> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

19 kwietnia

  • Oddział SS na ulicach getta warszawskiego. Fot. PAP/Reprodukcja

    W getcie warszawskim wybuchło trwające miesiąc powstanie; według raportów gen. Stroopa w getcie znajdowało się podczas powstania ponad 56 tys. Żydów. Około 6 tys. zginęło na miejscu w walce, na skutek pożarów i zaczadzenia. 7 tys. Żydów Niemcy zamordowali na terenie getta, tyle samo wysłali do obozu zagłady w Treblince. Pozostała grupa ok. 36 tys. została wysłana do innych obozów, przede wszystkim do Auschwitz i Majdanka; teren getta został zrównany z ziemią.

  • Książę Józef Poniatowski. Źródło: CBN Polona

    Pod Raszynem rozegrała się bitwa pomiędzy austriackim korpusem a wojskami polskimi dowodzonymi przez ks. Józefa Poniatowskiego; Austriacy pomimo dwukrotnej przewagi liczebnej nie zdołali przełamać polskich pozycji, bitwa pozostała nierozstrzygnięta.

  • W wypadku samochodowym w Monachium zginęła Maria Wachowiak, aktorka i reżyserka, artystka scen warszawskich – Teatru Narodowego i Teatru Dramatycznego oraz łódzkiego Teatru Powszechnego, znana z roli Lidki z „Pożegnań” Wojciecha Jerzego Hasa oraz „Szklanej góry” i seriali telewizyjnych „Wielka miłość Balzaka” i „Układ krążenia”.

  • W Princeton zmarł astronom prof. Bohdan Paczyński; w latach 80. XX wieku zaproponował, aby do poszukiwania planet lub innych nieświecących obiektów odległych od Ziemi wykorzystywać zjawisko tzw. mikrosoczewkowania grawitacyjnego.

  • Sejm uznał przez aklamację dokonaną przez Turcję rzeź Ormian za ludobójstwo.

  • Benedykt XVI pozdrawia wiernych z balkonu bazyliki św. Piotra w Watykanie jako nowy papież. 19.04.2005. Fot. PAP/EPA

    Niemiecki kardynał, współpracownik Jana Pawła II Joseph Ratzinger został obrany papieżem i przybrał imię Benedykt XVI.

  • Gen. Maria Wittek. Fot. CAW/WBH. Źródło: Wikimedia Commons

    W Warszawie zmarła gen. Maria Wittek, członkini Polskiej Organizacji Wojskowej, komendant Przysposobienia Wojskowego Kobiet i Wojskowej Służby Kobiet, pierwsza Polka mianowana na stopień generała Wojska Polskiego.

  • Wystąpienie Lecha Wałęsy podczas II Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność”. Fot. PAP/I. Sobieszczuk

    W gdańskiej hali Olivia rozpoczął się II Krajowy Zjazd Delegatów NSZZ „Solidarność”; przewodniczącym związku ponownie wybrany został Lech Wałęsa.

  • Jonasz Kofta. Fot. PAP/CAF/M. Sochor

    W Warszawie zmarł Jonasz Kofta, poeta, dramaturg, satyryk, piosenkarz; autor tekstów do piosenek „Pamiętajcie o ogrodach”, „Jej portret”, „Wakacje z blondynką”, „Autobusy zapłakane deszczem” i „Samba przed rozstaniem”.

  • Jan Błoński. Fot. PAP/CAF/R. Sikora

    W „Tygodniku Powszechnym” ukazał się tekst prof. Jana Błońskiego „Biedni Polacy patrzą na getto”.

  • Jerzy Andrzejewski. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Jerzy Andrzejewski, prozaik, publicysta, scenarzysta; w latach 1950–1957 członek PZPR, poseł na Sejm (1952–1957); od 1976 r. członek Komitetu Obrony Robotników, a następnie KSS „KOR”; redaktor niezależnego „Zapisu” (1977); autor powieści „Popiół i diament”, „Ciemności kryją ziemię”, „Bramy raju” i „Miazga”.

  • W Białymstoku zmarł arcybiskup Romuald Jałbrzykowski.

  • Andrzej Pągowski. Fot. PAP/T. Gzell

    W Warszawie urodził się Andrzej Pągowski, grafik, plakacista.

  • Pisarka i działaczka komunistyczna Wanda Wasilewska (3L) w towarzystwie ministra przemysłu i handlu Hilarego Minca (4L) zwiedziła teren budowy trasy Wschód-Zachód. Warszawa, 09.11.1948. Fot. PAP/CAF

    Sejm uchwalił ustawę o socjalistycznej dyscyplinie pracy.

  • Powołano Urząd do spraw Wyznań.

  • Antoni Libera. Fot. PAP/A. Zawada

    W Warszawie urodził się Antoni Libera, prozaik, eseista, reżyser teatralny, tłumacz.

  • W Londynie otwarto Instytut Kultury Polskiej.

  • Pomnik Bohaterów Getta. Fot. PAP/R. Pietruszka

    W Warszawie odsłonięto pomnik Bohaterów Getta.

  • Płk Jan Rzepecki. Fot. PAP/CAF/S. Dąbrowiecki

    Rząd RP w Londynie rozwiązał organizację „Nie” i powołał na jej miejsce Delegaturę Sił Zbrojnych na Kraj w Likwidacji z płk. Janem Rzepeckim na czele.

  • Gen. Karol Świerczewski. Fot. PAP/CAF/B. Lambach

    Początek walk 2 Armii WP w bitwie pod Budziszynem.

  • W niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrueck zmarła Halina Krahelska, działaczka społeczna, powieściopisarka i publicystka.

  • Ostra reakcja Moskwy na propozycję prowadzenia przez Międzynarodowy Czerwony Krzyż dochodzenia w sprawie zbrodni katyńskiej; sowiecki dziennik „Prawda” opublikował artykuł zatytułowany „Polscy pomocnicy Hitlera”, w którym oskarżył Polaków o kolaborację z Niemcami.

  • Edward Dwurnik. Fot. PAP/A. Rybczyński

    W Radzyminie urodził się Edward Dwurnik, malarz, grafik.

  • Symbol Polski Walczącej. Fot. PAP/M. Walczak

    W przeddzień urodzin Adolfa Hitlera członkowie konspiracyjnej Organizacji Małego Sabotażu „Wawer” rozwiesili w Warszawie około 2 tys. rysunków swastyki powieszonej na szubienicy.

  • Jolanta Lothe. Fot. PAP/M. Kłoś

    W Wilnie urodziła się Jolanta Lothe, aktorka.

  • Pomnik Jana Kilińskiego. Fot. NAC

    Na pl. Krasińskich w Warszawie odsłonięto pomnik Jana Kilińskiego; w 1959 r. został przeniesiony na Podwale.

  • Jan Kobuszewski. Fot. PAP/S. Leszczyński

    W Warszawie urodził się Jan Kobuszewski, aktor, artysta kabaretowy, związany z warszawskim Teatrem Kwadrat; znany m.in. z występów w kabaretach: „Dudek”, Kabarecie Starszych Panów i w Kabarecie Olgi Lipińskiej, a także z ról w filmach Stanisława Barei.

  • W Tarnawatce koło Tomaszowa Lubelskiego urodził się Jan Tyszkiewicz, kompozytor, wieloletni dziennikarz Radia Wolna Europa.

  • Kazimierz Smoleń. Fot. PAP/J. Morek

    W Chorzowie urodził się Kazimierz Smoleń, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych, m.in. KL Auschwitz; współtwórca i wieloletni dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

  • W Warszawie urodziła się Irena Eichlerówna, aktorka.

  • Stanisław Kierbedź. Źródło: CBN Polona

    W Warszawie zmarł Stanisław Kierbedź, inżynier, budowniczy mostów stalowych, m.in. mostu Aleksandrowskiego w Warszawie.

  • W Jurkowie w Wielkopolsce urodził się Kajetan Dzierżykraj-Morawski, dyplomata, działacz społeczny.

  • January Suchodolski „Śmierć Cypriana Godebskiego pod Raszynem”. Źródło: Wikimedia Commons

    W bitwie pod Raszynem zginął Cyprian Godebski, działacz niepodległościowy, poeta, powieściopisarz, publicysta, żołnierz Legionów Polskich we Włoszech i armii Księstwa Warszawskiego.

  • Obraz Jana Matejki "Rejtan". Fot. PAP/Reprodukcja

    W Warszawie rozpoczął obrady sejm rozbiorowy, którego celem było zatwierdzenie decyzji zaborców o podziale Rzeczypospolitej; podczas obrad protestowali niektórzy posłowie m.in. Tadeusz Rejtan, którego rozpaczliwy gest uwiecznił Jan Matejko na słynnym obrazie z 1866 roku.