> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz historyczny

21 lipca

  • Krzysztof Jasiński. Fot. PAP/R.Guz

    W Borzechowie urodził się Krzysztof Jasiński, aktor, reżyser teatralny; od 1966 r. dyrektor naczelny i artystyczny Teatru STU w Krakowie.

  • Gen. Władysław Anders. Fot. NAC

    Rozkaz Naczelnego Wodza o utworzeniu z Armii Polskiej na Wschodzie 2. Korpusu Polskiego; dowództwo Korpusu objął gen. Władysław Anders.

  • Andrzej Łapicki. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Andrzej Łapicki, aktor, reżyser teatralny; wieloletni wykładowca warszawskiej PWST, jej rektor w latach 1981–1987 i 1994–1996; prezes ZASP (1989–1996); dyrektor Teatru Polskiego w Warszawie (1996–1998), poseł na Sejm (1989–1991).

  • Stanisław Stomma. Fot. PAP/C. Słomiński

    W Warszawie zmarł Stanisław Stomma, publicysta, prawnik, działacz katolicki; współzałożyciel i redaktor naczelny (1946–1953) miesięcznika „Znak”, członek redakcji „Tygodnika Powszechnego”, prezes krakowskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (1958–1964); poseł na Sejm (1957–1976), przewodniczący koła poselskiego Znak; jeden z inicjatorów polsko-niemieckiego pojednania; w 1976 r. jako jedyny z posłów nie poparł zmian w Konstytucji, wprowadzających zapis o PZPR jako przewodniej sile narodu; przewodniczący Prymasowskiej Rady Społecznej (1981–1985); współzałożyciel i przewodniczący Klubu Myśli Politycznej „Dziekania”; uczestnik obrad Okrągłego Stołu; senator RP w latach 1989–1991.

  • Andrzej Grubba. Fot. PAP/S.Kraszewski

    W Sopocie zmarł Andrzej Grubba, najlepszy polski tenisista stołowy; zdobywca 15 medali mistrzostw świata i Europy, zwycięzca turnieju Europa TOP 12 w 1985 r. oraz zdobywca Pucharu Świata w roku 1988 i dwukrotny finalista tych rozgrywek; zwycięzca plebiscytu „Przeglądu Sportowego” na Sportowca Roku 1984.

  • Lech Wałęsa. Fot. PAP/CAF/S. Kraszewski

    Lech Wałęsa, za pośrednictwem mecenasa Władysława Siły-Nowickiego, przekazał ministrowi spraw wewnętrznych gen. Czesławowi Kiszczakowi list zawierający „wstępną zgodę na proponowane kontakty i rozmowy”.

  • Sejm uchwalił amnestię dla więźniów politycznych. Na wolność wyszła większość skazanych i aresztowanych, w sumie ponad 600 osób.

  • Wojciech Jaruzelski. 1982 r. Fot. PAP/M. Langda
  • Ośrodek internowanych. Gołdap, 1982 r. Fot. PAP/R. Sieńko

    Stan wojenny: z okazji Święta 22 Lipca władze komunistyczne zwolniły z internowania 913 osób (w tym wszystkie kobiety), a 314 internowanym udzieliły urlopu.

  • Pierwsza wolna sobota, którą wprowadziła Rada Państwa dekretem z 1972 r.; początkowo wolne soboty były dwa razy w roku (za odpracowaniem); od 1975 roku było to 12 dni w roku, potem dwie i trzy soboty miesięcznie.

  • Wytwórnia Coca-Coli. Warszawa, 1972 r. Fot. PAP/H. Rosiak

    W Warszawie rozpoczęto licencyjną produkcję Coca-Coli.

  • Załoga Apollo 11 - Neil Armstrong, Michael Collins i Edwin Aldrin. Fot. PAP/EPA/NASA

    Neil Armstrong, jako pierwszy człowiek postawił stopę na Księżycu. Wraz z drugim astronautą Edwinem Aldrinem spędzili na powierzchni Srebrnego Globu ponad 21 godz., z czego 2,5 godz. poza lądownikiem.

  • Maria Ukniewska. Fot. NAC

    W Warszawie zmarła Maria Ukniewska, pisarka, w młodości tancerka rewiowa; na podstawie własnych przeżyć napisała powieść „Strachy”, która doczekała się dwukrotnej ekranizacji (1938, 1979); żona pisarza Andrzeja Kuśniewicza.

  • W Bytomiu urodziła się Agnieszka Fatyga, aktorka i śpiewaczka; związana z teatrami Ateneum i Narodowym; odtwórczyni songów Bertolda Brechta.

  • Pałac Kultury i Nauki. Fot. PAP/Krzeszewski

    W Warszawie premier Józef Cyrankiewicz i ambasador ZSRR Pantelejmon Ponomarienko podpisali protokół przekazania Polsce Pałacu Kultury i Nauki im. Józefa Stalina. Następnego dnia PKiN został uroczyście otwarty.

  • Kmdr Stanisław Mieszkowski – zdjęcie wykonane w areszcie śledczym w Warszawie. Źródło: Archiwum IPN

    Zapadł wyrok w tzw. procesie komandorów – siedmiu wysokich oficerów Marynarki Wojennej fałszywie oskarżonych o szpiegostwo i dywersję. Pięciu oskarżonych skazano na karę śmierci (wykonano trzy wyroki), pozostałych na karę dożywotniego więzienia.

  • Budowa wielkich osiedli i nowych miast towarzyszyła priorytetowym inwestycjom planu 6-letniego: osiedle C-1 pośród pól, na których trwają prace żniwne. Nowa Huta, 07.1953. Fot. PAP/CAF/S. Dąbrowiecki

    Sejm uchwalił ustawę o Planie Sześcioletnim.

  • Jeden z pawilonów wystawowych Fot. PAP/CAF

    We Wrocławiu otwarta została Wystawa Ziem Odzyskanych.

  • Powstał Związek Młodzieży Polskiej (ZMP).

  • Marek Nowicki. Fot. PAP/D. Kwiatkowski

    W Łodzi urodził się Marek Nowicki, działacz opozycji antykomunistycznej, obrońca praw człowieka; prezes Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka w latach 1990–2003.

  • Arthur Greiser (C) na ławie oskarżonych. Poznań, 1946 r. Fot. PAP/CAF/J. Żyszkowski

    W Poznaniu odbyła się publiczna egzekucja Artura Greisera, nazistowskiego zbrodniarza, pełniącego w czasie II wojny światowej funkcję namiestnika tzw. Kraju Warty.

  • W Berlinie został rozstrzelany płk Claus von Stauffenberg, oficer Wehrmachtu, który dzień wcześniej dokonał nieudanego zamachu na Adolfa Hitlera w jego kwaterze polowej w Wilczym Szańcu w Prusach Wschodnich.

  • Defilada absolwentów pierwszego po wojnie rocznego kursu zorganizowanego przez Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie. 11.1946. Fot. PAP/CAF/S. Dąbrowiecki

    Krajowa Rada Narodowa powołała Ludowe Wojsko Polskie; przejmując zwierzchnictwo nad Armią Polską w ZSRR i podejmując decyzję o scaleniu Armii Ludowej i Armii Polskiej w ZSRR w jednolite Wojsko Polskie.

  • Manifest Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN). Fot. PAP/CAF-Archiwum

    W Moskwie pod patronatem Stalina utworzony został Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego (PKWN).

  • W Zakroczymiu urodził się Zdzisław Szymański, aktor.

  • Kazimierz Moczarski. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie urodził się Kazimierz Moczarski, żołnierz Armii Krajowej, więzień stalinowski, dziennikarz, autor „Rozmów z katem”, opisujących 255 dni, które spędził w jednej celi z Juergenem Stroopem, oprawcą warszawskiego getta.

  • Stefan Okrzeja. Źródło: CBN Polona

    Na stokach warszawskiej Cytadeli stracony został Stefan Okrzeja, działacz socjalistyczny, współtwórca Organizacji Bojowej PPS, aresztowany podczas zamachu na oberpolicmajstra Karla Nolkena.

  • Ernest Hemingway. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Oak Park w stanie Illinois urodził się Ernest Hemingway, amerykański pisarz, dziennikarz, autor m.in. opowiadania „Stary człowiek i morze” oraz powieści „Komu bije dzwon”; laureat Nagrody Pullitzera (1953) i Literackiej Nagrody Nobla (1954).

  • Uroczyście proklamowano Wolne Miasto Gdańsk, powstałe po klęsce Prus w wojnie z napoleońską Francją.

  • Przyszły król Polski Ludwik Węgierski zasiadł na tronie Węgier i Chorwacji.

  • Iwo Odrowąż. Źródło: Wikimedia Commons

    W Modenie zmarł Iwo Odrowąż, biskup krakowski od 1218 r.