> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

7 maja

  • Tadeusz Kościuszko. Źródło: CBN Polona

    W obozie pod Połańcem naczelnik insurekcji Tadeusz Kościuszko ogłosił uniwersał połaniecki – dokument dot. poprawy warunków życia chłopów, mający zachęcić ich do wstępowania do armii powstańczej.

  • Adam Kazimierz Czartoryski, marszałek sejmu w 1764 r. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie rozpoczął obrady sejm konwokacyjny, który wprowadził szereg reform ustrojowych; uchwalił m.in. powstanie Komisji Skarbowej i Wojskowej, zlikwidował prywatne cła i myta, wprowadzając cło generalne, zniósł liberum veto w głosowaniach dotyczących spraw skarbowych, a także wprowadził zakaz przysięgania przez posłów na instrukcje poselskie.

  • W Warszawie zmarł Antoni Boratyński, jeden z najbardziej znanych ilustratorów książek dla dzieci, bajek i baśni oraz tomów poezji. Książki z jego ilustracjami ukazały się w Polsce i kilkunastu innych krajach.

  • W Iraku zginął Waldemar Milewicz, dziennikarz Telewizji Polskiej, reporter i korespondent wojenny.

  • Premiera filmu „Operacja Samum” w reżyserii Władysława Pasikowskiego.

  • Realizacja filmu Kazimierza Kutza „Śmierć jak kromka chleba”. Fot. PAP/S. Jakubowski

    Premiera filmu „Śmierć jak kromka chleba” w reżyserii Kazimierza Kutza.

  • Andrzej Jarecki. Fot. NAC

    W USA na skutek obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym zmarł Andrzej Jarecki, poeta, dramaturg, satyryk, współtwórca Studenckiego Teatru Satyryków; działacz podziemnej Solidarności; od 1990 r. radca ds. kultury ambasady RP w Waszyngtonie.

  • W Warszawie zmarł Adam Bahdaj, prozaik, tłumacz, autor popularnych utworów dla młodzieży; w czasie II wojny światowej kurier tatrzański.

  • Głodówka protestacyjna w obronie Dariusza Kobzdeja i Mirosława Chojeckiego, na zdjęciu m.in.: Kazimierz Świtoń, Jacek Kuroń, Bronisław Wildstein, Jan Karandziej, Leszek Budrewicz, Lesław Maleszka. Źródło: IPN

    Początek głodówki w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej na znak solidarności z uwięzionymi Mirosławem Chojeckim i Dariuszem Kobzdejem, głodującymi w więzieniach, oraz innymi więźniami politycznymi.

  • W Stalowej Woli urodził się Maciej Zakościelny, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Tylko mnie kochaj”, „Dlaczego nie!”, „Serce na dłoni”, a także w serialach „Kryminalni” i „Czas honoru”.

  • Portret Stanisława Pyjasa - uroczystości 25. rocznicy śmierci S. Pyjasa. Fot. PAP/J. Bednarczyk

    W Krakowie w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach zginął Stanisław Pyjas, student Uniwersytetu Jagiellońskiego i współpracownik Komitetu Obrony Robotników (KOR); jego śmierć wstrząsnęła środowiskiem opozycji, podczas czarnej procesji 15 maja 1977 r. powołano Studencki Komitet Solidarności (SKS), który domagał się m.in. wyjaśnienia okoliczności śmierci S. Pyjasa.

  • Jerzy Antczak. Fot. PAP/CAF/W. Rozmysłowicz

    Premiera filmu „Epilog norymberski” w reżyserii Jerzego Antczaka.

  • Radosław Pazura. Fot. PAP/R. Guz

    W Tomaszowie Mazowieckim urodził się Radosław Pazura, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Szwadron”, „Operacja Samum”, „Popiełuszko. Wolność jest w nas”, a także w serialu „Sfora”.

  • W Warszawie zmarła prof. Maria Grzegorzewska, pedagog, założycielka i dyrektorka Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjalnej oraz Państwowego Instytutu Nauczycielskiego w Warszawie. 

  • Stanisław Jerzy Lec. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Warszawie zmarł Stanisław Jerzy Lec, aforysta, poeta, satyryk.

  • Kontradm. Adam Mohuczy. Fot. PAP/CAF

    W więzieniu w Sztumie zmarł kontradmirał Adam Mohuczy, organizator i komendant Szkoły Specjalistów Morskich w Tczewie; uczestnik kampanii polskiej 1939 r.; po II wojnie światowej pierwszy dowódca Marynarki Wojennej; w 1949 r. aresztowany przez władze komunistyczne i bezpodstawnie oskarżony o sabotaż, skazany na 13 lat pozbawienia wolności.

  • Ireneusz Dudek podczas 32. Festiwalu Rawa Blues. 2012 r. Fot. PAP/A. Grygiel

    W Katowicach urodził się Ireneusz Dudek, muzyk, bluesman, kompozytor, wokalista, harmonijkarz, autor tekstów; założyciel Rawa Blues Festiwal.

  • Gen. Alfred Jodl podpisuje w akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec. Reims, 07.05.1945. Źródło: Wikimedia Commons

    W kwaterze głównej gen. Dwighta D. Eisenhowera w Reims gen. Alfred Jodl, w obecności przedstawicieli czterech mocarstw alianckich, podpisał akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec.

  • Pod Kuryłówką koło Leżajska na Podkarpaciu oddziały Narodowej Organizacji Wojskowej odparły trzy ataki sił NKWD. Sowieci stracili około 50 zabitych. Następnego dnia do Kuryłówki wkroczyła karna ekspedycja NKWD. Sowieci zamordowali osiem osób, spalono zabudowania wioski. Kilka tygodni po pacyfikacji Kuryłówki Komenda Okręgu NOW wypłaciła mieszkańcom wsi zapomogi, przeznaczając na nie część środków zdobytych w akcji ekspropriacyjnej na bank w Przemyślu, przeprowadzonej 26 czerwca 1945 r.

  • Żołnierze 1 dywizji WP im. Tadeusza Kościuszki na froncie. 1944 r. Fot. PAP/CAF

    Ukazał się oficjalny komunikat o rozpoczęciu formowania w ZSRS 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki.

  • W Gliwicach urodził się Horst Bienek, niemiecki pisarz, autor czterotomowej „Kroniki górnośląskiej”, na którą składają się „Pierwsza polka”, „Światło września”, „Czas bez dzwonów” oraz „Ziemia i ogień”.

  • Walery Sławek i Aleksander Prystor. Fot. NAC

    W Warszawie z inicjatywy m.in. Walerego Sławka i Aleksandra Prystora utworzono Instytut Badań Najnowszej Historii Polski; 15 listopada 1935 r. przemianowany na Instytut Józefa Piłsudskiego; w 1943 r. został reaktywowany na emigracji w Nowym Jorku i w 1947 r. w Londynie oraz w 2002 r. w Warszawie.

  • W Jabłonowie koło Brodnicy urodził się Włodzimierz Skoczylas, aktor, pedagog; więzień KL Dachau (1940–1945).

  • Ataman Semen Petlura i gen. Edward Śmigły-Rydz na dworcu w Kijowie. 10.05.1920. Źródło: CAW

    Wojna polsko-bolszewicka: Wojsko Polskie wspólnie z oddziałami ukraińskimi wkroczyło do Kijowa.

  • Stanisława Wysocka. Fot. NAC

    W Warszawie urodziła się Stanisława Wysocka, aktorka, reżyserka teatralna, pedagog; wystąpiła m.in. w filmach „Jaśnie pan szofer”, „Trędowata”, „Dziewczęta z Nowolipek”, „Granica”, „Ludzie Wisły” i „Wrzos”.

  • „Otwarcie Akademii Umiejętności w Krakowie w 1873” Juliusza Kossaka. Źródło: Wikimedia Commons

    W Krakowie rozpoczęła działalność Akademia Umiejętności (obecnie Polska Akademia Umiejętności).

  • Stanisław Przybyszewski. Fot. NAC

    W Łojewie na Kujawach urodził się Stanisław Przybyszewski, pisarz, poeta, dramaturg, publicysta.

  • Władysław Reymont. Fot. PAP/CAF/Reprodukcja

    We wsi Kobiele Wielkie koło Radomska urodził się Władysław Reymont, pisarz, publicysta; autor m.in. powieści „Komediantka”, „Ziemia obiecana” oraz „Chłopi”, epopei życia polskiej wsi z przełomu XIX i XX wieku, za którą w 1924 r. otrzymał literacką Nagrodą Nobla.

  • Zygmunt Sierakowski. Źródło: CBN Polona

    Powstanie Styczniowe: rozpoczęła się trzydniowa, zwycięska dla Rosjan seria bitew pod Birżami na Litwie. 

  • W Ostródzie zmarł Gustaw Gizewiusz, duchowny ewangelicki, etnograf, mazurski działacz oświatowy, walczący o język polski w szkolnictwie; wybrany do parlamentu w Berlinie (1848); w 1946 r. na jego cześć Łuczany na Mazurach (niem. Loetzen) nazwano Giżyckiem.

  • W Piotrowicach urodził się Stanisław Koźmian, uczestnik Powstania Styczniowego; jeden z przywódców stronnictwa Stańczyków; krytyk, tłumacz, dyrektor teatru, reżyser, twórca tzw. szkoły krakowskiej.

  • Ludwig van Beethoven. Źródło: CBN Polona

    W Wiedniu obyła się premiera IX Symfonii Ludwiga van Beethovena.

  • Król Stanisław August Poniatowski ustanowił Order Świętego Stanisława.

  • Książę Józef Poniatowski. Źródło: CBN Polona

    W Wiedniu urodził się książę Józef Poniatowski, bratanek króla Stanisława Augusta, generał, minister wojny i naczelny wódz wojsk Księstwa Warszawskiego; marszałek Francji.

  • Wojska francuskie na czele z Joanną d’Arc przełamały oblężenie Orleanu; następnego dnia Anglicy wycofali się spod miasta.