Kalendarz dat

1985

• 

  3.01

  W Londynie zmarł gen. Tadeusz Pełczyński, szef Oddziału II Sztabu Głównego WP (1935–1938); w latach 1941–1944 szef sztabu Komendy Głównej ZWZ-AK; od 1943 r. zastępca dowódcy AK.

• 17.01

  W Warszawie zmarł prof. Ludwik Bazylow, badacz dziejów Europy Wschodniej, autor wielu książek poświęconych historii Rosji.

• 17.01

  W Warszawie na Wybrzeżu Helskim odsłonięto pomnik „Kościuszkowców”.

• 21.01

  Andrzej Czok i Jerzy Kukuczka dokonali pierwszego zimowego wejścia na Dhaulagiri (8167 m) w Himalajach.

• 21.01

  Premiera filmu „Ręce do góry” w reżyserii Jerzego Skolimowskiego.

• 28.01

  Premiera filmu „O-bi, O-ba. Koniec cywilizacji” w reżyserii Piotra Szulkina.

• 

  31.01

   W Monachium zmarł Józef Mackiewicz, prozaik, publicysta, autor książek „Kontra”, „Droga donikąd”, „Nie trzeba głośno mówić”, „Lewa wolna”; w maju 1943 r., po odkryciu w Katyniu grobów oficerów polskich zamordowanych przez Sowietów, na zaproszenie niemieckie i za zgodą władz Polskiego Państwa Podziemnego udał się do Katynia jako obserwator ekshumacji zwłok, opisał to w książce „Katyń: zbrodnia bez sądu i kary”.

• 2.02

  Rozpoczął działalność Teatr im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Zakopanem.

• 5.02

  Z Paryża do Warszawy przyleciał szef tamtejszego Biura NSZZ „Solidarność” Seweryn Blumsztajn. Na lotnisku unieważniono mu paszport i nakazano natychmiastowy powrót do Francji.

• 

  7.02

  W Toruniu zapadł wyrok w procesie sprawców porwania i zamordowania księdza Jerzego Popiełuszki: kpt. Grzegorz Piotrowski i płk Adam Pietruszka zostali skazani na 25 lat, por. Leszek Pękala na 15 lat, por. Waldemar Chmielewski na 14 lat pozbawienia wolności. 

• 12.02

  Maciej Berbeka i Maciej Pawlikowski dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Czo Oju.

• 13.02

  W Gdańsku SB zatrzymała pod zarzutem udział w konspiracyjnym posiedzeniu TKK NSZZ „Solidarność”: Władysława Frasyniuka, Bogdana Lisa i Adama Michnika.

• 15.02

  Premiera filmu „Nadzór” w reżyserii Wiesława Saniewskiego.

• 24.02

  W Warszawie zmarł Jerzy Kreczmar, reżyser, eseista, teatrolog, tłumacz. 

• 24.02

  W Zakopanem odbyło się inauguracyjne przedstawienie Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza.

• 

  7.03

  W Puszczykowie pod Poznaniem zmarł Arkady Fiedler, podróżnik, pisarz; uczestnik Powstania Wielkopolskiego, żołnierz POW, w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie; autor ponad 30 książek m.in. „Dywizjonu 303”, „Ryby śpiewają w Ukajali” i „Kanady pachnącej żywicą”.

• 9.03

  W Warszawie spłonął gmach Teatru Narodowego. 

• 17.03

  W kościele św. Krzyża w Podkowie Leśnej członkowie Niezależnego Zrzeszenia Studentów rozpoczęli głodówkę w intencji uwolnienia Marka Adamkiewicza, skazanego na 2,5 roku więzienia za odmowę złożenia przysięgi wojskowej, zawierającej deklarację wierności socjalizmowi i sojuszowi z Armią Sowiecką.

• 

  19.03

  W Fort Meyers na Florydzie zmarł Leopold Tyrmand, prozaik, publicysta, krytyk muzyczny, popularyzator jazzu, autor m.in. powieści „Zły”, „Życie towarzyskie i uczuciowe” oraz „Dziennika 1954”.

• 21.03

  W Warszawie zmarł Stanisław Rembek, pisarz, autor m.in. powieści „Wyrok na Franciszka Kłosa” i „W polu”.

• 25.03

  Premiera filmu „Baryton” w reżyserii Janusza Zaorskiego.

• 30.03

  W Katowicach zmarł Stefan Maria Kuczyński, historyk, mediewista, autor powieści historycznych, m.in. „Zawisza Czarny” oraz licznych prac naukowych, m.in. „Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim”.

• 

  6.04

  W Warszawie zmarł Stanisław Zaczyk, aktor filmowy i teatralny, wystąpił m.in. w serialach „Stawka większa niż życie”, „Polskie drogi”, „Dom”, a także w filmach „Czekam w Monte-Carlo” i „Jezioro osobliwości”.

• 12.04

  W Warszawie Sąd Wojewódzki zarejestrował Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ).

• 

  14.04

  W Krakowie ogłoszono deklarację założycielską Ruchu „Wolność i Pokój” (WiP).

• 

  16.04

  W Warszawie zmarł Tadeusz Bartosik, aktor, w latach 1976–1982 dyrektor i kierownik artystyczny Teatru im. Adama Mickiewicza w Częstochowie; wystąpił m.in. w filmach „Zezowate szczęście”, „Historia współczesna”, a także w serialach „Stawka większa niż życie” i „Doktor Murek”.

• 18.04

  W Kostrzynie nad Odrą urodził się Łukasz Fabiański, piłkarz, bramkarz reprezentacji Polski, zawodnik m.in. Legii Warszawa, Arsenalu Londyn, Swansea City AFC.

• 

  22.04

  Sąd Najwyższy utrzymał w mocy wyrok Sądu Wojewódzkiego w Toruniu w sprawie zabójców księdza Jerzego Popiełuszki.

• 26.04

  W Warszawie przywódcy partii komunistycznych Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Polski, Rumunii, Węgier i Związku Sowieckiego podpisali protokół przedłużający istnienie Układu Warszawskiego na kolejne 20 lat.

• 29.04

  Sejm uchwalił ustawę o Trybunale Konstytucyjnym.

• 30.04

  Decyzja Rady Ministrów o przekazaniu OPZZ majątku „byłych związków zawodowych” NSZZ „Solidarność” i CRZZ.

• 3.05

  W Krakowie zmarł Wojciech Belon, poeta, pieśniarz, kompozytor, założyciel i lider zespołu Wolna Grupa Bukowina.

• 6.05

  Premiera filmu „Vabank II, czyli riposta” w reżyserii Juliusza Machulskiego.

• 7.05

  W Warszawie zmarł Adam Bahdaj, prozaik, tłumacz, autor popularnych utworów dla młodzieży; w czasie II wojny światowej kurier tatrzański.

• 12.05

  W Warszawie zmarł Bohdan Wodiczko, dyrygent, pedagog; kierownik artystyczny i pierwszy dyrygent Filharmonii Narodowej w Warszawie; kierownik artystyczny filharmonii w Rejkiawiku; dyrektor artystyczny i pierwszy dyrygent Opery Warszawskiej; dyrygent Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach; dyrektor i kierownik artystyczny Teatru Wielkiego w Łodzi.

• 23.05

  Przed Sądem Wojewódzkim w Gdańsku rozpoczął się proces Władysława Frasyniuka, Bogdana Lisa i Adama Michnika, oskarżonych o kierowanie TKK NSZZ „Solidarność” oraz o „działania w celu wywołania niepokoju publicznego”.

• 29.05

  W Brukseli na stadionie Heysel przed finałowym meczem Pucharu Europy Juventus Turyn – Liverpool FC doszło do starć między angielskimi i włoskimi kibicami; w wyniku zamieszek śmierć poniosło 39 osób, głównie Włochów.

• 3.06

  W Czechowicach-Dziedzicach urodził się Łukasz Piszczek, piłkarz, reprezentant Polski; od 2010 r. zawodnik Borussi Dortmund, z którą dwukrotnie zdobył mistrzostwo Niemiec; w 2013 r. wystąpił na Wembley w finale Ligi Mistrzów, w którym Borussia przegrała 1:2 z Bayernem Monachium.

• 10.06

  Premiera filmu „Yesterday” w reżyserii Radosława Piwowarskiego.

• 

  11.06

  W Berlinie na moście Glienicke Marian Zacharski, agent wywiadu PRL, skazany w 1981 r. w USA na dożywocie za wykradzenie tajemnic przemysłu zbrojeniowego, m.in. systemów radarowych i antyrakiety Patriot, został wymieniony wraz z trzema innymi agentami bloku wschodniego na 24 osoby oskarżone o szpiegostwo na rzecz zachodnich służb specjalnych.

• 14.06

  W Schengen w Luksemburgu podpisany został układ o stopniowym znoszeniu kontroli granicznej między państwami jego sygnatariuszami: Belgią, Holandią, Luksemburgiem, RFN i Francją.

• 

  14.06

  We Wrocławiu po raz pierwszy od czasu II wojny światowej udostępniona została publiczności „Panorama Racławicka” Wojciecha Kossaka i Jana Styki.

• 

  14.06

  W Gdańsku zakończył się proces działaczy opozycji demokratycznej: Władysława Frasyniuka, Bogdana Lisa i Adama Michnika; zapadły wyroki skazujące na kary od 2,5 roku do 3,5 roku więzienia.

• 17.06

  SB aresztowała w Warszawie Tadeusza Jedynaka, członka Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność” z regionu Śląsko-Dąbrowskiego.

• 

  29.06

  W Warszawie zmarł Andrzej Kijowski, prozaik, eseista, krytyk literacki, scenarzysta filmowy.

• 

  30.06

  W Nakle nad Notecią urodził się Rafał Blechacz, pianista, laureat XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina (2005) i Gilmore Artist Award (2014).

• 2.07

  W Warszawie urodził się Jakub Wesołowski, aktor, znany z ról w serialach „Czas honoru”, „1920. Wojna i miłość”, „Na Wspólnej”, a także w filmach „Jutro idziemy do kina” i „Tajemnica Westerplatte”.

• 19.07

  W Warszawie zmarł Janusz A. Zajdel, pisarz, prekursor nurtu socjologicznego w polskiej literaturze science-fiction; autor powieści „Limes inferior”, „Paradyzja”; jego imieniem nazwano najważniejsza polską nagrodę literacką w dziedzinie SF.

• 24.07

  Sejm PRL znowelizował ustawę związkową, zgodnie z którą poddano ściślejszej kontroli związki zawodowe.

• 20.09

  W Waszyngtonie prymas Polski Józef Glemp wezwał Stany Zjednoczone do zniesienia sankcji wobec Polski.

• 25.09

  W Warszawie zmarła Zofia Jaroszewska, aktorka, pedagog, przez wiele lat związana z Teatrem im. Juliusza Słowackiego w Krakowie; wystąpiła w filmach „Dwanaście krzeseł”, „Granica”, „Panny z Wilka”, a także w serialu „Lalka”.

• 30.09

  W Autheuil-Authouillet zmarła Simone Signoret, francuska aktorka, nagrodzona w 1960 r. Oscarem za rolę w filmie „Miejsce na górze”.

• 1.10

  W Warszawie rozpoczął się XI Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina.

• 2.10

  W Beverly Hills zmarł Rock Hudson, aktor, znany m.in. z ról w filmach „Olbrzym” i „Pożegnanie z bronią”.

• 7.10

  Premiera filmu Feliksa Falka „Idol”.

• 

  13.10

  W Zakopanem zmarł gen. Mieczysław Boruta-Spiechowicz, generał WP, dowódca 5. Dywizji Piechoty Armii Polskiej w Związku Sowieckim (1941–1942), następnie dowódca I Korpusu Polskiego w Wielkiej Brytanii (1943–1945); jeden z założycieli w 1977 r. Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO).

• 13.10

  W Polsce odbyły się wybory do Sejmu PRL.

• 

  27.10

  W Warszawie zmarła Tola Mankiewiczówna, jedna z najpopularniejszych aktorek w międzywojennej Polsce, piosenkarka, śpiewaczka operowa, znana m.in. z filmów „Co mój mąż robi w nocy...” i „Pani minister tańczy”.

• 31.10

  W Świdniku wyprodukowano ostatni motocykl WSK.

• 1.11

  Po dziewięciu latach w Polsce zniesiono reglamentację cukru.

• 

  2.11

  W szpitalu w Olsztynie zmarł Marcin Antonowicz, student Uniwersytetu Gdańskiego, zatrzymany 19 października 1985 r. przez funkcjonariuszy ZOMO i ciężko pobity.

• 

  5.11

  W Śląskim Centrum Chorób Serca w Zabrzu prof. Zbigniew Religa przeprowadził pierwszą w Polsce udaną transplantację serca.

• 6.11

  Zmarła Wanda Stanisławska-Lothe, aktorka teatralna i filmowa, grała m.in. w filmach: „Nikodem Dyzma”, „Polowanie na muchy”, „Kobieta w kapeluszu”, „Co mi zrobisz, jak mnie złapiesz”.

• 

  6.11

  Gen. Wojciech Jaruzelski zrezygnował z funkcji premiera, obejmując stanowisko przewodniczącego Rady Państwa. Nowym szefem rządu został Zbigniew Messner.

• 15.11

  Milicja Obywatelska rozpoczęła akcję „Hiacynt”, polegającą na zbieraniu informacji na temat osób o orientacji homoseksualnej; uzyskane materiały miały służyć do szantażowania homoseksualistów i zmuszania ich do współpracy z SB.

• 19.11

  W Stanach Zjednoczonych utworzono Fundację „Solidarność”.

• 19.11

  W Genewie rozpoczęło się spotkanie prezydenta USA Ronalda Reagana i sowieckiego przywódcy Michaiła Gorbaczowa.

• 20.11

  Microsoft zaprezentował światu nowatorski system operacyjny – Windows 1.0.

• 

  20.11

  W Zabrzu zmarł Jerzy Ziętek, uczestnik Powstań Śląskich, członek BBWR; wojewoda śląski (1945), członek KC PZPR (1964–1981), przewodniczący Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach (1964–1973); wojewoda katowicki (1973–1975).

• 25.11

  Sąd Wojewódzki w Słupsku skazał za współpracę z podziemną Solidarnością dwóch oficerów SB: Adama Hodysza (na 3 lata) i Piotra Siedlińskiego (na 1,5 roku).

• 

  3.12

  W Krakowie brutalnie pobity został związany z Solidarnością ksiądz Tadeusz Isakowicz-Zaleski.

• 4.12

  Gen. Wojciech Jaruzelski złożył wizytę we Francji – pierwszą na Zachodzie od 1981 r.

• 

  9.12

  W Warszawie zmarł Ireneusz Iredyński, pisarz, dramaturg.

• 11.12

  W Nowym Jorku zmarła Renata Radojewska, aktorka międzywojenna.

• 

  14.12

  W Truskolasach koło Częstochowy urodził się Jakub Błaszczykowski, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski i kapitan drużyny narodowej, zawodnik m.in. Wisły Kraków, Borussii Dortmund, Fiorentiny, VfL Wolfsburg.

• 16.12

  Premiera filmu „Kolor purpury” w reżyserii Stevena Spielberga.