Kalendarz historyczny
30 lipca
-
W Krzczonowie koło Lublina urodził się Wojciech Siemion, aktor, reżyser, założyciel i dyrektor teatru „Stara Prochownia”; popularność przyniosły mu role w filmach „Zamach”, „Skąpani w ogniu”, „Ostatnie dni”, „Zezowate szczęście”, „Ziemia obiecana”, „Alternatywy 4” oraz w serialach „Wojna domowa”, „Czterej pancerni i pies”, „Złotopolscy”.
-
W Łęczycy urodził się Stanisław Thugutt, polityk, publicysta; minister spraw wewnętrznych (1918–1919), prezes PSL „Wyzwolenie” (1922–1923), wicepremier (1924–1925); jeden z założycieli działającej w latach 1921–1937 Ligi Obrony Praw Człowieka i Obywatela.
-
W Krakowie zmarła prof. Maria Dzielska, historyk, filolog klasyczny, tłumaczka tekstów źródłowych, wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego, popularyzator wiedzy o kulturze klasycznej i antyku. Pośmiertnie odznaczona Orderem Orła Białego.
-
W wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym w Hiszpanii zmarła Ewa Krzyżewska (inną podawaną datą jej śmierci jest 27 lipca); aktorka znana z filmów „Popiół i diament”, „Faraon”, „Zazdrość i medycyna”.
-
W Warszawie zmarł Aleksander Bardini, aktor, reżyser, pedagog.
-
W Chorzowie zmarł Ryszard Riedel, wokalista bluesowy, lider zespołu „Dżem”, autor tekstów piosenek „Sen o Victorii”, „Czerwony jak cegła”, „List do M”, „Skazany na bluesa”.
-
W Londynie zmarł Edward Raczyński, polityk, dyplomata, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1979–86, stały delegat RP przy Lidze Narodów, w latach 1935–45 ambasador RP w Wielkiej Brytanii.
-
Sejm ustanowił 15 sierpnia Świętem Wojska Polskiego.
-
W Ostrówku rolnicy powołali Tymczasowy Komitet Samoobrony Chłopskiej Ziemi Lubelskiej, mający ich reprezentować w rozmowach z władzami.
-
Podczas Igrzysk Olimpijskich w Montrealu polscy siatkarze zdobyli złoty medal, pokonując w finale zespół ZSRS.
-
W Tarnowie urodził się Jacek Dukaj, pisarz science fiction i fantasy, autor powieści „Inne pieśni”, „Perfekcyjna niedoskonałość”, „Lód”, sześciokrotnie uhonorowany nagrodą im. Janusza A. Zajdla.
-
W Lubaczowie urodził się Robert Korzeniowski, lekkoatleta, czterokrotny złoty medalista olimpijski (1996, 2000 – dwukrotnie, 2004), trzykrotny mistrz świata (1997, 2001, 2003) i dwukrotny mistrz Europy (1998, 2002) w chodzie sportowym.
-
Prezydium Krajowej Rady Narodowej rozwiązało Związek Patriotów Polskich w ZSRS.
-
Początek wizyty premiera Stanisława Mikołajczyka w Moskwie.
-
Z warszawskiego więzienia na Pawiaku wyruszyły ostatnie transporty do niemieckich obozów koncentracyjnych. 1400 więźniów skierowano do KL Gross-Rosen, a 400 osób do Ravensbruck.
-
W Londynie premier rządu RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski podpisał z ambasadorem ZSRS Iwanem Majskim polsko-sowiecki układ dotyczący wznowienia stosunków dyplomatycznych, współpracy na rzecz pokonania Niemiec oraz powstania polskiej armii w ZSRS; dodatkowy protokół przewidywał zwolnienie z więzień i łagrów obywateli polskich.
-
Szef NKWD Nikołaj Jeżow wydał Rozkaz nr 00447 (na podstawie decyzji Komitetu Centralnego WKP(b) z 2 lipca 1937 r.), w którym zarządzał masową likwidację „elementów antysowieckich”. Na jego mocy od sierpnia 1937 do września 1938 r. wydano zaocznie ponad 700 tys. wyroków śmierci, w tym ok. 111 tys. na Polaków.
-
Wojna polsko-bolszewicka: Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski ogłosił „Manifest do polskiego ludu roboczego miast i wsi”, w którym zapowiedział utworzenie polskiej republiki sowieckiej.
-
I wojna światowa: Rosja wypowiedziała wojnę Austro-Węgrom.
-
Powstała Socjaldemokracja Królestwa Polskiego, partia założona przez działaczy robotniczych z Różą Luksemburg na czele, którzy wystąpili z PPS. Celem SDKP było obalenie caratu i wywołanie międzynarodowej rewolucji robotniczej.
-
W Klemensowie (według innych źródeł w Warszawie) urodził się Maurycy Zamoyski, od 1917 r. wiceprezes Komitetu Narodowego Polskiego w Paryżu. W latach 1919–1924 poseł RP w Paryżu; minister spraw zagranicznych RP (1924). W 1922 r. kandydat Związku Ludowo-Narodowego na prezydenta RP.
-
W Tuligłowach koło Lwowa urodził się Julian Fałat, malarz, akwarelista, rysownik, czołowy przedstawiciel polskiego pejzażu impresjonistycznego, twórca i prezes toruńskiej Konfraterni Artystów.
-
W Kielcach zmarł Kajetan Sołtyk, biskup krakowski w latach 1758–1788.
-
Wojska szwedzkie pokonały armię Jana Kazimierza w trzydniowej bitwie pod Warszawą. Armia polska nie została jednak rozbita i wycofała się za Wisłę.
-
W Jamestown w Wirginii wybuchł strajk polskich rzemieślników, domagających się prawa głosu w wyborach do Zgromadzenia Ogólnego Wirginii. Gubernator spełnił żądania Polaków.
-
Wojska moskiewskie, po kilku miesięcznym oblężeniu, zdobyły Smoleńsk, broniony przez załogę dowodzoną przez wojewodę Jerzego Sołłohuba.
-
W czasie powstania husyckiego w Pradze doszło do tzw. pierwszej defenestracji – podczas kłótni w radzie miejskiej z okien nowomiejskiego ratusza wyrzucono siedmiu katolickich rajców.