> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1994

  • Ryszarda Hanin. Fot. PAP/CAF

    W Świdrze pod Warszawą zmarła Ryszarda Hanin, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Zapamiętaj imię swoje”, „Jeszcze tylko ten las”, „Noce i dnie” oraz serialu „Polskie drogi”.

  • We Wrocławiu zmarł Stefan Inglot, historyk działacz ruchu spółdzielczego i ludowego.

  • Na szycie NATO w Brukseli przyjęto program „Partnerstwo dla pokoju”.

  • W Pradze na spotkaniu z prezydentem USA Billem Clintonem prezydenci państw Grupy Wyszehradzkiej – Czechy, Słowacja, Węgry i Polska – zaakceptowali program NATO „Partnerstwo dla Pokoju”.

  • Wizyta premiera Waldemara Pawlaka w Brukseli: wspólna konferencja prasowa premiera RP (3L) i przewodniczącego Komisji Wspólnot Europejskich Jacques'a Delors'a (3P); rzecznik prasowy rządu Ewa Wachowicz (L), podsekretarz stanu w URM Andrzej Wieczorkiewicz (2L), dyrektor generalny Biura Prasowego Rządu Dariusz Jadowski (P). 02.02.1994. Fot. PAP/T. Walczak

    Weszła w życie umowa o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi.

  • W Opolu zmarł Joachim Halupczok, kolarz, mistrz świata w indywidualnym wyścigu szosowym z Chambery (1989) i wicemistrz olimpijski z Seulu (1988) w drużynowym wyścigu szosowym.

  • Witold Lutosławski. Fot. PAP/J. Morek

    W Warszawie zmarł Witold Lutosławski, kompozytor, dyrygent, jeden z najwybitniejszych kompozytorów polskich XX wieku; międzynarodową sławę przyniosły mu takie dzieła jak „Muzyka żałobna”, „Gry weneckie”, „Kwartet smyczkowy”, „Preludia i fuga”.

  • W Warszawie zmarł Wacław Korabiewicz, lekarz na „Darze Pomorza”, podróżnik, literat, autor m.in. „Kajakiem do minaretów”, „Eskulapa w Etiopii” i „Rapsodu o głowie hetmana”.

  • Jan Jakub Kolski. Fot. PAP/T. Żmijewski

    Premiera filmu „Jańcio Wodnik” w reżyserii Jana Jakuba Kolskiego.

  • Władysław Siła-Nowicki. Fot. PAP/J. Mazur

    W Warszawie zmarł Władysław Siła-Nowicki, adwokat, żołnierz ZWZ-AK, członek Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość; więziony przez władze komunistyczne (1947–1956); członek opozycji antykomunistycznej i obrońca w procesach politycznych; prezes Chrześcijańsko-Demokratycznego Stronnictwa Pracy (1990–1992); poseł (1991–1993).

  • Steven Spielberg przyleciał do Krakowa na polską premierę filmu „Lista Schindlera”. Amerykański reżyser z żoną aktorką Cate Capshaw (2L) przy ruinach krematorium na terenie niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    Polska premiera filmu „Lista Schindlera” w reżyserii Stevena Spielberga.

  • Jan Dobraczyński. Fot. PAP/G. Rogiński

    W Warszawie zmarł Jan Dobraczyński, pisarz, autor powieści historycznych; w latach 30. związany z ruchem narodowym; uczestnik kampanii 1939 r. i Powstania Warszawskiego; po wojnie związany ze Stowarzyszeniem PAX; poseł na Sejm PRL; w latach 1983–1989 przewodniczący Rady Krajowej PRON; w 1993 r. uhonorowany tytułem „Sprawiedliwego wśród Narodów Świata”.

  • W Warszawie zmarł Włodzimierz Haupe, reżyser filmowy, autor m.in. filmów „Szczęściarz Antoni”, „Głos ma prokurator” i „Doktor Judym”.

  • Siedziba rektoratu Uniwersytetu Opolskiego. Fot. PAP/S. Mielnik

    Z połączenia Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu i filii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Nysie powstał Uniwersytet Opolski.

  • Warszawa, 1994 r.: pl. Defilad i Pałac Kultury i Nauki. Na pierwszym planie Wesołe Miasteczko Cricoland i hala targowa Marcpolu. Z lewej plac budowy stacji metra Centrum, zabudowania wzdłuż Alei Jerozolimskich i stacja kolejowa PKP Śródmieście. W głębi hotel Mariott i dworzec Centralny. Fot. PAP/P. Gęsicki

    Sejm przyjął ustawę o ustroju m. st. Warszawy.

  • Andrzej Olechowski. Fot. PAP/M. Bielecki

    Minister spraw zagranicznych RP Andrzej Olechowski złożył w Atenach formalny wniosek o przyjęcie Polski do Unii Europejskiej.

  • Lider KLD Donald Tusk i przewodniczący UD Tadeusz Mazowiecki Fot. PAP/J. Mazur.

    Podczas kongresu zjednoczeniowego nastąpiło połączenie Unii Demokratycznej i Kongresu Liberalno-Demokratycznego; na czele nowego ugrupowania – Unii Wolności – stanął Tadeusz Mazowiecki, jego wiceprzewodniczącym został Donald Tusk.

  • Prezydent RP Lech Wałęsa (L) i prezydent Republiki Litewskiej Algirdas Brazauskas. Wilno, 26.04.1994. Fot. PAP/M. B. Brzozowski

    Prezydent Lech Wałęsa podpisał w czasie wizyty na Litwie traktat polsko-litewski „O przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy”.

  • W wyniku wypadku autobusu PKS w gdańskiej dzielnicy Kokoszki śmierć poniosły 32 osoby, a ponad 40 zostało rannych.

  • Aktor Zbigniew Zamachowski w Gabinecie Figur Woskowych przy figurze przedstawiającej postać Tomasza Siwka, w którą aktor wciela się w filmie Kazimierza Kutza „Zawrócony”. Międzyzdroje, 1997 r. Fot. PAP/Afa Pixx/Z. Żyburtowicz

    Premiera filmu „Zawrócony” w reżyserii Kazimierza Kutza.

  • Tabliczki z nazwiskami pomordowanych polskich oficerów na cmentarzu ofiar NKWD w Charkowie. Fot. PAP/J. Turczyk

    W Kijowie zastępca szefa Służby Bezpieczeństwa Ukrainy Andrej Chomicz przekazał władzom RP tzw. ukraińską listę katyńską, czyli listę nazwisk 3435 obywateli polskich zamordowanych przez NKWD na Ukrainie na podstawie decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940 r.

  • Realizacja filmu Kazimierza Kutza „Śmierć jak kromka chleba”. Fot. PAP/S. Jakubowski

    Premiera filmu „Śmierć jak kromka chleba” w reżyserii Kazimierza Kutza.

  • Krzysztof Kieślowski. Fot. PAP/CAF/S. Kraszewski

    Premiera filmu „Trzy kolory. Czerwony” w reżyserii Krzysztofa Kieślowskiego.

  • W Santiago zmarł Erich Honecker, niemiecki działacz komunistyczny; sekretarz generalny SED (Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec) i przywódca Niemieckiej Republiki Demokratycznej w latach 1971–1989.

  • Osada w Biskupinie - rekonstrukcja. Źródło: NAC

    W Biskupinie zmarł Walenty Szwajcer, nauczyciel, odkrywca pozostałości osady kultury łużyckiej w Biskupinie.

  • Tadeusz Sznuk. Fot. PAP/G. Rogiński

    Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek teleturnieju „Jeden z dziesięciu”, jednego z najdłużej emitowanych programów w dziejach polskiej telewizji.

  • W Polsce odbyły się wybory samorządowe.

  • Prezydent RP Lech Wałęsa udziela wywiadu w Belwederze dla Radia Wolna Europa. Nz. od lewej: prezydent Lech Wałęsa, szef Biura Prasowego Prezydenta RP i rzecznik prasowy Prezydenta RP Andrzej Drzycimski, dyrektor Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Piotr Mroczyk. Warszawa, 02.1993. Fot. PAP/M. Belina Brzozowski

    Rozgłośnia Polska RWE nadała ostatnią audycję z Monachium.

  • Helena Grossówna. 1933 r. Fot. NAC

    W Warszawie zmarła Helena Grossówna, jedna z najpopularniejszych przedwojennych aktorek, tancerka; wystąpiła w filmach „Dodek na froncie”, „Mały Marynarz”, „Dwa dni w raju”, „Straszny dwór”, „Piętro wyżej”, „Królowa przedmieścia”, „Szczęśliwa trzynastka”, „Zapomniana melodia”, „Paweł i Gaweł”; żołnierz AK, uczestniczka Powstania Warszawskiego; po wojnie związana z Teatrem Syrena.

  • Wizyta prezydenta USA Billa Clintona w Polsce w dniach 6-7 lipca 1994 r. Fot. PAP/P. Gęsicki

    Prezydent USA Bill Clinton rozpoczął dwudniową wizytę w Polsce.

  • Stare banknoty 100 zł i nowa moneta 1 zł. Fot. PAP/CAF/R. Pietruszka

    Sejm RP przyjął ustawę o denominacji złotego; wprowadzono ją w życie 1 stycznia 1995 r.

  • W Bures-sur-Yvette pod Paryżem zmarła Irena Krzywicka, pisarka, publicystka, zaangażowana na rzecz edukacji seksualnej, planowania rodziny i równouprawnienia kobiet; autorka „Zwycięskiej samotności. Kobieta szuka siebie”.

  • Ryszard Riedel. Fot. PAP/ J. Linder

    W Chorzowie zmarł Ryszard Riedel, wokalista bluesowy, lider zespołu „Dżem”, autor tekstów piosenek „Sen o Victorii”, „Czerwony jak cegła”, „List do M”, „Skazany na bluesa”.

  • Sergiej Bubka. Fot. PAP/P. Ulanowski

    W Sestriere we Włoszech Sergiej Bubka ustanowił aktualny do dziś rekord świata w skoku o tyczce na stadionie – 6,14 m.

  • Zdzisława Bytnarowa na muralu w Kolbuszowej poświęconym jej synowi. Fot. Patryk Duszkiewicz. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarła Zdzisława Bytnarowa, pedagog, podporucznik Armii Krajowej „Sławka”; w czasie Powstania Warszawskiego kierowała Harcerską Pocztą Polową w Śródmieściu; matka Janka „Rudego”, bohatera „Kamieni na szaniec”.

  • W Berlinie odbyła się uroczystość pożegnania wojsk rosyjskich opuszczających po 49 latach Niemcy.

  • W Londynie zmarł Karl Popper, filozof, teoretyk nauki.

  • Zbigniew Nienacki. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    W Morągu zmarł Zbigniew Nienacki, pisarz, dziennikarz, autor cyklu powieści przygodowych o Panu Samochodziku, a także książki „Raz w roku w Skiroławkach”.

  • Prom „Estonia”. Fot. PAP/EPA

    Na Morzu Bałtyckim podczas sztormu zatonął płynący z Tallina do Sztokholmu estoński prom „Estonia” – zginęły 852 osoby.

  • Zmarła Ija Lazari-Pawłowska, filozofka, etyczka, profesorka Uniwersytetu Łódzkiego. Opowiadała się za traktowaniem norm moralnych jako obowiązujących niezależnie od sytuacji, autorka prac z matematyki i etyki współczesnej – „Etyka Gandhiego”. Kilka rozpraw poświęciła wybitnym etykom polskim – Marii Ossowskiej, Tadeuszowi Kotarbińskiemu i Leonowi Petrażyckiemu.

  • Pożar w hali widowiskowej przy Stoczni Gdańskiej, fot. PAP/S. Kraszewski

    Podczas koncertu zespołu Golden Life w hali widowiskowej przy Stoczni Gdańskiej wybuchł pożar, w wyniku którego zginęło 7 osób, a ponad 300 odniosło obrażenia.

  • Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie, fot. PAP/J. Ochoński

    Z inicjatywy Andrzeja Wajdy w Krakowie powstało Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha. W realizacji pomysłu pomogły władze Krakowa i ambasador Japonii. Nazwa placówki wywodzi się od pseudonimu Feliksa Jasieńskiego, pisarza, który w 1920 r. swoją kolekcję sztuki japońskiej przekazał krakowskiemu Muzeum Narodowemu. To właśnie obejrzenie tej kolekcji pobudziło Wajdę do starań o utworzenie placówki.

  • Zmarła Wanda Szuman, działaczka społeczna, pedagog. Jej zainteresowania naukowe obejmowały głównie rozwój sierot i dzieci chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych, głuchych.

  • W Japonii odbyła się premiera pierwszej konsoli do gier wideo PlayStation.

  • Zmarła Krystyna Tustanowska, pseudonim Tina, żołnierka Armii Krajowej, uczestniczyła w wielu akcjach AK: w zamachu na Kutscherę i odbiciu „Rudego” pod Arsenałem.

  • Rosyjskie oddziały wkroczyły na terytorium Czeczenii; początek I wojny czeczeńskiej.

  • Gen. Stanisław Maczek. Fot. Wikimedia Commons

    W Edynburgu zmarł gen. Stanisław Maczek, dowódca 1. Polskiej Dywizji Pancernej, wsławionej walkami pod Falaise podczas inwazji sił alianckich w Normandii w 1944 r. i wyzwoleniem holenderskiej Bredy.

  • Wojska rosyjskie rozpoczęły szturm na Grozny.