Kalendarz dat

1886

• 4.01

  W Borkach pod Kozielcem na Ukrainie zmarł Michał Czajkowski, Sadyk Pasza, pisarz, uczestnik Powstania Listopadowego; po 1831 r. na emigracji we Francji; działacz niepodległościowy związany z Hotelem Lambert; od 1850 r. w armii tureckiej; przeszedł na islam; uczestnik wojny krymskiej (1853–1856); autor „Wernyhory” i „Powieści kozackich”.

• 

  25.01

  W Niemirowie urodził się Emil Przedrzymirski-Krukowicz, generał WP, w czasie kampanii polskiej 1939 r. dowódca Armii „Modlin”, a następnie tzw. armii gen. Przedrzymirskiego, którą dowodził w bitwie pod Tomaszowem Lubelskim.

• 28.01

  W Warszawie na stokach Cytadeli stracono czterech działaczy Proletariatu: Piotra Bardowskiego, Stanisława Kunickiego, Michała Ossowskiego i Jana Pietrusińskiego.

• 10.02

  W Zegrzynku urodził się Jerzy Szaniawski, dramaturg, prozaik, felietonista, autor m.in. sztuki „Dwa teatry” oraz zbioru opowiadań o profesorze Tutce.

• 27.02

  Arcybiskupem-metropolitą poznańsko-gnieźnieńskim i prymasem Polski został niemiecki arcybiskup Julius Dinder.

• 1.03

  W Poechlarn w Austrii urodził się Oskar Kokoschka, malarz, grafik i poeta, przedstawiciel ekspresjonizmu.

• 

  4.03

  W Sanoku urodził się Kazimierz Świtalski, żołnierz Legionów Polskich, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego, minister wyznań religijnych i oświecenia publicznego (1928–1929), premier (1929), marszałek Sejmu w latach 1930–1935, senator.

• 

  11.03

  W Brzeżanach urodził się Edward Śmigły-Rydz, oficer I Brygady Legionów Polskich, komendant POW, w czasie wojny polsko-bolszewickiej dowódca armii; po śmierci marszałka Józefa Piłsudskiego Generalny Inspektor Sił Zbrojnych; od 1936 r. marszałek Polski; Naczelny Wódz w kampanii polskiej w 1939 r.

• 

  31.03

  W Warszawie urodził się Tadeusz Kotarbiński – filozof, logik, etyk, twórca prakseologii, czyli teorii sprawnego działania.

• 1.04

  Urodził się Kazimierz Tołłoczko, architekt, wykładowca Politechniki Warszawskiej, autor projektu Kolonii Akademickiej przy placu Narutowicza, tzw. domów profesorskich przy ulicy Brzozowej oraz budynków Żoliborza Dziennikarskiego.

• 

  3.04

  Urodził się Stefan Okrzeja, działacz socjalistyczny, współtwórca Organizacji Bojowej PPS. W 1905 r. aresztowany podczas zamachu na oberpolicmajstra Karla Nolkena. Stracony na stokach warszawskiej Cytadeli.

• 

  3.04

  W Warszawie urodził się Władysław Tatarkiewicz, historyk filozofii i sztuki, profesor Uniwersytetu Warszawskiego; jego najważniejsze dzieła to „Historia filozofii”, „Historia estetyki”, traktat „O szczęściu”.

• 

  15.04

  W Krakowie urodził się Tadeusz Kutrzeba, gen. Wojska Polskiego, komendant Wyższej Szkoły Wojennej w latach 1928–1939; w kampanii 1939 r. dowódca Armii „Poznań”, dowodził wojskami polskimi w bitwie nad Bzurą.

• 26.04

  Uchwała sejmu pruskiego o powołaniu Komisji Kolonizacyjnej w celu wykupu własności ziemskiej z rąk Polaków i germanizacji tych obszarów.

• 

  29.06

  W Wadowicach urodziła się Ada Sari, właściwie Jadwiga Szajer, śpiewaczka, występowała na największych scenach operowych świata, m.in. we Włoszech i w USA.

• 

  29.06

  W Luksemburgu urodził się Robert Schuman – francuski polityk, premier Francji, uważany jest za jednego z założycieli Unii Europejskiej. Wspólnie z francuskim ekonomistą Jeanem Monnetem i kanclerzem Niemiec Konradem Adenauerem doprowadził do porozumienia między Francją a Niemcami w sprawie wspólnego zarządzania przemysłami stalowym i węglowym, dając początek Europejskiej Wspólnocie Węgla i Stali.

• 

  3.07

  W Warszawie uruchomiono Stację Filtrów – budowę nowych wodociągów prowadził angielski inżynier William H. Lindley.

• 23.07

  W Sosnowcu urodził się Władysław Szafer, botanik, profesor i rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego.

• 

  17.08

  W Krakowie urodził się Stefan Bryła, inżynier, pionier spawalnictwa w budownictwie. Autor m.in. konstrukcji pierwszego na świecie mostu drogowego spawanego na rzece Słudwi koło Łowicza oraz wieżowca Prudential w Warszawie.

• 9.09

  W Szwajcarii zawarto Konwencję o ochronie dzieł literackich i artystycznych; była to pierwsza międzynarodowa umowa dot. ochrony praw autorskich.

• 11.09

  W Krakowie urodził się Jerzy Kossak, malarz i przedstawiciel realizmu, syn Wojciecha Kossaka.

• 16.10

  W Płońsku urodził się Dawid Ben Gurion, działacz syjonistyczny. W latach 1948–1953 i 1955–1963 premier i minister obrony Izraela. Uczestniczył w budowaniu instytucji państwowych, przewodniczył w kierowaniu licznych projektów na rzecz rozwoju kraju.

• 16.10

  W Warszawie urodziła się Lucyna Messal (Messalka), aktorka, śpiewaczka, tancerka.

• 20.11

  W Wiedniu urodził się Karl von Frisch, biolog, odkrywca sposobu komunikowania się pszczół, za co otrzymał Nagrodę Nobla.

• 3.12

  W Wierzchni Dolnej na Ukrainie urodził się Adam Skwarczyński, żołnierz Legionów Polskich, POW, polityk, publicysta, ideolog obozu piłsudczykowskiego.

• 

  12.12

  W Warszawie urodził się Adam Pragier, ekonomista, prawnik, działacz PPS, poseł na Sejm II RP, skazany w procesie brzeskim.

• 12.12

  W Pławowicach koło Miechowa urodził się Ludwik Hieronim Morstin, dramatopisarz, prozaik, poeta, tłumacz.

• 14.12

  Zmarł Antoni Wincenty Rutkowski, kompozytor, pianista i skrzypek. Tworzył m.in. pieśni chóralne i solowe, utwory kameralne.

• 21.12

  W Warszawie zmarł Wacław Szymanowski, pisarz, dziennikarz i dramaturg.

• 24.12

  W Woli Przemykowskiej pod Brzeskiem urodził się Jan Stańczyk, działacz społeczny i polityczny, członek Polskiej Partii Socjalistycznej, sekretarz generalny Centralnego Związku Górników w latach 1925–39, minister pracy w emigracyjnych rządach Władysława Sikorskiego i Stanisława Mikołajczyka.