> >

O PORTALU

Portal dzieje.pl to codzienny serwis historyczny, setki artykułów dotyczących przede wszystkim najnowszej historii Polski, a także materiały wideo, filmy dokumentalne, archiwalne fotografie, dokumenty oraz infografiki i mapy.

Więcej

Kalendarz dat

1984

  • Weronika Rosati. Fot. PAP/S. Kraszewski

    W Warszawie urodziła się Weronika Rosati, aktorka; zagrała m.in. w filmach „Pitbull” Patryka Vegi, „Obława” Marcina Krzyształowicza, „Obce ciało” Krzysztofa Zanussiego.

  • Premiera filmu „Oko proroka” w reżyserii Pawła Komorowskiego.

  • Manaslu. Fot. PAP/EPA

    Maciej Berbeka i Ryszard Gajewski dokonali pierwszego zimowego wejścia na ośmiotysięcznik Manaslu.

  • Ogłoszenie wyroku w procesie członków byłego kierownictwa Komitetu ds. Radia i Telewizji oskarżonych o niegospodarność: na ławie oskarżonych m.in.: Eugeniusz Patyk (P) oraz Maciej Szczepański (3P). Warszawa, 13.01.1984. Fot. PAP/CAF/I. Radkiewicz

    W Warszawie zakończył się proces byłego kierownictwa Komitetu do spraw Radia i Telewizji; jego przewodniczący Maciej Szczepański, oskarżony o malwersacje, skazany został na osiem lat więzienia.

  • Józef Nowak. Fot. PAP/H. Rosiak

    W Warszawie zmarł Józef Nowak, aktor teatralny i filmowy; wystąpił m.in. w filmach „Celuloza”, „Drugi brzeg”, „Westerplatte”, „Hasło Korn”, „Hydrozagadka”, „Wiosna panie sierżancie”, a także w serialu „Dom”.

  • Sejm uchwalił nowe prawo prasowe, zgodnie z którym prasa miała "umacniać konstytucyjny ustrój PRL".

  • Aktor Piotr Fronczewski jako Pan Kleks podczas zabawy z okazji Dnia Dziecka w Sali Kongresowej w PKiN. Warszawa, 01.06.1984. Fot. PAP/Afa Pixx/Z. Żyburtowicz

    Premiera filmu „Akademia Pana Kleksa” w reżyserii Krzysztofa Gradowskiego.

  • Piotr Bartoszcze. Źródło: IPN

    W pobliżu wsi Sławęcin w niejasnych do dziś okolicznościach został zamordowany Piotr Bartoszcze, represjonowany przez SB działacz chłopski, zaangażowany w tworzenie NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych.

  • W Sarajewie rozpoczęły się XIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie.

  • Jurij Andropow. Źródło: Wikimedia Commons

    W Moskwie zmarł sekretarz generalny KPZR Jurij Andropow. 

  • Marcin Gortat. Fot. PAP/R. Zawistowski

    W Łodzi urodził się Marcin Gortat, koszykarz, reprezentant Polski, gracz ligi NBA.

  • Rzecznik prasowy MKZ Lech Bądkowski. 1980 r. Fot. PAP/B. Różyc

    W Gdańsku zmarł Lech Bądkowski, pisarz, dziennikarz, tłumacz, działacz niepodległościowy, żołnierz kampanii wrześniowej, uczestnik bitwy o Narvik, członek prezydium i rzecznik prasowy Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 roku.

  • Ludwik Starski. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Ludwik Starski, scenarzysta, autor tekstów piosenek, autor scenariusza m.in. do filmów „Pieśniarz Warszawy”, „Piętro wyżej”, „Zapomniana melodia”, „Zakazane piosenki”, „Skarb”, „Hallo, Szpicbródka”.

  • Olga Bołądź. Fot. PAP/S. Leszczyński

    W Toruniu urodziła się Olga Bołądź, aktorka, znana m.in. z filmów „Nad życie”, „Dziewczyna z szafy”, „Służby specjalne”.

  • Premiera filmu „Soból i panna” w reżyserii Huberta Drapelli.

  • Plan zdjęciowy komedii muzycznej w reżyserii Janusza Rzeszewskiego pt. „Lata dwudzieste... lata trzydzieste…”. Fot. PAP/Afa Pixx/K. Wellman

    Premiera filmu „Lata dwudzieste... lata trzydzieste…” w reżyserii Janusza Rzeszewskiego.

  • Premiera filmu „Był jazz” w reżyserii Feliksa Falka.

  • Premiera filmu „Widziadło” w reżyserii Marka Nowickiego.

  • Jakub Berman. Fot. PAP/CAF

    W Warszawie zmarł Jakub Berman, członek KPP, działacz Związku Patriotów Polskich i Centralnego Biura Komunistów Polski. W latach 1948–1956 członek Biura Politycznego PZPR, nadzorujący m.in. stalinowski aparat bezpieczeństwa.

  • Kpt. Władysław Liniarski. 1937 r. Źródło: IPN

    W Warszawie zmarł Władysław Liniarski, pułkownik WP, komendant Białostockiego Okręgu ZWZ-AK (1940–1945), a następnie na terenie tego okręgu dowódca Armii Krajowej Obywatelskiej; aresztowany w 1945 r. przez UB, skazany na karę śmierci, wyrok zamieniony na 10 lat więzienia.

  • Pomnik Adama Mickiewicza w Wilnie. Fot. PAP/R. Sikora

    W Wilnie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza.

  • Prof. Karol Estreicher. Fot. PAP/CAF/Archiwum

    W Krakowie zmarł prof. Karol Estreicher, historyk sztuki, dyrektor Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego.

  • Stanisław Ulam. Źródło: Wikimedia Commons

    W Santa Fe w stanie Nowy Meksyk zmarł Stanisław Ulam, matematyk, urodzony we Lwowie; współtwórca pierwszej amerykańskiej bomby wodorowej.

  • Juliusz Machulski. Fot. PAP/P. Jaskółka

    Premiera filmu „Seksmisja” w reżyserii Juliusza Machulskiego.

  • Flaga olimpijska. Fot. PAP/A. Warżawa

    W wyniku decyzji władz PRL Polski Komitet Olimpijski postanowił nie zgłaszać polskich sportowców do udziału w Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles.

  • Premiera filmu „To tylko rock” w reżyserii Pawła Karpińskiego.

  • Płk Ryszard Kukliński. Fot. PAP/Archiwum

    W tajnym procesie Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego zaocznie skazał na karę śmierci i konfiskatę majątku płk. Ryszarda Kuklińskiego, uznając go winnym „zdrady państwa i dezercji”; Kukliński od początku lat 70. współpracował z CIA, której przekazywał informacje o przygotowaniach do wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, także plany tej operacji oraz inne tajemnice Układu Warszawskiego.

  • Grzegorz Przemyk. Fot. IPN

    W Warszawie przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces w sprawie śmierci Grzegorza Przemyka, 19-letniego maturzysty, pobitego przez funkcjonariuszy MO; milicjanci zadali Przemykowi kilkadziesiąt ciosów pałkami w barki i plecy oraz kilkanaście ciosów w brzuch, przewieziony do szpitala zmarł po dwóch dniach.

  • Bogdan Lis. Fot. PAP/CAF/C. Langda

    W Gdańsku aresztowany został Bogdan Lis, członek podziemnej Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej NSZZ „Solidarność”.

  • Karol Małcużyński. Fot. PAP/M. Belina Brzozowski

    W Warszawie zmarł Karol Małcużyński – dziennikarz, publicysta; korespondent na procesie zbrodniarzy wojennych w Norymberdze, autor m.in. komentarzy do Polskiej Kroniki Filmowej, poseł na Sejm w okresie PRL.

  • W ławie oskarżonych działacze KOR: Jacek Kuroń, Adam Michnik, Henryk Wujec, Zbigniew Romaszewski. Fot. PAP/W. Kryński

    Przed Sądem Warszawskiego Okręgu Wojskowego rozpoczął się proces przeciwko działaczom KSS KOR: Jackowi Kuroniowi, Adamowi Michnikowi, Zbigniewowi Romaszewskiemu i Henrykowi Wujcowi. Proces został przerwany ogłoszeniem przez władze amnestii z okazji 40-lecia PRL.

  • Grzegorz Przemyk. Źródło: MHP

    Po wyreżyserowanym przez władze komunistyczne procesie, ogłoszono wyrok w sprawie zabójstwa 19-letniego maturzysty Grzegorza Przemyka, który w maju 1983 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy MO, a następnie ciężko pobity w komisariacie na warszawskim Starym Mieście, w wyniku czego zmarł dwa dni później w szpitalu; sąd uwolnił od zarzutu jego pobicia dwóch milicjantów; natomiast na 2 i 2,5 roku więzienia skazał za nieudzielenie pomocy pobitemu, po wymuszeniu w śledztwie nieprawdziwych zeznań, dwóch sanitariuszy, którzy wieźli Przemyka z komisariatu do szpitala.

  • Zakład Karny we Wronkach. Fot. PAP/P. Jaskółka

    Sejm uchwalił amnestię dla więźniów politycznych. Na wolność wyszła większość skazanych i aresztowanych, w sumie ponad 600 osób.

  • W Los Angeles rozpoczęły się XXIII Letnie Igrzyska Olimpijskie, zbojkotowane przez większość państw socjalistycznych, wśród nich PRL.

  • Marian Łącz. Fot. PAP/M. Belina Brzozowski

    W Warszawie zmarł Marian Łącz, aktor, piłkarz, zawodnik m.in. ŁKS Łódź i Polonii Warszawa, trzykrotny reprezentant Polski; wystąpił m.in. w filmach „Święta wojna”, „Kierunek Berlin” i serialach „Janosik”, „Alternatywy 4”.

  • Mieczysław Cybulski. Fot. NAC

    W Fort Lauderdale na Florydzie zmarł Mieczysław Cybulski, aktor; wystąpił w filmach „Cham”, „Rapsodia Bałtyku”, „Wierna rzeka”, „O czym marzą kobiety” „Ty, co w Ostrej świecisz Bramie” i „Wrzos”.

  • Loda Niemirzanka. Fot. NAC

    W Londynie zmarła Loda Niemirzanka, tancerka, popularna polska aktorka lat 30., zagrała m.in. w filmach „Ada! To nie wypada!”, „Moi rodzice rozwodzą się”; w czasie II wojny światowej w AK.

  • Plan filmu „Katastrofa w Gibraltarze” w reżyserii Bohdana Poręby. Na zdjęciu: aktor Emir Buczacki, jako ambasador Polski w USA (1L), odtwórca roli Sikorskiego aktor Jerzy Molga (2L), Andrzej Krasicki jako prezydent USA Roosevelt (na wózku), aktor Edward Sosna jako Sumner Welles, sekretarz Roosevelta (2P). Jabłonna, 1983 r. Fot. PAP/L. Wawrynkiewicz

    Premiera filmu „Katastrofa w Gibraltarze” w reżyserii Bohdana Poręby.

  • Prof. Mieczysław Gębarowicz. Źródło: Wikimedia Commons

    We Lwowie zmarł prof. Mieczysław Gębarowicz, historyk sztuki, wykładowca Politechniki Lwowskiej i Uniwersytetu Lwowskiego; dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich.

  • Prof. Henryk Łowmiański. Źródło: Wikimedia Commons

    W Poznaniu zmarł prof. Henryk Łowmiański, historyk, znawca epoki średniowiecza, badacz początków polskiej państwowości.

  • Premiera filmu „Umarłem, aby żyć” w reżyserii Stanisława Jędryki.

  • W Palm Springs w Kalifornii zmarła Janet Gaynor, amerykańska aktorka; w 1929 r. podczas pierwszej ceremonii wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej została nagrodzona Oscarem za role w filmach „Siódme niebo”, „Anioł ulicy” i „Wschód słońca”.

  • Jerzy Wasowski. Fot. PAP/CAF/H. Rosiak

    Zmarł Jerzy Wasowski, aktor, kompozytor, dziennikarz; wspólnie z Jeremim Przyborą stworzył „Kabaret Starszych Panów”.

  • Zimowe Igrzyska Olimpijskie - Soczi 2014. Zbigniew Bródka ze złotym medalem podczas ceremonii dekoracji medalistów biegu indywidualnego na dystansie 1500 m w łyżwiarstwie szybkim. Fot. PAP/G. Momot

    W Głownie w województwie łódzkim urodził się Zbigniew Bródka, łyżwiarz szybki, zdobywca złotego medalu olimpijskiego na dystansie 1500 m oraz brązowego w wyścigu drużynowym na igrzyskach w Soczi (2014).

     

     

  • Kazimierz Kutz. Fot. PAP/I. Jarosińska

    Premiera filmu Kazimierza Kutza „Na straży swej stać będę”.

  • Ks. Jerzy Popiełuszko. Fot. PAP/G. Rogiński

    Pierwsza próba zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki, który wracał samochodem z Gdańska z kościoła św. Brygidy do Warszawy – w okolicach Olsztynka funkcjonariusze MSW, przyszli mordercy księdza, planowali spowodować wypadek, rzucając kamieniem w przednią szybę jadącego samochodu.

  • Ks. Jerzy Popiełuszko. Fot. PAP/PAI/G. Rogiński

    W pobliżu wioski Górsk koło Torunia funkcjonariusze IV Departamentu MSW, zajmującego się zwalczaniem Kościoła katolickiego, uprowadzili a następnie zamordowali księdza Jerzego Popiełuszkę, duszpasterza ludzi pracy, kapelana Solidarności, organizatora Mszy św. za Ojczyznę odprawianych w kościele św. Stanisława Kostki na Żoliborzu w Warszawie.

  • W „Dzienniku Telewizyjnym” podano informację o uprowadzeniu księdza Jerzego Popiełuszki. W kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie zaczęły gromadzić się tłumy na mszy św., różańcu i Apelu Jasnogórskim.

  • Ks. Jerzy Popiełuszko. Fot. PAP/G. Rogiński

    Apel papieża Jana Pawła II o uwolnienie księdza Jerzego Popiełuszki. Władze komunistyczne poinformowały, że w sprawie porwania księdza zatrzymani zostali funkcjonariusze Służby Bezpieczeństwa.

  • Szef MSW gen. Czesław Kiszczak podał nazwiska funkcjonariuszy SB uczestniczących w porwaniu księdza Jerzego Popiełuszki. Byli oni pracownikami IV Departamentu MSW: Grzegorz Piotrowski, naczelnik jednego z wydziałów, oraz dwaj funkcjonariusze departamentu: Leszek Pękala i Waldemar Chmielewski.

  • Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Fot. PAP/W. Kryński

    W Warszawie odbył się pogrzeb księdza Jerzego Popiełuszki, zamordowanego przez funkcjonariuszy IV departamentu MSW; w pogrzebie wzięło udział ponad 600 tys. wiernych oraz blisko tysiąc księży, mszy żałobnej przewodniczył prymas Józef Glemp; ksiądz Popiełuszko pochowany został przy kościele św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu.

  • W wyborach prezydenckich w USA zwyciężył urzędujący prezydent Ronald Reagan.

  • W Stanach Zjednoczonych ukazał się album Madonny „Like a Virgin”.

  • Zmarł Stanisław Baliński, pisarz i tłumacz.

  • W Warszawie powstał Komitet Obywatelski „Przeciw Przemocy”.

  • Premiera serialu „Rycerze i rabusie” w reżyserii Tadeusza Junaka.

  • Utworzono Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (OPZZ), jego przewodniczącym został Alfred Miodowicz.

  • W Krakowie zmarł Marian Eile, dziennikarz, satyryk; twórca tygodnika „Przekrój” i jego redaktor naczelny (1945–1969).

  • Uczniowie Zespołu Szkół Zawodowych we Włoszczowie rozpoczęli trwający dwa tygodnie strajk okupacyjny w obronie krzyży, które usunięto z klas na polecenie dyrekcji.

  • W Krakowie urodził się Robert Kubica, kierowca wyścigowy i rajdowy; w 2008 r. w Montrealu jako pierwszy Polak wygrał wyścig Formuły 1 – Grand Prix Kanady.

  • Zmarł Leszek Prorok, prozaik, eseista, autor utworów scenicznych, powieści i opowiadań.

  • Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Konwencję w sprawie zakazu stosowania tortur.

  • Joanna Moro. Fot. PAP/S. Leszczyński

    W Wilnie urodziła się Joanna Moro, aktorka, odtwórczyni głównej roli w serialu telewizyjnym poświęconym Annie German.

  • Konrad Wasilewski. Fot. PAP/B. Zborowski

    W Szczecinie urodził się Konrad Wasilewski, wioślarz, mistrz olimpijski z Pekinu (2008), czterokrotny mistrz świata.

  • W Pekinie podpisano chińsko-brytyjski układ dotyczący przekazania przez Wielką Brytanię Chinom w 1997 r. terytorium Hongkongu; Chiny zobowiązały się do zachowania autonomii Hongkongu.

  • Powstała Inspekcja Robotniczo-Chłopska, instytucja mająca pełnić rolę tzw. społecznej kontroli w sprawach gospodarki i handlu.

  • Kazimierz Krukowski. Fot. NAC

    W Warszawie zmarł Kazimierz Krukowski, aktor, reżyser i konferansjer.

  • W Warszawie zmarł Janusz Odrowąż, literat i satyryk, autor tekstów popularnych przebojów, m.in. „Serduszko puka w rytmie cha-cha”, „Pikulina”, „Staropolskim obyczajem”.

  • Ksiądz Jerzy Popiełuszko. Fot. PAP/W. Kryński

    W Toruniu przed Sądem Wojewódzkim rozpoczął się proces funkcjonariuszy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oskarżonych o uprowadzenie i zamordowanie księdza Jerzego Popiełuszki.

  • USA wystąpiły z Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), sprzeciwiając się m.in. polityce finansowej prowadzonej przez UNESCO.