odbył się jednogodzinny strajk, będący protestem przeciwko opieszałości władz komunistycznych we wprowadzaniu w życie Porozumień Sierpniowych.

  • W Watykanie odbył się pogrzeb papieża Jana Pawła I. 

  • W Sztokholmie urodził się Jan-Ove Waldner, tenisista stołowy, mistrz olimpijski z Barcelony (1992), dwukrotny mistrz świata (1989, 1997); łącznie z tytułami drużynowymi ma w dorobku sześć złotych medali mistrzostw świata; jedenastokrotny mistrz Europy - w singlu, deblu i drużynie.

  • Reprodukcja fotosu (autorstwa Wiesława Zdorta) z filmu „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy - na zdjęciu Zbigniew Cybulski jako Maciej Chełmicki w scenie śmierci. Fot. PAP/Reprodukcja

    Premiera filmu „Popiół i diament” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

  • Redakcja "Po prostu". 11.1956. Fot. PAP/CAF/T. Kubiak

    Początek kilkudniowych manifestacji w Warszawie wywołanych zamknięciem przez władze komunistyczne tygodnika „Po Prostu”.

  • Andrzej Szarmach. Fot. PAP/K. Seko

    W Gdańsku urodził się Andrzej Szarmach, piłkarz, napastnik reprezentacji Polski, która dwukrotnie zajęła trzecie miejsce w mistrzostwach świata w 1974 i 1982 r.; zdobywca srebrnego medalu w 1976 r. na igrzyskach olimpijskich w Montrealu, gdzie został królem strzelców.

  • Wojska włoskie zaatakowały Etiopię.

  • Gustav Stresemann. Źródło: NAC

    W Berlinie zmarł Gustav Stresemann, kanclerz Republiki Weimarskiej (1923), minister spraw zagranicznych (1923–1929); laureat Pokojowej Nagrody Nobla (1926).

  • Stanisław Skrowaczewski. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    We Lwowie urodził się Stanisław Skrowaczewski, dyrygent, kompozytor.

  • Gen. Józef Leśniewski. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł gen. Józef Leśniewski, dowódca 3 Dywizji Strzelców I Korpusu Polskiego w Rosji (1917–1918). W latach 1919–1920 minister spraw wojskowych i członek Rady Obrony Państwa.

  • We Lwowie powołano tajną organizację Armia Polska, która powstała w miejsce Polskiego Związku Wojskowego; Armia Polska utworzona została z inicjatywy Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”.

  • W Tuchowie urodził się Władysław Czapliński, historyk, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego; badacz dziejów XVII-wiecznej Rzeczpospolitej.

  • W Biórkowie Wielkim w Małopolsce urodził się Stanisław Tatar, generał WP. W latach 1940–1943 szef Oddziału III Operacyjnego KG ZWZ-AK, od 1943 r. zastępca Komendanta Głównego. W 1951 r. skazany w „procesie generałów” na dożywotnie więzienie. W 1956 r. zwolniony i zrehabilitowany.

  • W Konstantinowie urodził się Siergiej Jesienin, rosyjski poeta, autor poematów „Przemienienie”, „Sorokoust”, „Pugaczow”, „Spowiedź chuligana”; wierszy „Moskwa karczemna” i „Czarny człowiek”.

  • W Hamburgu urodził się Carl von Ossietzky, niemiecki publicysta, działacz pacyfistyczny, prześladowany przez nazistowski reżim, więziony w obozach koncentracyjnych; laureat Pokojowej Nagrody Nobla w 1935 r.; zmarł w więziennym szpitalu w Berlinie w 1938 r.

  • W Berlinie odbyła się premiera operetki „Noc w Wenecji” Johanna Straussa (syna).

  • Julian Krzewiński. Fot. NAC

    W Warszawie urodził się Julian Krzewiński, aktor, scenarzysta.

  • Katarzyna II Wielka została koronowana na cesarzową Rosji.

  • Kazimierz Jagiellończyk. Źródło: BN Polona

    W Krakowie urodził się Kazimierz Jagiellończyk, syn króla Kazimierza IV Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki; kanonizowany w 1602 r.; patron Korony i Litwy.

  • Obraz "Ekstaza świętego Franciszka" El Greca. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Asyżu zmarł Franciszek – duchowny, mistyk, założyciel zakonu franciszkanów, święty Kościoła katolickiego, kojarzony jest z życiem pełnym prostoty i ubóstwa.