Kalendarz dat

1984

• 

  9.01

  W Warszawie urodziła się Weronika Rosati, aktorka; zagrała m.in. w filmach „Pitbull” Patryka Vegi, „Obława” Marcina Krzyształowicza, „Obce ciało” Krzysztofa Zanussiego.

• 9.01

  Premiera filmu „Oko proroka” w reżyserii Pawła Komorowskiego.

• 

  12.01

  Maciej Berbeka i Ryszard Gajewski dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Manaslu.

• 

  13.01

  W Warszawie zakończył się proces byłego kierownictwa Komitetu do spraw Radia i Telewizji; jego przewodniczący Maciej Szczepański, oskarżony o malwersacje, skazany został na osiem lat więzienia.

• 

  16.01

  W Warszawie zmarł Józef Nowak, aktor teatralny i filmowy; wystąpił m.in. w filmach „Celuloza”, „Drugi brzeg”, „Westerplatte”, „Hasło Korn”, „Hydrozagadka”, „Wiosna panie sierżancie”, a także w serialu „Dom”.

• 26.01

  Sejm uchwalił nowe prawo prasowe, zgodnie z którym prasa miała "umacniać konstytucyjny ustrój PRL".

• 

  30.01

  Premiera filmu „Akademia Pana Kleksa” w reżyserii Krzysztofa Gradowskiego.

• 

  7.02

  W pobliżu wsi Sławęcin w niejasnych do dziś okolicznościach został zamordowany Piotr Bartoszcze, represjonowany przez SB działacz chłopski, zaangażowany w tworzenie NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych.

• 8.02

  W Sarajewie rozpoczęły się XIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie.

• 

  9.02

  W Moskwie zmarł sekretarz generalny KPZR Jurij Andropow. 

• 

  17.02

  W Łodzi urodził się Marcin Gortat, koszykarz, reprezentant Polski, gracz ligi NBA.

• 

  24.02

  W Gdańsku zmarł Lech Bądkowski, pisarz, dziennikarz, tłumacz, działacz niepodległościowy, żołnierz kampanii wrześniowej, uczestnik bitwy o Narvik, członek prezydium i rzecznik prasowy Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku.

• 

  29.02

  W Warszawie zmarł Ludwik Starski, scenarzysta, autor tekstów piosenek, autor scenariusza m.in. do filmów „Pieśniarz Warszawy”, „Piętro wyżej”, „Zapomniana melodia”, „Zakazane piosenki”, „Skarb”, „Hallo, Szpicbródka”.

• 

  29.02

  W Toruniu urodziła się Olga Bołądź, aktorka, znana m.in. z filmów „Nad życie”, „Dziewczyna z szafy”, „Służby specjalne”.

• 9.03

  Premiera filmu „Soból i panna” w reżyserii Huberta Drapelli.

• 

  19.03

  Premiera filmu „Lata dwudzieste... lata trzydzieste…” w reżyserii Janusza Rzeszewskiego.

• 1.04

  Premiera filmu „Był jazz” w reżyserii Feliksa Falka.

• 9.04

  Premiera filmu „Widziadło” w reżyserii Marka Nowickiego.

• 

  10.04

  W Warszawie zmarł Jakub Berman, członek KPP, działacz Związku Patriotów Polskich i Centralnego Biura Komunistów Polski. W latach 1948–1956 członek Biura Politycznego PZPR, nadzorujący m.in. stalinowski aparat bezpieczeństwa.

• 

  11.04

  W Warszawie zmarł Władysław Liniarski, pułkownik WP, komendant Białostockiego Okręgu ZWZ-AK (1940–1945), a następnie na terenie tego okręgu dowódca Armii Krajowej Obywatelskiej; aresztowany w 1945 r. przez UB, skazany na karę śmierci, wyrok zamieniony na 10 lat więzienia.

• 

  18.04

  W Wilnie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

• 

  29.04

  W Krakowie zmarł prof. Karol Estreicher, historyk sztuki, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

• 

  13.05

  W Santa Fe w stanie Nowy Meksyk zmarł Stanisław Ulam, matematyk, urodzony we Lwowie; współtwórca pierwszej amerykańskiej bomby wodorowej.

• 

  14.05

  Premiera filmu „Seksmisja” w reżyserii Juliusza Machulskiego.

• 

  17.05

  W wyniku decyzji władz PRL Polski Komitet Olimpijski postanowił nie zgłaszać polskich sportowców do udziału w Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles.

• 18.05

  Premiera filmu „To tylko rock” w reżyserii Pawła Karpińskiego.

• 

  23.05

  W tajnym procesie Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego zaocznie skazał na karę śmierci i konfiskatę majątku płk. Ryszarda Kuklińskiego, uznając go winnym „zdrady państwa i dezercji”; Kukliński od początku lat 70. współpracował z CIA, której przekazywał informacje o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, także plany tej operacji oraz inne tajemnice Układu Warszawskiego.

• 

  31.05

  W Warszawie przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces w sprawie śmierci Grzegorza Przemyka, 19-letniego maturzysty, pobitego przez funkcjonariuszy MO; milicjanci zadali Przemykowi kilkadziesiąt ciosów pałkami w barki i plecy oraz kilkanaście ciosów w brzuch, przewieziony do szpitala zmarł po dwóch dniach.

• 

  8.06

  W Gdańsku aresztowany został Bogdan Lis, członek podziemnej Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność”.

• 

  13.06

  W Warszawie zmarł Karol Małcużyński – dziennikarz, publicysta; korespondent na procesie zbrodniarzy wojennych w Norymberdze, autor m.in. komentarzy do Polskiej Kroniki Filmowej, poseł na Sejm w okresie PRL.

• 

  13.07

  Przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego rozpoczął się proces przeciwko działaczom KSS KOR: Jackowi Kuroniowi, Adamowi Michnikowi, Zbigniewowi Romaszewskiemu i Henrykowi Wujcowi. Proces został przerwany ogłoszeniem przez władze amnestii z okazji 40-lecia PRL.

• 

  16.07

  Po wyreżyserowanym przez władze komunistyczne procesie, ogłoszono wyrok w sprawie zabójstwa 19-letniego maturzysty Grzegorza Przemyka, który w maju 1983 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy MO, a następnie ciężko pobity w komisariacie na warszawskim Starym Mieście, w wyniku czego zmarł dwa dni później w szpitalu; sąd uwolnił od zarzutu jego pobicia dwóch milicjantów; natomiast na 2 i 2,5 roku więzienia skazał za nieudzielenie pomocy pobitemu, po wymuszeniu w śledztwie nieprawdziwych zeznań, dwóch sanitariuszy, którzy wieźli Przemyka z komisariatu do szpitala.

• 

  21.07

  Sejm uchwalił amnestię dla więźniów politycznych. Na wolność wyszła większość skazanych i aresztowanych, w sumie ponad 600 osób.

• 28.07

  W Los Angeles rozpoczęły się XXIII Letnie Igrzyska Olimpijskie, zbojkotowane przez większość państw socjalistycznych, wśród nich PRL.

• 

  2.08

  W Warszawie zmarł Marian Łącz, aktor, piłkarz, zawodnik m.in. ŁKS Łódź i Polonii Warszawa, trzykrotny reprezentant Polski; wystąpił m.in. w filmach „Święta wojna”, „Kierunek Berlin” i serialach „Janosik”, „Alternatywy 4”.

• 

  13.08

  W Fort Lauderdale na Florydzie zmarł Mieczysław Cybulski, aktor; wystąpił w filmach „Cham”, „Rapsodia Bałtyku”, „Wierna rzeka”, „O czym marzą kobiety” „Ty, co w Ostrej świecisz Bramie” i „Wrzos”.

• 

  14.08

  W Londynie zmarła Loda Niemirzanka, tancerka, popularna polska aktorka lat 30., zagrała m.in. w filmach „Ada! To nie wypada!”, „Moi rodzice rozwodzą się”; w czasie II wojny światowej w AK.

• 

  1.09

  Premiera filmu „Katastrofa w Gibraltarze” w reżyserii Bohdana Poręby.

• 

  2.09

  We Lwowie zmarł prof. Mieczysław Gębarowicz, historyk sztuki, wykładowca Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Lwowskiego; dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

• 

  4.09

  W Poznaniu zmarł prof. Henryk Łowmiański, historyk, znawca epoki średniowiecza, badacz początków polskiej państwowości.

• 8.09

  Premiera filmu „Umarłem, aby żyć” w reżyserii Stanisława Jędryki.

• 14.09

  W Palm Springs w Kalifornii zmarła Janet Gaynor, amerykańska aktorka; w 1929 r. podczas pierwszej ceremonii wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej została nagrodzona Oscarem za role w filmach „Siódme niebo”, „Anioł ulicy” i „Wschód słońca”.

• 

  29.09

  Zmarł Jerzy Wasowski, aktor, kompozytor, dziennikarz; wspólnie z Jeremim Przyborą stworzył „Kabaret Starszych Panów”.

• 

  8.10

  W Głownie w województwie łódzkim urodził się Zbigniew Bródka, łyżwiarz szybki, zdobywca złotego medalu olimpijskiego na dystansie 1500 m oraz brązowego w wyścigu drużynowym na igrzyskach w Soczi (2014).

   

   

• 

  8.10

  Premiera filmu Kazimierza Kutza „Na straży swej stać będę”.

• 

  13.10

  Pierwsza próba zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki, który wracał samochodem z Gdańska z kościoła św. Brygidy do Warszawy – w okolicach Olsztynka funkcjonariusze MSW, przyszli mordercy księdza, planowali spowodować wypadek, rzucając kamieniem w przednią szybę jadącego samochodu.

• 

  19.10

  W pobliżu wioski Górsk koło Torunia funkcjonariusze IV Departamentu MSW, zajmującego się zwalczaniem Kościoła katolickiego, uprowadzili a następnie zamordowali księdza Jerzego Popiełuszkę, duszpasterza ludzi pracy, kapelana Solidarności, organizatora Mszy św. za Ojczyznę odprawianych w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu w Warszawie.

• 

  20.10

  W „Dzienniku Telewizyjnym” podano informację o uprowadzeniu księdza Jerzego Popiełuszki. W kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie zaczęły gromadzić się tłumy na mszy św., różańcu i Apelu Jasnogórskim.

• 

  24.10

  Apel papieża Jana Pawła II o uwolnienie księdza Jerzego Popiełuszki. Władze komunistyczne poinformowały, że w sprawie porwania księdza zatrzymani zostali funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa.

• 27.10

  Szef MSW gen. Czesław Kiszczak podał nazwiska funkcjonariuszy SB uczestniczących w porwaniu księdza Jerzego Popiełuszki. Byli oni pracownikami IV Departamentu MSW: Grzegorz Piotrowski, naczelnik jednego z wydziałów, oraz dwaj funkcjonariusze departamentu: Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski.

• 30.10

  Według władz PRL tego dnia ze zbiornika na Wiśle pod Włocławkiem wyłowiono ciało zamordowanego przez esbeków ks. Jerzego Popiełuszki.

• 

  3.11

  W Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy IV departamentu MSW; w pogrzebie wzięło udział ponad 600 tys. wiernych oraz blisko tysiąc księży, mszy żałobnej przewodniczył prymas Józef Glemp; ksiądz Popiełuszko pochowany został przy kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.

• 

  6.11

  W wyborach prezydenckich w USA zwyciężył urzędujący prezydent Ronald Reagan.

• 12.11

  W Warszawie powstał Komitet Obywatelski „Przeciw Przemocy”.

• 12.11

  W Stanach Zjednoczonych ukazał się album Madonny „Like a Virgin”.

• 12.11

  Zmarł Stanisław Baliński, pisarz i tłumacz.

• 24.11

  Utworzono Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ), jego przewodniczącym został Alfred Miodowicz.

• 24.11

  Premiera serialu „Rycerze i rabusie” w reżyserii Tadeusza Junaka.

• 2.12

  W Krakowie zmarł Marian Eile, dziennikarz, satyryk; twórca tygodnika „Przekrój” i jego redaktor naczelny (1945–1969).

• 3.12

  Uczniowie Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie rozpoczęli trwający dwa tygodnie strajk okupacyjny w obronie krzyży, które usunięto z klas na polecenie dyrekcji.

• 7.12

  W Krakowie urodził się Robert Kubica, kierowca wyścigowy i rajdowy; w 2008 r. w Montrealu jako pierwszy Polak wygrał wyścig Formuły 1 – Grand Prix Kanady.

• 9.12

  Zmarł Leszek Prorok, prozaik, eseista, autor utworów scenicznych, powieści i opowiadań.

• 10.12

  Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur.

• 

  13.12

  W Wilnie urodziła się Joanna Moro, aktorka, odtwórczyni głównej roli w serialu telewizyjnym poświęconym Annie German.

• 

  19.12

  W Szczecinie urodził się Konrad Wasilewski, wioślarz, mistrz olimpijski z Pekinu (2008), czterokrotny mistrz świata.

• 19.12

  W Pekinie podpisano chińsko-brytyjski układ dotyczący przekazania przez Wielką Brytanię Chinom w 1997 r. terytorium Hongkongu; Chiny zobowiązały się do zachowania autonomii Hongkongu.

• 22.12

  Powstała Inspekcja Robotniczo-Chłopska, instytucja mająca pełnić rolę tzw. społecznej kontroli w sprawach gospodarki i handlu.

• 

  24.12

  W Warszawie zmarł Kazimierz Krukowski, aktor, reżyser i konferansjer.

• 25.12

  W Warszawie zmarł Janusz Odrowąż, literat i satyryk, autor tekstów popularnych przebojów, m.in. „Serduszko puka w rytmie cha-cha”, „Pikulina”, „Staropolskim obyczajem”.

• 

  27.12

  W Toruniu przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oskarżonych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki.

• 31.12

  USA wystąpiły z Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), sprzeciwiając się m.in. polityce finansowej prowadzonej przez UNESCO.