Kalendarz dat

1975

• 3.01

  Premiera serialu „Droga” w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego.

• 3.01

  W Warszawie zmarła Zofia Lindorffówna, aktorka teatralna.

• 17.01

  W Warszawie zmarł Juliusz Poniatowski, ekonomista, polityk, działacz ruchu ludowego, żołnierz Polskiej Organizacji Wojskowej, sześciokrotny minister w rządach II RP.

• 17.01

  We Wrocławiu urodził się Michał Witkowski, pisarz, felietonista; autor książek „Lubiewo”, „Barbara Radziwiłłówna z Jaworzna-Szczakowej”, „Margot”, „Drwal” oraz „Zbrodniarz i dziewczyna”.

• 19.01

  W Krakowie zmarł Kazimierz Wyka, historyk i krytyk literatury, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

• 21.01

  Premiera filmu „Bilans kwartalny” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego.

• 

  19.02

  W Żywcu urodzili się Łukasz i Paweł Golcowie, muzycy, założyciele grupy Golec uOrkiestra.

• 

  21.02

  Premiera filmu „Ziemia obiecana” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

• 23.02

  W Warszawie zmarł Leon Wójcikowski, tancerz, choreograf, solista Les Ballets Russes Sergiusza Diagilewa i baletu Anny Pawłowej, kierownik Polskiego Baletu Reprezentacyjnego, profesor warszawskiej PWST.

• 28.02

  W Warszawie zmarł Włodzimierz Zonn, astronom, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, prezes Polskiego Towarzystwa Astronomicznego.

• 3.03

  W Warszawie zmarł Jerzy Srokowski, plastyk, ilustrator, scenograf, autor m.in. dekoracji do telewizyjnego Kabaretu Starszych Panów.

• 25.03

  W Warszawie urodziła się Maria Seweryn, aktorka, reżyserka; wystąpiła m.in. w filmach „Kolejność uczuć”, „0_1_0”, „Matka swojej matki”, a także w serialu „Wiedźmy”.

• 30.03

  Premiera filmu „Awans” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

• 8.04

  Premiera filmu Stanisława Lenartowicza „To ja zabiłem”.

• 18.04

  W Świdniku urodził się Marek Dyjak, polski kompozytor i wokalista, wykonawca poezji śpiewanej i jazzu.

• 29.04

  W Warszawie urodził się Mateusz Kusznierewicz, żeglarz, mistrz olimpijski z Atlanty (1996) i brązowy medalista igrzysk w Atenach (2004); wielokrotny mistrz świata i Europy.

• 6.05

  Premiera filmu „Zwycięstwo” w reżyserii Jerzego Passendorfera.

• 

  16.05

  Premiera serialu telewizyjnego „Czterdziestolatek” w reżyserii Jerzego Gruzy.

• 18.05

  W Ann Arbor w stanie Michigan zmarł Kazimierz Fajans, fizykochemik, pionier nauki o promieniotwórczości.

• 25.05

  W Warszawie zakończył się XXVII Wyścig Pokoju, którego zwycięzcą został Ryszard Szurkowski.

• 28.05

  Sejm uchwalił ustawę o nowym podziale administracyjnym kraju; zlikwidowane zostały powiaty, liczba województw wzrosła z 17 do 49.

• 

  29.05

  Gustav Husak objął urząd prezydenta Czechosłowacji, który sprawował do 1989 r.

• 30.05

  We Francji powstała Europejska Agencja Kosmiczna – międzynarodowa organizacja krajów europejskich, której celem jest eksploracja i wykorzystanie przestrzeni kosmicznej.

• 1.06

  W Londynie zmarł Tadeusz Olsza, aktor, piosenkarz, tancerz; występował w kabaretach, teatrach rewiowych, m.in. w Qui Pro Quo, Morskim Oku i Cyruliku Warszawskim; zagrał w filmach „Uwiedziona” i „Jego wielka miłość”.

• 5.06

  W Toruniu urodził się Maciej Sobociński, reżyser teatralny, scenograf.

• 13.06

  W Piotrkowie Trybunalskim urodziła się Anita Lipnicka, wokalistka, autorka tekstów; związana m.in. z zespołem Varius Manx.

• 17.06

  Wizytę w Polsce rozpoczął prezydent Francji Valery Giscard d`Estaing.

• 20.06

  Premiera filmu „Szczęki” w reżyserii Stevena Spielberga.

• 23.06

  W Krakowie urodził się Maciej Stuhr, aktor, występujący w Nowym Teatrze w Warszawie, znany z ról w filmach „Pokłosie”, „Operacja Dunaj”, „Chłopaki nie płaczą”, „Przedwiośnie”, „Wesele” (2004), „Testosteron”, „Śluby panieńskie”, „Obława”, „Obywatel”, a także z serialu „Glina”.

• 2.07

  W Bonn zmarł Wilhelm Koppe, nazistowski zbrodniarz, wyższy dowódca SS i policji w Warthegau i Generalnym Gubernatorstwie; skazany na śmierć wyrokiem sądu Polski Podziemnej za bezwzględne represje i masowe zbrodnie na Polakach i Żydach; w lipcu 1944 r. AK przeprowadziła w Krakowie nieudaną akcję jego likwidacji; po wojnie uniknął odpowiedzialności za popełnione zbrodnie.

• 4.07

  W Hamburgu zakończył się proces byłego szefa warszawskiego Gestapo Ludwiga Hahna, który został uznany winnym popełnienia masowego mordu i skazany na karę dożywotniego więzienia. Zmarł w więzieniu w 1986 r.

• 

  28.07

  Początek dwudniowej wizyty w Polsce prezydenta USA Geralda Forda.

• 28.07

  Zapadł wyrok w procesie Zdzisława Marchwickiego, „wampira z Zagłębia”. Oskarżony o dokonanie 14 zabójstw został skazany na karę śmierci.

• 1.08

  W Helsinkach podpisano Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

• 15.08

  Premiera filmu „Znikąd donikąd” w reżyserii Kazimierza Kutza.

• 

  19.08

  W katastrofie lotniczej pod Damaszkiem zginął Konrad Swinarski, wybitny twórca teatralny, reżyser, scenograf; w dziejach teatru zapisał się m.in. jako realizator polskich narodowych dramatów: „Dziadów” Adama Mickiewicza (1973 r.) i „Wyzwolenia” Stanisława Wyspiańskiego (1974 r.), oba spektakle powstały w Starym Teatrze w Krakowie.

• 

  20.08

  W Górze Kalwarii zmarł Adolf Dymsza, aktor, reżyser, gwiazda polskiego kina i kabaretu; znany z filmów „Antek Policmajster”, „ABC miłości”, „Dodek na froncie”, „Paweł i Gaweł”, „Sportowiec mimo woli”, „Skarb”, „Nikodem Dyzma” i „Cafe pod Minogą”.

• 15.09

  W Moskwie zmarł Paweł Suchoj, konstruktor lotniczy, twórca samolotów bojowych Su.

• 19.09

  BBC wyemitowała pierwszy odcinek serialu „Hotel Zacisze”.

• 

  21.09

  W Warszawie wybuchł pożar w Centralnym Domu Dziecka „Smyk”.

• 

  22.09

  Premiera filmu „Noce i dnie” w reżyserii Jerzego Antczaka.

• 

  27.09

  W Warszawie zmarł Kazimierz Moczarski, żołnierz AK, więzień stalinowski, dziennikarz, autor „Rozmów z katem”, opisujących 255 dni, które spędził w jednej celi z Juergenem Stroopem, niemieckim zbrodniarzem, oprawcą warszawskiego getta.

• 

  7.10

  W Warszawie rozpoczął się IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Jego zwycięzcą został Krystian Zimerman.

• 9.10

  W Warszawie podpisano układ między PRL a RFN, przewidujący zezwolenie przez władze PRL na emigrację do Niemiec zamieszkujących Polskę członków mniejszości niemieckiej oraz wypłatę przez RFN odszkodowań dla polskich pracowników przymusowych z czasów II wojny światowej.

• 9.10

  W Warszawie zmarła Julia Brystiger, działaczka komunistyczna, w latach stalinowskiego terroru szefowa V Departamentu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (MBP) odpowiedzialnego m.in. za walkę z Kościołem katolickim; usunięta z resortu w 1956 r., następnie pracowała w Państwowym Instytucie Wydawniczym.

• 17.10

  W Rzymie zmarł Jerzy Braun, pisarz, działacz polityczny, w czasie okupacji niemieckiej przedstawiciel Stronnictwa Pracy w Radzie Jedności Narodowej, ostatni Delegat Rządu RP na Kraj; w latach 1948–1956 więziony przez władze komunistyczne.

• 

  28.10

  W Warszawie zakończył się IX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina, którego zwycięzcą został Krystian Zimerman.

• 1.11

  W Buczkowicach urodził się Łukasz Kruczek, skoczek narciarski; od 2008 r. trener reprezentacji Polski w skokach narciarskich.

• 

  1.11

  Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami po raz pierwszy prowadził publiczną zbiórkę pieniędzy na terenie cmentarza.

• 

  17.11

  W Wejherowie urodziła się Kinga Baranowska, himalaistka, zdobywczyni ośmiu ośmiotysięczników.

• 20.11

  W Madrycie zmarł Francisco Franco, hiszpański generał, polityk, dyktator; w 1936 r. stanął na czele wojskowego przewrotu zorganizowanego przeciwko rządowi Frontu Ludowego, przejmując władzę cywilną i wojskową; od 1937 r. szef Falangi Hiszpańskiej – „wódz” (caudillo); od 1938 r. premier; po zakończonej zwycięstwem wojnie domowej sprawował w Hiszpanii władzę autorytarną; w 1947 r. proklamował monarchię, mianując się dożywotnim regentem; w 1969 r. desygnował jako swojego następcę księcia Juana Carlosa I; w 1973 r. zrezygnował ze stanowiska premiera, zachowując funkcje szefa armii i głowy państwa.

• 

  22.11

  Juan Carlos I został królem Hiszpanii.

• 25.11

  Surinam ogłosił niepodległość.

• 27.11

  Premiera filmu „Zaklęte rewiry” w reżyserii Janusza Majewskiego.

• 29.11

   W Londynie zmarł Graham Hill, brytyjski kierowca wyścigowy, dwukrotny mistrz świata Formuły 1 (1962 i 1968).

• 4.12

  W Nowym Jorku zmarła Hannah Arendt, filozof, politolog; urodzona w Hamburgu w rodzinie żydowskiej, od 1933 r. na emigracji; autorka prac „Korzenie totalitaryzmu”, „Kondycja ludzka”, „O rewolucji” oraz „Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła”.

• 

  5.12

  59 intelektualistów skierowało do władz PRL list zawierający protest przeciwko projektowanym zmianom w Konstytucji. Jego sygnatariusze domagali się m.in. zagwarantowania w konstytucji wolności sumienia i praktyk religijnych, wolności pracy i niezależnych związków zawodowych, prawa do strajku, respektowania wolności słowa, nauki i zniesienia cenzury prewencyjnej.

• 

  6.12

  Otwarto Dworzec Centralny w Warszawie.

• 8.12

  W Sali Kongresowej PKiN w Warszawie obrady rozpoczął VII Zjazd PZPR.

• 17.12

  W Kijowie urodziła się Milla Jovovich, amerykańska aktorka, wystąpiła w filmach „Piąty element”, „Gra o honor”, „Joanna d’Arc” i „The Million Dollar Hotel”.

• 21.12

  Grupa terrorystów pod dowództwem Ilicha Ramireza Sancheza, ps. Carlos dokonała ataku na szczyt państw grupy OPEC w Wiedniu. Zginęło 3 zakładników, a 7 zostało rannych.

• 25.12

  W Londynie powstał heavy-metalowy zespół Iron Maiden.

• 

  26.12

  W Middlesex w Wielkiej Brytanii zmarł prof. Stanisław Kot, historyk, działacz Stronnictwa Ludowego; minister w rządzie RP na uchodźstwie, ambasador RP w Moskwie w latach 1941–1942.

• 30.12

  W Cypress (USA) urodził się Tiger Woods, jeden z najlepszych golfistów wszechczasów.