Kalendarz dat

1977

• 

  1.01

  W Czechosłowacji ogłoszona została „Karta 77” – deklaracja w obronie praw człowieka skierowana do władz komunistycznych. Pierwszymi rzecznikami Karty byli Jan Patočka, Václav Havel oraz Jiři Hajek.

• 

  2.01

  W Warszawie urodził się Patryk Vega, reżyser, scenarzysta, producent; twórca m.in. filmów „Służby specjalne”, „Pitbull”, „Pitbull. Nowe porządki”, „Pitbull. Niebezpieczne kobiety”, „Botoks” oraz seriali „Pitbull”, „Instynkt”.

• 

  8.01

  Na warszawskim Ursynowie uroczyście przekazano klucze mieszkańcom pierwszego bloku na ul. Puszczyka 5.

• 

  8.01

  W Warszawie zmarł Adam Wysocki, śpiewak, członek przedwojennego Chóru Dana, więzień Pawiaka oraz niemieckich obozów Auschwitz i Sachsenhausen, śpiewak Operetki Warszawskiej.

• 

  28.01

  Premiera filmu „Barwy ochronne” w reżyserii Krzysztofa Zanussiego.

• 28.01

  Na antarktycznej wyspie King George w archipelagu Szetlandów rozpoczęto budowę polskiej stacji naukowej.

• 13.02

  W Starogardzie Gdańskim urodził się Paweł Papke, siatkarz, pięciokrotny mistrz Polski, 149-krotny reprezentant kraju; w latach 2015–2016 prezes Polskiego Związku Piłki Siatkowej; poseł VII i VIII kadencji.

• 17.02

  W Myślenicach urodziła się Joanna Mirek, siatkarka, mistrzyni Europy z 2003 i 2005 roku, sześciokrotna mistrzyni Polski.

• 20.02

  We Wrocławiu zmarł Józef Mazur, fizyk, specjalista fizyki niskich temperatur, profesor Uniwersytetu Wrocławskiego, kapitan lotnictwa i dowódca eskadry RAF, współautor systemu intensywnego rozpraszania mgły FIDO.

• 20.02

  W Warszawie urodził się Bartosz Kizierowski, pływak, dwukrotny mistrz Europy, dwukrotny brązowy medalista mistrzostw świata.

• 21.02

  Premiera spektaklu teatru Telewizji „Turoń” wg Stefana Żeromskiego, w reżyserii Jana Kulczyńskiego z Janem Świderskim w roli Jakuba Szeli.

• 

  25.02

  Premiera filmu „Człowiek z marmuru” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

• 26.02

  Na Wyspie Króla Jerzego w zachodniej Antarktyce rozpoczęła działalność polska stacja polarna im. Henryka Arctowskiego. 

• 1.03

  W Wodzisławiu Śląskim urodził się Leszek Blanik, gimnastyk sportowy, mistrz olimpijski z Pekinu (2008), brązowy medalista igrzysk w Sydney (2000), medalista mistrzostw świata i Europy.

• 12.03

  Pod zarzutem gwałtu w Los Angeles zatrzymany został reżyser Roman Polański.

• 23.03

  W Warszawie zmarł Aleksander Dzwonkowski, aktor teatralny i filmowy, znany m.in. z ról w filmach „Kapelusz pana Anatola”, „Jutro premiera”, „Niewiarygodne przygody Marka Piegusa”, „Duch z Canterville”, oraz roli Dyndalskiego z telewizyjnej adaptacji „Zemsty” Aleksandra Fredry w reżyserii Jana Świderskiego.

• 

  25.03

  Powstał Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

• 

  4.04

  W Royan we Francji miało miejsce prawykonanie „Symfonii Pieśni Żałosnych” Henryka Mikołaja Góreckiego, która przyniósła mu międzynarodową sławę; tematem utworu jest tęsknota i cierpienie matki i jej dzieci.

• 

  11.04

  W Londynie zmarł gen. Ludomił Rayski, pilot, inżynier; od 1926 r. szef Departamentu Lotnictwa, a od 1936 do marca 1939 r. dowódca Lotnictwa WP; w sierpniu 1939 r. mianowany II wiceministrem spraw wojskowych.

• 16.04

  W Warszawie zmarł Alfred Lenica, malarz.

• 21.04

  W Legnicy urodził się Tomasz Kot, aktor; za rolę Zbigniewa Religi w filmie „Bogowie” otrzymał nagrodę dla najlepszego aktora na festiwalu w Gdyni oraz Polską Nagrodą Filmową Orzeł; wystąpił również w filmach „Skazany na bluesa”, „Fotograf”, „Disco polo”, „Zimna wojna”.

• 26.04

  W Katowicach w Areszcie Śledczym wykonano wyrok śmierci na Zdzisławie Marchwickim, „wampirze z Zagłębia”, który był skazany za zamordowanie 14 kobiet i usiłowanie zabójstwa siedmiu.

• 27.04

  Pierwszy numer „Opinii”, pisma Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.

• 

  7.05

  W Krakowie w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach zginął Stanisław Pyjas, student Uniwersytetu Jagiellońskiego i współpracownik Komitetu Obrony Robotników (KOR); jego śmierć wstrząsnęła środowiskiem opozycji, podczas czarnej procesji 15 maja 1977 r. powołano Studencki Komitet Solidarności (SKS), który domagał się m.in. wyjaśnienia okoliczności śmierci S. Pyjasa.

• 

  10.05

  Powstało Biuro Interwencyjne KSS KOR, które przez ponad cztery lata udokumentowało kilkaset przypadków łamania praw człowieka przez władze PRL; biuro prowadzili Zofia i Zbigniew Romaszewscy.

• 15.05

  W Nowej Hucie kard. Karol Wojtyła konsekrował kościół p.w. Matki Boskiej Królowej Polski. 

• 

  15.05

  W Krakowie po śmierci Stanisława Pyjasa studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego powołali Studencki Komitet Solidarności – pierwszą niezależną organizację studencką w PRL.

• 

  24.05

  Początek głodówki działaczy KOR w warszawskim kościele św. Marcina, której intencją było uwolnienie robotników skazanych za udział w protestach w Radomiu i Ursusie oraz członków i współpracowników KOR aresztowanych po śmierci Stanisława Pyjasa.

• 2.06

  W Działdowie urodziła się Katarzyna Stankiewicz, wokalistka, autorka tekstów. 

• 

  4.06

  W warszawskim Międzylesiu otwarto Szpital-Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka.

• 

  6.06

  W Rzymie zmarł Karol Popiel, polityk, publicysta; współtwórca Polskich Drużyn Strzeleckich, żołnierz Legionów Polskich; współzałożyciel i przywódca Narodowej Partii Robotniczej, poseł na Sejm; działacz Centrolewu, więzień brzeski; współzałożyciel i przywódca Stronnictwa Pracy (1937); minister sprawiedliwości w rządzie RP na uchodźstwie; po wojnie poseł do KRN; w 1947 r. wyemigrował do USA. 

• 8.06

  W Warszawie zmarł prof. Kazimierz Kumaniecki, filolog klasyczny, badacz literatury łacińsko-polskiej, tłumacz.

• 

  13.06

  Premiera filmu „Kochaj albo rzuć” w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego.

• 16.06

  Przewodniczącym prezydium Rady Najwyższej ZSRS został Leonid Breżniew; od października 1964 r. sekretarz generalny KPZS.

• 

  20.06

  Urodzony w Brześciu nad Bugiem Menachem Begin, objął funkcję premiera Izraela. 

• 26.06

  W Kielcach otwarto pierwszy w Polsce tor samochodowo-motocyklowy. 

• 

  17.07

  W Palma de Mallorca zmarł Witold Małcużyński, pianista; w 1937 r. został laureatem Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina – III nagroda.

• 

  19.07

  Dekret Rady Państwa PRL o amnestii, która objęła m.in. uczestników robotniczych protestów z czerwca 1976 r.

• 1.08

  Do Warszawy przyłączony został Ursus, który stał się częścią dzielnicy Ochota.

• 5.08

  W Warszawie urodził się Łukasz Garlicki, aktor. 

• 

  13.08

  Zmarł abp Antoni Baraniak, przed II wojną sekretarz prymasa Polski kard. Augusta Hlonda, po wojnie - prymasa Stefana Wyszyńskiego; od 1951 r. biskup pomocniczy archidiecezji gnieźnieńskiej; we wrześniu 1953 r. aresztowany przez władze komunistyczne i poddany brutalnemu śledztwu; po wyjściu na wolność w 1957 r. metropolita poznański.

• 17.08

  W Warszawie urodziła się Natasza Urbańska, piosenkarka, tancerka, aktorka, związana z warszawskim Teatrem Buffo; wystąpiła m.in. w filmie „1920 Bitwa Warszawska” w reżyserii Jerzego Hoffmana.

• 22.08

  Szach Iranu Mohammad Reza Pahlawi rozpoczął kilkudniową wizytę w Polsce. 

• 

  1.09

  W Los Angeles zmarł Henryk Wars, kompozytor, pianista, dyrygent, pionier jazzu w Polsce; autor muzyki do blisko 50 filmów oraz wielu piosenek, które stały się przebojami, m.in. „Umówiłem się z nią na dziewiątą” i „Miłość ci wszystko wybaczy”.

• 8.09

  W Telewizji Polskiej wyemitowano pierwszy odcinek programu popularnonaukowego „Sonda”.

• 

  13.09

  W Nether Wallop w Anglii zmarł Leopold Stokowski, amerykański dyrygent polskiego pochodzenia.

• 

  16.09

  W Paryżu zmarła Maria Callas, śpiewaczka operowa.

• 

  29.09

  Komitet Obrony Robotników został przekształcony w Komitet Samoobrony Społecznej „KOR”.

• 4.10

  W Łodzi zmarła Jadwiga Andrzejewska, aktorka, w okresie międzywojenny wystąpiła m.in. w filmach „Dziewczęta z Nowolipek” i „Strachy”.

• 

  9.10

  W Warszawie zmarł Zdzisław Maklakiewicz, aktor, żołnierz Armii Krajowej; znany m.in. z filmów „Rejs”, „Wniebowzięci” i „Jak to się robi”.

• 10.10

  Premiera filmu „Śmierć prezydenta” w reżyserii Jerzego Kawalerowicza.

• 

  16.10

  Premiera serialu telewizyjnego „Polskie drogi” w reżyserii Janusza Morgensterna.

• 27.10

  Sejm przyjął ustawę o zaopatrzeniu emerytalnym i rentowym rolników.

• 5.11

  Zmarł Aleksiej Stachanow, górnik z Donbasu, sowiecki przodownik pracy, który w 1935 r. na swojej szychcie wykonać miał 1400 proc. normy (wynik był efektem manipulacji).

• 

  19.11

  W Warszawie zmarł Władysław Hańcza, aktor, reżyser teatralny, pedagog; niezapomniany odtwórca ról Kargula w komediach Sylwestra Chęcińskiego, Macieja Boryny w „Chłopach” Jana Rybkowskiego i księcia Janusza Radziwiłła w „Potopie” Jerzego Hoffmana.

• 1.12

  W Watykanie papież Paweł VI spotkał się z I sekretarzem KC PZPR Edwardem Gierkiem. 

• 

  25.12

  W Vevey w Szwajcarii zmarł Charlie Chaplin, aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy.

• 25.12

  W Fiszorze koło Niegowa zmarła Stanisława Umińska, siostra Benigna, samarytanka, aktorka, bohaterka jednego z najgłośniejszych skandali dwudziestolecia międzywojennego (w 1924 roku zastrzeliła swego narzeczonego dogorywającego na raka wątroby w jednym z paryskich szpitali).

• 

  26.12

  W Warszawie zmarł Zygmunt Wiehler, kompozytor, dyrygent, autor ponad tysiąca piosenek, wśród nich wielu przebojów, m.in. „Ada, to nie wypada” czy „Nie kochać w taką noc to grzech”.

• 28.12

  Oddano do użytku Centralną Magistralę Kolejową, łączącą Zawiercie z Grodziskiem Mazowieckim. 

• 29.12

  Do Polski przybył z trzydniową wizytą prezydent USA Jimmy Carter; towarzyszył mu m.in. doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Zbigniew Brzeziński.